آمار
| تعداد نشریات | 13 |
| تعداد شماره‌ها | 626 |
| تعداد مقالات | 6,517 |
| تعداد مشاهده مقاله | 8,746,475 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 8,317,295 |
کارایی روش الکتره ترای در ارزیابی تناسب اراضی منطقه چالدران برای کشت سیب زمینی | ||
| مجله پژوهش‌های حفاظت آب و خاک | ||
| مقاله 15، دوره 25، شماره 1، فروردین و اردیبهشت 1397، صفحه 271-284 اصل مقاله (487.2 K) | ||
| نوع مقاله: مقاله کامل علمی پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22069/jwsc.2018.13568.2825 | ||
| نویسنده | ||
| مسلم ثروتی* | ||
| عضو هیئت علمی مرکز آموزش عالی شهید باکری میاندوآب، دانشگاه ارومیه | ||
| چکیده | ||
| سابقه و هدف: ارزیابی تناسب اراضی جهت حفاظت خاک امری اجتناب‌ناپذیراست. انتخاب یک روش مناسب نیز با توجه به محدودیت‌‌های روش فائو به‌‌عنوان روش مرسوم ارزیابی اراضی ضروری به نظر میرسد. در این راستا روش‌های چندمعیاره ازجمله الکتره‌ترای به دلیل دخالت دادن نظرات کارشناسی، در نظرگیری وزن ویژگی‌های مؤثر در تناسب می‌تواند مفید باشد. مواد و روش‌ها: در این پژوهش روش ریشه دوم و روش الکتره‌ترای برای ارزیابی تناسب بخشی از اراضی شهرستان چالدران به مساحت تقریبی 5000 هکتار در حدفاصل ′19 °44 تا ′23 °44 طول شرقی و ′01 °39 تا ′08 °39 عرض شمالی برای کشت سیب‌زمینی استفاده شدند. برای نیل به اهداف در مجموع تعداد 60 خاکرخ حفر، تشریح و نمونهبرداری گردید و پس از تجزیه خاک، ویژگی‌های شیب، سیلگیری، زهکشی، بافت خاک، ذرات درشتتر از شن، آهک، گچ، هدایت الکتریکی، درصد سدیم تبادلی و اقلیم منطقه با اعمال ضرایب وزنی در خاکرخ‌های مختلف استخراج گردید. وزن‌های معیارها با استفاده از روش ماتریس مقایسه زوجی و مقادیر مرز بین کلاسها و نقاط مرزی در روش الکتره‌ترای با استفاده از جدول نیازمندیها و دادههای مربوط به ویژگی‌های خاک و اراضی تعیین شدند. پتانسیل تولید اراضی نیز با هر دو روش از ضرب شاخص‌های خاک در تولید پتانسیل حاصل گردید و با استفاده از آماره‌های مختلف مقایسه شدند. یافته‌ها: رده‌بندی خاکها براساس کلید رده‌بندی 2014، آلفی‌سول، اینسپتی‌سول و انتی‌سول است. مقایسه میانگین مقادیر ویژگی‌های خاک و اراضی بین کلاس‌های تناسب تفکیک‌شده در روش الکتره ترای با آزمون دانکن اختلاف معنیدار را نشان داد و این نشان‌دهنده دقت این روش در تفکیک کلاس‌های تناسب اراضی است. پتانسیل تولید سیب‌زمینی در منطقه چالدران با روش‌های ریشه دوم و الکتره ترای به ترتیب 9330 تا 30200 و 10140 تا 32350 تخمین زده شد. روش الکتره‌ترای ازنظر آماره‌های ضریب تبیین (87/0) و جذر میانگین مربعات خطا (۶/۱۹۷) دقت بیشتری نسبت به روش پارامتریک با ضریب تبیین (79/0) و جذر میانگین مربعات خطا (۲۴۱/۲) دارد. همچنین معیار میانگین هندسی نسبت خطا (GMER) نیز نشان‌دهنده کم‌برآوردی هر دو روش ارزیابی بود. از طرفی دقت بالای این روش ترکیبی به تعیین حدود مناسب انتقالی، مقادیر مناسب آستانهها و وزن‌های ویژگیها و کاربرد رابطه-های فازی در فرآیند محاسبات بستگی دارد. نتیجه‌گیری: براساس نتایج به‌دست‌آمده، به نظر میرسد که روش الکتره‌ترای، از طریق ترکیب با نظرات کارشناسی می‌تواند بهتر به مسئله تناسب اراضی کشاورزی برای تیپ بهره‌وری خاص بپردازد. همچنین صرفه‌جویی در زمان فرآیند ارزیابی تناسب اراضی برای زراعت سیب‌زمینی قابل‌توجه بود. انطباق نتایج به‌دست‌آمده نیز با تولید واقعی تأییدکننده اثربخشی سامانه می‌باشد. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| پارامتریک؛ پتانسیل تولید؛ تولید واقعی؛ روش چند معیاره | ||
| مراجع | ||
|
1.Akinci, H., Ozalp, A.Y., and Turgut, B. 2013. Agricultural land use suitability analysis using GIS and AHP technique. Computers and Electronics in Agriculture. 97: 71-82. 2.Almeida-Dias, J., Figueira, J.R., and Roy, B. 2010. ELECTRE TRI-C: A multiple criteria sorting method based on characteristic reference actions. Europ. J. Oper. Res. 204: 565-580. 3.Burrough, P.A. 1989. Fuzzy mathematical methods for soil survey and land evaluation. J. Soil Sci. 40: 447–92. 4.Ceballos-Silva, A., and Lopez-Blanco, J. 2003. Delineation of suitable areas for crops using a multi-Criteria evaluation approach and land use/cover mapping: a case study in central Mexico. Agricultural Systems. 77: 117-136. 5.DeWit, C.T. 1965. Photosynthesis of leaf canopies. No 663, Pudoc Press. 