
تعداد نشریات | 13 |
تعداد شمارهها | 626 |
تعداد مقالات | 6,517 |
تعداد مشاهده مقاله | 8,746,422 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 8,317,274 |
تاثیر تعداد ردیف، ارتفاع و آرایش صفحات مستغرق در رسوبشویی مخزن سد | ||
مجله پژوهشهای حفاظت آب و خاک | ||
مقاله 16، دوره 25، شماره 1، فروردین و اردیبهشت 1397، صفحه 285-296 اصل مقاله (615.94 K) | ||
نوع مقاله: مقاله کامل علمی پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22069/jwsc.2018.13203.2786 | ||
نویسندگان | ||
قربان مهتابی* 1؛ ُسمانه کریمی2؛ مژده محمدیون3 | ||
1عضو هیات علمی-دانشگاه زنجان | ||
2دانشجوی کارشناسی ارشد/ دانشگاه زنجان | ||
3دانشگاه زنجان | ||
چکیده | ||
سابقه و هدف: یکی از روشهای مرسوم در تخلیه رسوب مخازن سدها، رسوبشویی تجت فشار میباشد. در این روش رسوباتی که در مخزن تهنشین شدهاند، بهوسیله دریچه تحتانی سد و تحت فشار آب از مخزن تخلیه میشوند. برای افزایش عملکرد رسوبشویی تحت فشار، تلاش میشود سطح آب مخزن تا ارتفاع حداقل بهرهبرداری پایین آورده شود. همچنین در تحقیقات پیشین، عملکرد روشهای هیدورلیکی و سازهای مختلفی در جهت افزایش رسوبشویی تحت فشار ارزیابی شده است. همواره محققین تلاش کردهاند با شناخت فرایند رسوبشویی مخزن و پارامترهای موثر بر آن، راهکارهای اجرایی موثری که بتواند عملکرد رسوبشویی را افزایش دهد، پیشنهاد نمایند. هدف این تحقیق مطالعه آزمایشگاهی تاثیر تعداد ردیف، ارتفاع و آرایش صفحات مستغرق در تشدید رسوبشویی مخزن میباشد. مواد و روشها: برای انجام آزمایشهای این تحقیق، از یک مدل فیزیکی شامل مخزن رسوب، حوضچه تهنشینی رسوبات و مخزن تأمین آب استفاده گردید. در این تحقیق، صفحات با دو ارتفاع HV/D>1 و HV/D<1؛ (Hvارتفاع صفحات و D قطر دریچه) و تعداد ردیف مختلف (یک، دو و سه ردیف) در مقابل تخلیه کننده تحتانی نصب شدند. در آزمایشها علاوه بر آرایش موازی، عملکرد رسوبشویی نوع جدیدی از آرایش صفحات تحت عنوان آرایش شعاعی در سه عمق مختلف آب مخزن (سانتیمتر 40 ، 30 ، 20= HW ) بررسی گردید. رسوبات بستر از جنس ماسه شسته شده با قطر متوسط 0/51 میلیمتر بودند. آزمایشها با دبی ثابت 2 لیتر برثانیه به مدت یک ساعت انجام می گرفت و در انتهای هر آزمایش رسوبات تخلیه شده توزین میشدند. یافتهها: نتایج نشان داد، در آرایش موازی با کاهش تعداد ردیف صفحات، موازی عملکرد رسوبشویی افزایش یافت به طوریکه صفحات یک ردیفه (دوتایی) با با ارتفاع نسبی 0/5 و 2=HV/D به ترتیب با 173 و 231 درصد افزایش نسبت به مدل شاهد، دارای بهترین عملکرد رسوبشویی بودند. همچنین صفحات موازی با ارتفاع نسبی 2=HV/D نسبت به صفحات با ارتفاع نسبی 0/5=HV/D عملکرد رسوبشویی بهتری داشتند. آرایش شعاعی صفحات، عملکرد رسوبشویی مخزن را به طور موثری افزایش داد؛ بهطوریکه رسوبشویی در صفحات با ارتفاع 2/5 و 10 سانتیمتری نسبت به مدل شاهد به ترتیب در حدود 11/33 و 4/1 برابر افزایش یافت. در آرایش شعاعی صفحات با ارتفاع نسبی 2=HV/D، به علت تمرکز جریان ورودی دریچه در پشت صفحات جانبی، عملکرد رسوبشویی این صفحات نسبت به صفحات با ارتفاع نسبی 0/5=HV/D کمتر بود. نتیجهگیری: آرایش شعاعی صفحات مستغرق توانست رسوبشویی را تشدید نماید (خصوصا با افزایش عمق آب مخزن). این شرایط یک مزیت نسبی برای اجرای رسوبشویی است، یعنی این عملیات در حالت مخزن پر راندمان بالایی داشته و نیازی به پایین آوردن سطح آب مخزن نیست. | ||
کلیدواژهها | ||
آرایش شعاعی؛ ارتفاع؛ تعداد ردیف؛ صفحات مستغرق؛ رسوبشویی | ||
