
تعداد نشریات | 13 |
تعداد شمارهها | 623 |
تعداد مقالات | 6,503 |
تعداد مشاهده مقاله | 8,655,751 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 8,259,442 |
پهنهبندی اراضی برای اجرای سامانه آبیاری موضعی با ارزیابی مشخصههای آب و خاک (مطالعه موردی: شهرستانهای بابل و بابلسر) | ||
مجله پژوهشهای حفاظت آب و خاک | ||
مقاله 4، دوره 23، شماره 2، خرداد 1395، صفحه 63-80 اصل مقاله (901.88 K) | ||
نوع مقاله: مقاله کامل علمی پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22069/jwfst.2016.3055 | ||
نویسندگان | ||
مجتبی چراغی زاده؛ علی شاهنظری* | ||
دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری | ||
چکیده | ||
چکیده سابقه و هدف منابع آب در دسترس قادر به برآورده ساختن نیازهای مختلف در آینده نزدیک نخواهند بود و این امر بهناچار منجر به جستجو برای اراضی جدیدتر برای آبیاری خواهد شد؛ با توجه به محدودیت منابع آب و لزوم استفاده از سامانههای آبیاری تحت فشار برای استفاده بهینه از منابع آبی موجود، تعیین اراضی مناسب برای کشاورزی و آبیاری تحت فشار، ضروری میباشد. کلاسبندی اراضی، تعیین و گروهبندی محدودههای مشخص زمین با توجه به تناسب آنها برای کاربری مورد نظر است. سامانه ارزیابی پارامتری با امتیازدهی به عوامل مختلف موثر بر پارامتر هدف، امکان اتخاذ بهترین تصمیم را با در نظر گرفتن عوامل مختلف ممکن میسازد. با توجه به اینکه مدیریت اصولی و برنامهریزی درست و بهرهوری بهینه از منابع نیازمند اطلاعات دقیق از عرصه مورد نظر میباشد، در این راستا سامانه اطلاعات جغرافیایی با توانایی تجزیه و تحلیلهای مکانی، تحلیل و تلفیق اطلاعات نقشهای، جدولی و گزارشگیری، میتواند نقش بهسزایی را در رسیدن به اهداف از پیش تعیین شده ایفا کند. مواد و روشها در این پژوهش با ارزیابی پارامتری برخی مشخصههای فیزیکوشیمیایی خاک و مشخصههای شیمیایی آب با کاربرد سامانه اطلاعات جغرافیایی (GIS)، پهنهبندی اولویت اجرای سامانههای آبیاری موضعی در محدوده اراضی شهرستانهای بابل و بابلسر انجام شد. مشخصههای مرتبط با خاک شامل بافت (T)، عمق (D)، شیب (S)، اسیدیته (pH) و هدایت الکتریکی عصاره اشباع (ECe) بود. مشخصههای مرتبط با آب شامل مقدار کلر (Cl)، بر (B)، هدایت الکتریکی (EC)، نسبت جذبی سدیم (SAR) و شاخص کربنات سدیم باقیمانده (RSC) بود. دادههای مربوط به این مشخصهها از سازمان جهاد کشاورزی استان مازندران گرفته شد. یافتهها بررسی شاخص پارامتری خاک برای آبیاری موضعی، نشان داد بیشترین مساحت (حدود 90% از کل سطح محدوده مورد مطالعه) در حالت مناسب قرار دارد. بیشترین سطح برای شاخص پارامتری آب (حدود 75%) در وضعیت در حال حاضر نامناسب بود. بررسی زیرشاخصهای شاخص پارامتری آب نشان داد بیشترین سطح محدودیت (سطوح محدودیت زیاد و بسیار زیاد) مربوط به شاخص کربنات سدیم باقیمانده (RSC) بود (حدود 90% از کل سطح اراضی). این مقدار برای زیرشاخصهای کلر، هدایت الکتریکی، بر و نسبت جذبی سدیم به ترتیب برابر با 4/9 %، 5/8 %، 0 % و 0 % بود. نتیجهگیری با توجه به نتایج، در استفاده از سامانههای آبیاری موضعی در محدوده مورد مطالعه، ملاحظات پیشگیری (برای جلوگیری از گرفتگی قطرهچکانها با توجه به بالا بودن RSC) مانند اسیدشویی ضروری خواهد بود. به علاوه، استفاده از قطرهچکانهایی که نسبت به گرفتگی حساسیت کمتری دارند نیز، در جلوگیری از گرفتگی قطرهچکانها در مناطق با احتمال آسیب بالا توصیه میشود. | ||
کلیدواژهها | ||
آبیاری موضعی؛ تصمیمگیری؛ حاصلخیزی؛ سامانه اطلاعات جغرافیایی؛ کیفیت آب و خاک | ||
مراجع | ||
1.Albaji, M., and Hemadi, J. 2011. Investigation of different irrigation systems based on the parametric evaluation approach on the Dasht Bozorg Plain. Transactions of the Royal Society of South Africa. 66: 3. 163-169.