57p. 6.Elaalem, M., Camber, A., and Fisher, P. 2011. A comparison of Fuzzy AHP and ideal point methods for evaluation land suitability. Trans. GIS J. 15: 3. 329-346. 7.FAO. 1979. Soil Survey Investigations for Irrigation. FAO Soils Bulletin No. 42, Rome. 188p. 8.FAO. 1983. Guidelines: Land Evaluation for Rainfed Agriculture. Food and Agriculture Organization of the United Nations, Rome, International Standard Book Number, 13: 9789251014554. 237p. 9.Fontana, M.E., and Cavalcante, C.A.V. 2013. ELECTRE TRI method used to storage location assignment into categories. Pesquisa Operacional. 33: 2. 283-303. 10.Geological survey and Mineral Exploration of Iran. 2006. Geology Map of Iran, 1:100000 series, Shite N, Chalderan (Siah Cheshmeh). 11.Khiddir, S.M. 1986. A statistical approach in the use of parametric systems applied to the FAO framework for land evaluation. Doctoral dissertation, Ph.D. Thesis. State University Ghent. 63p. 12.Li, B., Zhang, F., Zhang, L., Huang, J., Jin, Z., and Gupta, D.K. 2012. Comperhensive suitability evaluation of Tea crops using GIS and modified land ecological suitability evaluation model. Pedosphere. 22: 1. 122-130. 13.Mendas, A., and Delali, A. 2012. Integration of multicriteria decision analysis in GIS to develop land suitability for agriculture: Application to durum wheat cultivation in the region of Mleta in Algeria. Computers and Electronics in Agriculture. 83: 117-126. 14.Musso, G. 2003. Transport phenomena in electrokinetic soil remediation. Mathematical and Computer Modelling. 37: 589-594. 15.Newhall, F., and Berdanier, C.R. 1996. Calculation of soil moisture regimes from the climatic record. Natural Resources Conversations Service, Soil Survey Investigation Report, No. 46, 13p. 16.Nguyen, T.T., Verdoodt, A., Tran, V.Y., Delbecque, N., Tran, T.C., and Van Ranst, E. 2015. Design of a GIS and multi-criteria based land evaluation procedure for sustainable land-use planning at the regional level. Agriculture, Ecosystems and Environment. 200: 1-11. 17.Saaty, T.H., and Vargas, L.G. 2001. Models, Methods, Concepts and Applications of the Analytic Hierarchy Process. Kluwer Academic, 160p. 18.Schoeneberger, P.J., Wysocki, D.A., Benham, E.C., and Broderson, W.D. 2012. Field Book for Describing and Sampling Soils. Natural Resources Conservation Service, USDA, National Soil Survey Center, Lincoln, NE, 280p. 19.Sparks, D.L., Page, A.L., Helmke, P.A., Loeppert, R.H., Soltanpour, P.N., Tabatabai, M.A., Johnston, C.T., and Sumne, M.E. 1996. Method of soil analysis. Part II, III. 2nd ed. Agron, Monogr. 9. ASA and SSSA, Madison, WI. 480p. 20.Sys, C., Van Ranset, E., and Debaveye, J. 1991a. Land Evaluation, Part I, Principle in Land Evaluation and Crop Production Calculation, International Training Center for Post Graduate Soil Scientists, Ghent University, Ghent., Belgium. 237p. 21. Sys, C., Van Ranset, E., and Debaveye, J. 1991b. Land Evaluation, Part II, Methods in Land Evaluation. International Training Center for Post Graduate Soil Scientists, Ghent University, Ghent, Belgium. 247p. 22.Sys, C., Van Ranset, E., Debaveye, J., and Beernaert, F. 1993. Land Evaluation, Part III, Crop Requirements. General Administration for Development Cooperation Place, Brussels, Belgium. 199p. 23.Tienwong, K., Dasananda, S., and Navanugraha, C. 2009. Integration of land evaluation and the analytical hierarchical process method for energy crops in Kanchanaburi, Thailand. Science Asia. 35: 170-177. 24.USDA. 2014. Keys to Soil Taxonomy, 12th edition, United State Department of Agriculture, National Soil Survey Center. Natural Resources Conservation Service. 372p. 25.Van Ranst, E., Tang, H., Groenemans, R., and sinthurahat, S. 1996. Application of fuzzy logic to land suitability for rubber production in peninsular Thailand. Geoderma. 70: 1-19. | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 587 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 483 |
||
سامانه مدیریت نشریات علمی. طراحی و پیاده سازی از سیناوب