
تعداد نشریات | 13 |
تعداد شمارهها | 622 |
تعداد مقالات | 6,501 |
تعداد مشاهده مقاله | 8,616,513 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 8,206,394 |
ارتباط برخی از خصوصیات درختی، توده جنگلی و فیزیوگرافی با میزان خشکیدگی بلوط ایرانی | ||
پژوهشهای علوم و فناوری چوب و جنگل | ||
مقاله 6، دوره 26، شماره 3، آذر 1398، صفحه 69-82 اصل مقاله (562.8 K) | ||
نوع مقاله: مقاله کامل علمی پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22069/jwfst.2019.15319.1760 | ||
نویسندگان | ||
حدیث دزفولی1؛ ضیاالدین باده یان* 2؛ حامد نقوی2؛ شهرام مهدوی کرمی3 | ||
1دانشجوی کارشناسیارشد جنگلشناسی، گروه جنگلداری، دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی، دانشگاه لرستان، خرمآباد، ایران، | ||
2استادیار گروه جنگلداری، دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی، دانشگاه لرستان، خرمآباد، ایران، | ||
3دانشجوی دکتری جنگلشناسی، گروه جنگلداری، دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی، دانشگاه لرستان، خرمآباد، ایران | ||
چکیده | ||
سابقه و هدف: در چند سال اخیر زاگرس بهعنوان بزرگترین اکوسیستم جنگلی کشور درگیر پدیده زوال شده است. زوال بلوط میتواند بهطور همزمان در مناطق جغرافیایی مختلف توسط عوامل تنش کاملاً متفاوت یا یکسان رخ دهد و منجر به مرگ درختان بلوط شود. مرگومیر درختی با کاهش تراکم توده، تغییر فراوانی گونههای درختی، کاهش انبوهی تاج پوشش و تغییر در ساختار جنگلها موجب کاهش کمی و کیفی تودههای جنگلی شده و بر عملکرد اکوسیستمهای آنها تأثیر منفی میگذارد. لذا این بررسی با هدف تعیین ارتباط برخی از خصوصیات درختی، توده جنگلی و عوامل فیزیوگرافی با میزان خشکیدگی صورت پذیرفت. مواد و روشها: در منطقه ملهشبانان در استان لرستان ابتدا در سطح50 هکتار از جنگلهای منطقه با استفاده از یک شبکه منظم تصادفی با ابعاد 100*100متر، 42 قطعهنمونه دایرهای شکل به مساحت 15 آر پیاده شد. در هر قطعهنمونه از بین مشخصههای ساختاریتوده، قطر برابرسینه درختان، سطح و تراکم تاج (باز، متوسط، بسته) درختان و جستگروهها، ارتفاع درخت، تعداد جستها در هر جست گروه، فرم رویشی، موقعیت گونه و درصد خشکیدگی (سالم، ضعیف، متوسط، شدید) با استفاده از کلاسهبندی خشکیدگی در چهار کلاس خشکیدگی تاجی (سالم: کمتر از 5 درصد خشکیدگی تاجی، ضعیف: 33-5 درصد خشکیدگی تاجی، متوسط: 66-34 خشکیدگی تاجی، شدید: بیش از 66 درصد خشکیدگی تاجی) در نظر گرفتهشده وضعیت سلامت هر درخت بر اساس آن تعیین و یادداشت شد. لایههای شیب در دو طبقه جهت جغرافیایی در 5 طبقه و ارتفاع از سطح دریا نیز در دوطبقه تهیه شد. یافتهها : نتایج نشان داد که میزان خشکیدگی با فرم درختی، ارتفاع درخت و تراکم توده دارای ارتباط معنیدار و با قطر برابرسینه، تعداد جست و سطح تاج ارتباط معنیدار نداشت. پایههای با تجمع گروهی دارای میزان خشکیدگی بیشتری نسبت به پایههای انفرادی بودند. همچنین درختان تاج باز میزان خشکیدگی شدیدتری داشتند. میزان خشکیدگی درختان در دو طبقه شیب تفاوتی نداشت. درصورتی که در جهت جنوبی و ارتفاع بالاتر میزان خشکیدگی شدیدتر بود. نتیجهگیری: بیشترین فراوانی خشکیدگی متعلق به طبقه 4 و طبقه 1 است درصورتیکه روند کنونی ادامه پیدا کند با وقوع خشکسالی مکرر درختان از طبقات پایینتر خشکیدگی به طبقات بالاتر انتقال پیدا میکنند و با چنین وضعیتی امکان بازسازی و برگشت جنگل به حالت طبیعی را غیرممکن میکند؛ اما درصورتیکه عوامل تشدیدکننده زوال مدیریت شوند و دخالتهای انسانی در طبیعت کنترل شوند، میتوان وضعیت کنونی را ثابت نگه داشت یا حتی با توجه به شواهدی که از جست دهی درختان خشکیده در منطقه موردمطالعه وجود دارد، به بازگشت و احیای جنگل امیدوار بود نتیجهگیری: بیشترین فراوانی خشکیدگی متعلق به طبقه 4 و طبقه 1 است درصورتیکه روند کنونی ادامه پیدا کند با وقوع خشکسالی مکرر درختان از طبقات پایینتر خشکیدگی به طبقات بالاتر انتقال پیدا میکنند و با چنین وضعیتی امکان بازسازی و برگشت جنگل به حالت طبیعی را غیرممکن میکند؛ اما درصورتیکه عوامل تشدیدکننده زوال مدیریت شوند و دخالتهای انسانی در طبیعت کنترل شوند، میتوان وضعیت کنونی را ثابت نگه داشت یا حتی با توجه به شواهدی که از جست دهی درختان خشکیده در منطقه موردمطالعه وجود دارد، به بازگشت و احیای جنگل امیدوار بود | ||
کلیدواژهها | ||
تراکم تاج؛ جست گروه؛ زوال بلوط؛ فرم رویشی؛ موقعیت گونه | ||
مراجع | ||
1.Brouwers, N., Matusick, G., Ruthrof, K., Lyons, T., and Hardy, G. 2013. Landscape- scale assessment of tree crown dieback following extreme drought and heat in a Mediterranean eucalypt forest ecosystem. Landscape Ecology. 28: 1. 69-80.
