
تعداد نشریات | 13 |
تعداد شمارهها | 623 |
تعداد مقالات | 6,501 |
تعداد مشاهده مقاله | 8,628,119 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 8,222,472 |
ارزیابی هیجده مدل تبخیر و تعرق مرجع در شرایط آب و هوایی دشت اردبیل | ||
مجله پژوهشهای حفاظت آب و خاک | ||
مقاله 13، دوره 24، شماره 6، بهمن و اسفند 1396، صفحه 227-241 اصل مقاله (1.47 M) | ||
نوع مقاله: مقاله کامل علمی پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22069/jwsc.2017.13174.2784 | ||
نویسندگان | ||
مجید رئوف* 1؛ جوانشیر عزیزی مبصر2 | ||
1دانشیار گروه مهندسی آب دانشگاه محقق اردبیلی | ||
2دانشگاه محقق اردبیلی | ||
چکیده | ||
سابقه و هدف: تبخیر و تعرق یکی از عوامل مهمی است که دانستن مقدار دقیق آن، برای تعیین نیاز آبی و طراحی سامانههای آبیاری ضروری میباشد. یکی از راههای تعیین تبخیر و تعرق استفاده از مدلهای تجربی است، اما برای استفاده در هر منطقه باید ابتدا آنها را مورد ارزیابی قرار داد. برای این منظور در این تحقیق 18 مدل برآورد تبخیر و تعرق در مقایسه با نتایج لایسیمترهای زهکشدار و مدلپنمن- مونتیث فائو (FAO56) مورد ارزیابی قرار گرفت. مواد و روشها: تحقیق حاضر درایستگاه تحقیقاتی هانگار دانشگاه محقق اردبیلی و در شهر اردبیل انجام شد. جهت این کار گیاه چمن در سه لایسیمتر و در اطراف لایسیمترها کشت گردید. مقدار تبخیر و تعرق چمن توسط لایسیمترهای حجمی بر اساس اندازهگیری اجزای بیلان آب (حجم آب ورودی، حجم آب خروجی، ذخیره رطوبت و تبخیر و تعرق )، برآورد گردید. برای برآورد تبخیر و تعرق پتانسیل تعداد 18 مدل شامل انواع مدلها اعم از دمایی، تشعشعی و ترکیبی انتخاب شد. از ایستگاه هواشناسی سینوپتیک اردبیل برای تهیه اطلاعات مورد نیاز برای مدلها استفاده شد. علاوه بر نتایج مربوط به لایسیمترها، تبخیر و تعرق بهدست آمده از مدل پنمن- مانتیث فائو نیز به عنوان مرجع مقایسه کارآیی مدلها مورد استفاده قرار گرفت. کارآیی مدلهای برآورد تبخیر و تعرق با استفاده از شاخصهای آماری، ریشه میانگین مربعات خطا (RMSE)، میانگین خطای مطلق (MAE)، درصد خطای تخمین (PE)، نسبت میانگین (MR) و ضریب همبستگی اسپیرمن مورد ارزیابی قرار گرفت. یافتهها: نتایج نشان داد که برای همهی مدلها، پراکندگی نقاط اطراف خط یک به یک زیاد است، یا همخوانی جواب آنها با نتایج جواب لایسیمتری خیلی مناسب نیست. از طرفی برخی از این مدلها بیشبرآورد و برخی از آنها با کمبرآوردی تبخیرو تعرق را محاسبه میکنند.بااستفاده از شاخصهای آماری میتوان گفت که در مقایسه با نتایج لایسیمتری، در محل تحقیق مناسبترین مدلها، به ترتیب بلانی کریدل، راوازانی و همکارانو مدل Rn و ضعیفترین مدلها به ترتیب ایرماک و مدلهای والیانتزاس میباشد.به صورت کلی تناسب نتایج مدلها نسبت به نتایج مدل پنمن مانتیث فائو در مقایسه با نتایج آنها نسبت به نتایج لایسیمتری، قابل قبولتر بود. همچنین با توجه به محکهای آماری در محل تحقیق نسبت به مدل پنمن- مانتیث فائو، مناسبترین مدلها به ترتیبتورک ، برتی و همکاران و تراجوکویچ و ضعیفترین مدلها، هارگریوز- سامانی اصلاح شده، ایرماک و اسکاندل تعیین گردید. نتیجهگیری: با عنایت به اینکه مرجع مقایسه در دو ارزیابی(لایسیمتر و مدل پنمن- مانتیث فائو) یکسان نبود در مشخص شدن ضعیفترین مدلها در محل تحقیق، همخوانی وجود داشت. به عبارت دیگر در هر دو روش به اتفاق، مدلهای ایرماک و مدلهای والیانتزاس ضعیفترین نتایج را داشتند. به طور کلی در جمعبندی هر دو روش مقایسه، مناسبترین مدلها را با قاطعیت نمیتوان معرفی نمود، اما ضعیفترین مدلها مشخص گردید. | ||
کلیدواژهها | ||
تبخیر و تعرق؛ لایسیمتر زهکشدار؛ ارزیابی؛ مدل پنمن- مانتیث فائو | ||
مراجع | ||
: 1.Abedi-Koupai, J., Musavi, S.F., Rahmani, M., and Khazaei, M. 2013. Effect of wood, sand and chips mulches on Evapotranspiration using ZFP model. J. Irrig. Sci. Engin. 37: 1. 119-131. (In Persian) 2.Bakhtiari, B., Ghahreman, N., Liaghat, A.M., and Hoogenboom, G. 2011. Evaluation of Reference Evapotranspiration Models for a Semiarid Environment Using Lysimeter Measurements. J. Agric. Sci. Technol. 13: 223-237. 3.Berti, A., Tardivo, G., Chiaudani, A., Rech, F., and Borin, M. 2014. Assessing reference Evapotranspiration by the Hargreaves method in north-eastern Italy. Agric. Water Manage. 140: 20-25. 4.Djaman, K.B., Balde, A., Sow, A., Muller, B., Irmak, S.K., N’Diaye, M., Manneh, B.D., Moukoumbi, Y., Futakuchi, K., and Saito, K. 2015. Evaluation of sixteen reference Evapotranspiration methods under sahelian conditions in the Senegal River Valley. J. Hydrol. Region. Stud. 3: 139-159. 