مراجع | ||
"> 1.Abdolahpour, M., and Hosseinzadeh Dalir, A. 2013. Effect of semi-cylinder structure position on pressurized flushing efficiency of reservoirs. J. Water Soil Sci. 23: 2. 269-282. (In Persian) 2.Abdolahpour, M., Hosseinzadeh Dalir, A., and Farsadizadeh, D. 2015. Application of pile and submerged vanes to remove sediments from dam reservoirs in pressurized flushing. Iran. Water Res. J. 9:4. 165-169. (In Persian) 3.Althous, J. 2011. Sediment evacuation from reservoirs through intakes by jet induced flow. Ph.D. Thesis, Ecole polytechnique Federale De Lausanne, Switzerland. 295p. 4.Atkinson, E. 1996. The feasibility of Flushing Sediment from the Reservoir. HR Wallingford, Wallingford, UK. 99p. 5.Baykara, A. 2013. Effect of hydraulic parameters on the formation of vortices at intake structures. M.Sc. Thesis, Middle East Technological University, Turkey. 157p. 6.Emamgholizadeh, S. 2008. The Experimental investigation of the effects of pressure flushing on flushed sediment through storage reservoir. J. Agric. Sci. Natur. Resour. 15: 4. 219-234. (In Persian) 7.Fang, D., and Cao, S. 1996. An experimental study on scour funnel in front of a sediment flushing outlet of a reservoir. Proceedings of the 6th Federal Interagency Sedimentation Conference, 10-14 March, Las Vegas, USA. Pp: 78-84. 8.Madadi, M.R., Rahimpour, M., and Qaderi, K. 2016. Improving the reservoir’s pressurized flushing efficiency by connecting PBC structure to the dam bottom outlet. J. Appl. Res. Irrig. Drain. Struc. Engin. 17: 66. 71-86. (In Persian) 9.Meshkati Shahmirzadi, M.E., Dehghani, A.A., Sumi T., Mosaedi, A., and Meftah, H. 2010. Experimental investigation of pressure flushing technique in reservoir storages. J. Water Geosci. 1: 1. 132-137. 10.Mohammadi, M.N., Salmasi, F., Hosseinzadeh Dalir, A., and Arvanaghi, H. 2014. Experimental investigation of the effect of semi-circular structure on the capacity of pressurized flushing of sediments from the reservoirs. J. Water Soil Sci. 24: 2. 21-30. (In Persian) 11.Jalili, H., and Hosseinzadeh Dalir, A. 2012. Extend the vortex flow around the reservoirs sluice gate. Proceedings of 1st International and 3rd National Conference on Dams and Hydropower, 8-9 February, Tehran, Iran. Pp: 1-13. 12.Odgaard, A.J., and Wang, Y. 1991. Sediment management with submerged vanes. J. Hydr. Engin. 117: 3. 267-283. 13.Powell, D.N. 2007. Sediment Transport Upstream of Orifice. Ph.D Thesis, Clemson University, USA. 169p. 14.Tofighi, S., Samani, J.M.V., and Ayyubzadeh, S.A. 2015. Pressure flushing with expanding bottom outlet channel within dam reservoir. Modares J. Civil Engin. 15: 2. 127-206. (In Persian) 15.White, W.R., and Bettess, R. 1984. The feasibility of flushing sediments through reservoirs. Proceedings of the Harare Symposium on Challenges in African Hydrology and Water Resources, 23-27 July, Harare, Zimbabwe. Pp: 577-587. | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 504 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 410 |