2.Eckhardt, L.G., Weber, A.M., Menard, R.D., Jones, J.P., and Hess, N.J. 2007. Insect-fungal complex associated with loblolly pine decline in central Alabama. Forest Science. 53: 1. 84-92.
3.Fan, Z., Kabrick, J.M., Spetich, M.A., Shifley, S.R., and Jensen, R.G. 2008. Oak mortality associated with crown dieback and oak borer attack in the Ozark Highland. Forest Ecology and Management. 255: 7. 2297-2305.
4.Hosseini, A., Hosseini, S.M., Rahmani, A., and Azadfar, D. 2012. Effect oftree mortality on structure of Brants oak (Quercus brantii) forests of Ilam Province of Iran. Iranian J. of Forest and Poplar Research. 20: 4. 565-577. (In Persian)
5.Hosseini, A., Hosseini, S.M., Rahmani, A., and Azadfar, D. 2014. Comparison between two oak stands (healthy and affected by oak decline) in respect to characteristics of competitive environments at Ilam province, Iranian J. of Forest and Poplar Research. 21: 4. 606-616.(In Persian) 6.Hosseini, A. 2014. Effects of some of Persian oak tree and stand characteristics on crown dieback rate in oak forests of medium Zagros. J. of Zagros Forests Researches. 1: 1. 37-50. (In Persian)
7.Hosseinzadeh, J., Aazami, A., and Mohammadpour, M. 2015. Influenceof topography on Brants oak declinein Maleh-Siah forest, Ilam proviance. Iranian J. of Forest and Poplar Research. 23: 1. 190-197. (In Persian)
8.Hosseinzadeh, J., and Najafifar, A. 2016. Study of association between diameter and height of trees and decline distribution in oak forest stands of Ilam province. Gorgan, J. of Wood and Forest Science and Technology. 23: 2. 75-87. (In Persian) 9.Hosseinzadeh, J., and Pourhashemi, M. 2015. An investigation on the relationship between crown indices and the severity of oak forests decline in Ilam. Iranian J. of Forest. 7: 1. 57-66. (In Persian)
10.Kabrick, J.M., Dey, D.C., Jensen,R.G., and Wallendorf, M. 2008. Therole of environmental factors in oak decline and mortality in the Ozark Highlands. Forest Ecology and Management. 255: 5. 1409-1417.
11.Mahdavi, A., Mirzaei Zadeh, V., Niknezhad, M., and Karami, O. 2015. Assessment and prediction of oak trees decline using logistic regression model (Case study: Bioreh forests, Malekshahi- Ilam). Iranian J. of Forest and Range Protection Research. 1: 13. 20-33.(In Persian)
12.Mahdavi, A., Mirzaei, J., and Karami, O. 2015. The status of dead standing trees in Zagros forest (Case study: Bioreh forests in Ilam Province). J. of Forest Sustainable Development. 1: 4. 329-340. (In Persian)
13.Martinez, J., Vanderklein, D., and Mencuccini, M. 2007. Tree height and age-related decline in growth in Scots pine (Pinus sylvestris L.). Oecologia. 150: 4. 529-544.
14.Modaberi, A., Soosani, J., and Khosravi, Sh. 2015. Effect of the decline on changes in the statistical distribution of height breast diameter in the central Zagros forests (Case study: Lorestan-Ilam). J. of Zagros Forests Researches. 2: 1. 105-117. (In Persian)
15.Ruiz-Benito, P., Lines, E.R., Gómez-Aparicio, L., Zavala, M.A., and Coomes, D.A. 2013. Patterns and drivers of tree mortality in Iberian forests: climatic effects are modified by competition. PloS one. 8: 2. 543-568.
16.Schomaker, M.E., Zarnoch S.J., Bechtold, W.A., Latelle, D.J., Burkman W.G., and Cox, S.M. 2007. Crown-condition classification: a guide todata collection and analysis, Southern Research Station, Asheville, United States, 78p.
17.Scott, P.M., Shearer, B.L., Barber, P.A., and Hardy, G.S.J. 2013. Relationships between the crown health, fine root and ectomycorrhizae density of declining Eucalyptus gomphocephala. Australasian Plant Pathology. 42: 2. 121-131.
18.Sohrabi, S.R. 2015. Studying the ecosystem of Lorestan forests, Agriculture and natural resources research centre. Lorestan. (In Persian)
19.Starkey, D.A., and Oak, S.W. 1989. Site factors and stand conditions associated with oak decline in southern upland hardwood forests. P 95-102, In: Rink, G., and Budelsky, C.A. (eds), Proc of the 7th central hardwood forest conf. Gen Tech Rep NC-132. USDA, Forest Service, North Central for Exp Station, St. Paul, MN, USA.
20.Voelker, S.L., Muzika, R.M., and Guyette, R.P. 2008. Individual tree and stand level influences on the growth, vigor, and decline of red oaks in the Ozarks. Forest Science. 54: 1. 8-20.
21.Zarinibahador, M., Nabiollahi, K., and Norouzi, M. 2015. Influence of different slope aspects on some soil properties and forest soils evolution (Case study: Rostam abad region, Guilan province). J. of Water and Soil. 29: 3. 648-662. (In Persian) | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 438 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 409 |