5.Ghamarnia, H., Rezvani, S.V., and Fathi, P. 2013. Evaluation and calibration of Evapotranspiration models according to calculating periods for a cold semi-arid climate. Water and irrigation management. 25: 2. 25-37. (In Persian) 6.Heydari, M.M., Noushabadi, R.N., Vahedi, M., Abbasi, A., and Heydari, M. 2013. Comparison of Evapotranspiration models for estimating reference Evapotranspiration in arid environment. Middle-East J. Sci. Res. 15: 1331-1337. 7.Hozhabr, H., Moazed, H., and Shokri Khoochak, S. 2015. Estimation of reference Evapotranspiration (ETo) using empirical models, Artificial Neural Network modelling and their comparison with Lysimeter data in Urmia Kahrizi Station. Scientific-research quarterly of irrigation engineering and water. 4: 15. 13-25. (In Persian) 8.Irmak, S., Irmak, A., Allen, R.G., and Jones, J.W. 2003. Solar and net radiation-based equations to estimate reference Evapotranspiration in humid climates. J. Irrig. Drain. Eng. ASCE. 129: 5. 336-347. 9.Khoshhal, J., Zare Abyane, H., Joshani, A.R., and Khazaei, M. 2015. Evaluation of potential Evapotranspiration methods using FAO pan method in east and southeast the Keshvar watershed. Quarterly of Natural Geographical. 8: 28. 1-16. (In Persian) 10.Li, S., Kang, S., Zhang, L., Zhang, J., Du, T., and Ding, R. 2016. Evaluation of six potential Evapotranspiration models for estimating crop potential and actual Evapotranspiration in arid regions, J. Hydrol. 543: 450-461. 11.Liu, X., Xu, C., Zhong, X., Li, Y., Yuan, X., and Cao, J. 2017. Comparison of 16 models for reference crop Evapotranspiration against weighing Lysimeter measurement. J. Agric. Water Manage. 184: 145-155. 12.Mohammadi, H., Azizi, Gh., Khoshakhlagh, F., and Khazaei, M. 2016. Estimation of the summer Cane Evapotranspiration using climate data. Scientific-research quarterly of Geographical data. 25: 99. 141-153. (In Persian) 13.Muniandy, J., Yusop, Z., and Askari, M. 2016. Evaluation of reference Evapotranspiration models and determination of crop coefficient for Momordica charantia and Capsicum annuum. J. Agric. Water Manage. 169: 77-89. 14.Musavi-Baygi, M., Erfanian, M., Sarmad, M., and Khazaei, M. 2009. Estimation of reference crop Evapotranspiration using the least meteorological data (Case study: Khorasan Razavi province). J. Water Soil. 23: 1. 91-99. (In Persian) 15.Niaghi, A.R., Majnooni-Heris, A., Haghi, and D.Z., Mahtabi, G. 2013. Evaluate several potential Evapotranspiration methods for regional Use in Tabriz, Iran. J. Appl. Environ. Biol. 3: 31-41. 16.Omidvar, J., Davari, K., Arshad, S., Musavi-Baygi, M., Akbari, M., and Faridhosseini, A. 2013. Estimation of Evapotranspiration actual using sensor Aster and model metric. Scientific-research quarterly of irrigation engineering and water. 3: 9. 38-49. (In Persian) 17.Oudin, L., Hervieu, F., Michel, C., Perrin, C., Andréassian, V., Anctil, F., and Loumagne, C. 2005. Which potential Evapotranspiration input lumped rainfall simple efficient Evapotranspiration model for rainfall–runoff modelling. J. Hydrol. 303: 290-306. 18.Rahimikhoob, A., Behbahani, M.R., and Fakheri, J. 2012. An evaluation of four reference Evapotranspiration models in a subtropical climate. Water Resource Management. 26: 2867-2881. 19.Raziei, T., and S. Pereira, L. 2013. Estimation of ETo with Hargreaves–Samani and FAO-PM temperature methods for a wide range of climates in Iran. Agricultural Water Management. 121: 1-18. 20.Tabari, H., Grismer, M.E., and Trajkovic, S. 2013. Comparative analysis of 31 reference Evapotranspiration methods under humid conditions. Irrigation Sciences. 31: 107-117. 21.Trajkovic, S. 2007. Hargreaves versus Penman-Monteith under humid conditions. J. Irrig. Drain. Eng. 133: 38-42. 22.Valiantzas, D.J. 2013. Simplified forms for the standardized FAO-56 Penman–Monteith reference Evapotranspiration using limited data. J. Hydrol. 505: 13-23. | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 864 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 1,725 |