2.Albaji, M., Boroomand-Nasab, S., and Hemadi, J. 2012. Comparison of Different Irrigation Methods Based on the Parametric Evaluation Approach in West North Ahwaz Plain. Problems, Perspectives and Challenges of Agricultural Water Management, Pp: 259-274.
3.Albaji, M., Shahnazari, A., Behzad, M., Naseri, A.A., Boroomandnasab, S., and Golabi, M. 2010. Comparison of different irrigation methods based on the parametric evaluation approach in Dosalegh plain: Iran. Agricultural water management. 97: 1093-1098.
4.Ayers, R.S., and Westcot, D.W. 1985. Water Quality for Agriculture. FAO Irrigation and Drainage Paper No. 29. Rome, Italy, 184p.
5.Bazzani, F., and Incerti, F. 2002. Land evaluation in the province of larache, Morocco. 22nd Course Professional Master. Geometric and Natural Resources Evaluation. 12 November 2001–21 June 2002, Vol. 17, IAO, Florence, Italy, Pp: 29-48.
6.Briza, Y., Dileonardo, F., and Spisni, A. 2001. Land evaluation in the province of Ben Slimane, Morocco. 21st Course Professional Master. Remote Sensing and Natural Resource Evaluation. 10 November 2000-22 June 2001, vol. 21. IAO, Florence, Italy, Pp: 28-53.
7.Fipps, G. 2003. Irrigation water quality standards and salinity management. Texas A and M. Agrilife extension service. United States department of agriculture and country commissioners courts of Texas cooperating, 18p.
8.Food and Agriculture Organization of the United Nations (FAO). 1976. A Framework for Land Evaluation. Soil Bulletin No. 32. FAO, Rome, Italy, 72p.
9.Hargreaves, H.G., and Mekley, G.P. 1998. Irrigation fundamentals. Water Resource Publication, Limited Library Company, 200p.
10.Hopkins, B.G., Horneck, D.A., Stevens, R.G., Ellsworth, J.W., and Sullivan, D.M. 2007. Managing Irrigation Water Quality for crop production in the Pacific Northwest. A Pacific Northwest Extension publication, OregonStateUniversity, University of Idaho, Washington State University, 24p.
11.Kayedani, M., and Delbari, M. 2011. Zoning of the soil’s salinity and evaluation of salinity’s risk at Miankangi area (Sistan) by using geostatistical methods. J. Irrig. Sci. Engin. (Sci. J. Agric.). 35: 1. 49-59. (In Persian)
12.Lalezari, R., and Ansari Samani, F. 2014. Identifying the vulnerable lands to execute the drip irrigation system based on the groundwater quality with ArcGIS. J. Water Res. Agric. 28: 2. 285-294. (In Persian) 13Neshat, A., and Nikpour, N. 2011. Positioning the potential areas for pressurized irrigation by using geographic information systems (GIS) (Case study: Kerman plain). Water resources engineering. 4: 77-83. (In Persian)
14.Rowe, D.R., and Abdel-Magid, I.M. 1995. Handbook of Wastewater Reclamation and Reuse. CRC Press, Inc. 550p.
15.Schoeneberger, P.J., Wysocki, D.A., Benham, E.C., and Broderson, W.D. 1998. Field book for describing and sampling soils. Natural Resources Conservation Service, USDA, NationalSoilSurveyCenter, Lincoln, 164p.
16.Stevens, R.G. 1994. Water quality and treatment considerations, P 115-125. In: K.E. Williams and T.W. Ley (Eds.), Tree Fruit Irrigation: A Comprehensive Manual of Deciduous Tree Fruit Irrigation Needs. Good Fruit Grower Publishing (Washington State Fruit Commission). Yakima, WA.
17.Sys, C., Van Ranst, E., and Debaveye, J. 1991. Land evaluation, part 1. Principles in land evaluation and crop production calculations. Agricultural publications. Number 7. GADC, Brussels, Belgium, 274p. | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 1,500 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 1,335 |