دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان

 آمار

تعداد نشریات13
تعداد شماره‌ها626
تعداد مقالات6,517
تعداد مشاهده مقاله8,746,523
تعداد دریافت فایل اصل مقاله8,317,329
رشیدزاده, براتعلی, الهی فرد, الهام, سیاهپوش, عبدالرضا, فرخاری, محمد. (1398). تأثیر تراکم بوته و تاریخ‌های مختلف کاشت بر شاخص‌های رشد و مهار علف‌های هرز نخود (Cicer arietinum L.). , 12(3), 53-68. doi: 10.22069/ejcp.2019.15494.2157
براتعلی رشیدزاده; الهام الهی فرد; عبدالرضا سیاهپوش; محمد فرخاری. "تأثیر تراکم بوته و تاریخ‌های مختلف کاشت بر شاخص‌های رشد و مهار علف‌های هرز نخود (Cicer arietinum L.)". , 12, 3, 1398, 53-68. doi: 10.22069/ejcp.2019.15494.2157
رشیدزاده, براتعلی, الهی فرد, الهام, سیاهپوش, عبدالرضا, فرخاری, محمد. (1398). 'تأثیر تراکم بوته و تاریخ‌های مختلف کاشت بر شاخص‌های رشد و مهار علف‌های هرز نخود (Cicer arietinum L.)', , 12(3), pp. 53-68. doi: 10.22069/ejcp.2019.15494.2157
رشیدزاده, براتعلی, الهی فرد, الهام, سیاهپوش, عبدالرضا, فرخاری, محمد. تأثیر تراکم بوته و تاریخ‌های مختلف کاشت بر شاخص‌های رشد و مهار علف‌های هرز نخود (Cicer arietinum L.). , 1398; 12(3): 53-68. doi: 10.22069/ejcp.2019.15494.2157

تأثیر تراکم بوته و تاریخ‌های مختلف کاشت بر شاخص‌های رشد و مهار علف‌های هرز نخود (Cicer arietinum L.)

مجله تولید گیاهان زراعی
مقاله 4، دوره 12، شماره 3، آذر 1398، صفحه 53-68    اصل مقاله (898.66 K)
نوع مقاله: مقاله پژوهشی
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22069/ejcp.2019.15494.2157
نویسندگان
براتعلی رشیدزاده1؛ الهام الهی فرد* 2؛ عبدالرضا سیاهپوش3؛ محمد فرخاری1
1گروه مهندسی تولید و ژنتیک گیاهی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی خوزستان، ملاثانی، خوزستان، ایران
2عضو هیات علمی، گروه مهندسی تولید و ژنتیک گیاهی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی خوزستان، ملاثانی، خوزستان، ایران.
3گروه مهندسی تولید و ژنتیک گیاهی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی خوزستان، ملاثانی، خوزستان، ایران.
چکیده
سابقه و هدف: تعیین بهترین و مناسب‌ترین زمان کاشت و تراکم گیاهی برای حصول عملکرد بالا و با کیفیت مطلوب ضروری است. این آزمایش به منظور تعیین مناسبترین تاریخ کاشت و تراکم گیاهی با در نظر گرفتن میزان مهار علف‌های هرز در نخود دیم در شهرستان کوهدشت اجرا شد.
مواد و روش‌ها: این آزمایش به صورت اسپلیت پلات در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی در چهار تکرار با سه تاریخ کاشت (1 بهمن، 20 بهمن و 10 اسفند ماه) و چهار تراکم گیاهی (16، 32، 48 و 64 بوته در متر مربع) در سال زراعی 96-1395 در شرایط اقلیمی شهرستان کوهدشت اجرا شد. نمونه‌گیری از بوته‌های نخود و علف‌های هرز شش هفته پس از کاشت آغاز شد و تا انتهای چرخه رشد با فاصله زمانی هر 10-7 روز ادامه یافت. به منظور توصیف روند تغییرات ماده خشک کل (wmax) و شاخص سطح برگ (lmax) در مقابل روزهای پس از کاشت (t) به ترتیب با توابع خطی-نمایی بریده و بتا توصیف شد.
یافته‌ها: نتایج نشان داد روند تغییرات ماده خشک و شاخص سطح برگ در طی فصل رشد از منحنی نمایی بریده و بتا تبعیت ‌کرد، به طوری که در تاریخ‌های کاشت اول، دوم و سوم wmax در تراکم‌های گیاهی 16 تا 64 بوته در متر مربع، در شرایط عاری از علف‌های هرز، به ترتیب در دامنه 70/371-90/154، 80/310-60/119 و 90/187-87/60 گرم ماده خشک در متر مربع و آلوده به علف‌هرز 60/266- 69/98، 90/186-78/56 و 00/114-53/35 گرم ماده خشک در متر مربع نوسان داشت. در خصوص پارامتر lmax مقادیر در تاریخ‌های کاشت اول، دوم و سوم در تراکم‌های گیاهی 16 تا 64 بوته در متر در شرایط عاری از علف‌های هرز ، به ترتیب در دامنه 32/9-49/0، 97/7-46/0 و 50/4-39/0 گرم و در شرایط آلوده 25/6-39/0، 18/5-69/0 و 79/2-21/0 گرم برآورد شد. ماده خشک علف‌های هرز در کرت‌های آلوده با گذشت زمان افزایش یافت. به طوری که میزان وزن خشک علف‌های هرز در تاریخ کشت سوم (10 اسفند) بیشتر از دو تاریخ کشت دیگر بود. همچنین، بیشترین درصد کاهش عملکرد در تاریخ کاشت دوم در تراکم 16 بوته در متر مربع اتفاق افتاد. به طور کلی تاریخ کاشت اول با ترکم کاشت 48 بوته در متر مربع با عملکردی معادل 32/1703 کیلوگرم در هکتار بذر نخود نسبت به تراکم گیاهی مشابه در تاریخ‌های کاشت دوم (37/1534 کیلوگرم در هکتار) و سوم (55/470 کیلوگرم در هکتار) بهترین تیمار بود.
نتیجه‌گیری: حداکثر کاهش ماده خشک تولیدی، و شاخص سطح برگ بوته‌های نخود در شرایط آلوده به علف‌های هرز نسبت به وجین در هر سه تاریخ کاشت مشاهده شد. به طوری که مقادیر کاهش یافته در تراکم‌های گیاهی کمتر، بیشتر از تراکم‌های گیاهی بیشتر بود. به عبارتی با افزایش تراکم گیاهی، کشاورز قادر خواهد بود تا حدود زیادی از افت عملکرد ناشی از رقابت با علف‌های هرز جلوگیری نماید. با مقایسه تاریخ‌های کاشت نخود از نظر حداکثر ماده خشک تولیدی، شاخص سطح برگ بوته‌های نخود و درصد کاهش عملکرد می‌توان اظهار داشت که شرایط برای رشد و نمو نخود در تاریخ کاشت‌ اول بهتر بوده است.
کلیدواژه‌ها
تغییرات ماده خشک؛ شاخص سطح برگ؛ علف هرز؛ کاهش عملکرد
مراجع
  1. Asghari, J., Zareei, B., and Barzegari, M. 2006. Effect of plant density and planting pattern on growth parameters and yield of two promising corn hybrids (Zea mays L.). Agri. Sci. Technol. 20: 123-133.
  2. Begna, S.H., Hamilton, R.I., Dwyer, L., Stewart, D.W., Cloutier, D., Assemat, L., Foroutan-pour, K., and Smith, D.L. 2009. Weed biomass production response to plant spacing and corn (Zea mays L.) hybrids differing in canopy architecture. Weed Technol. 15: 647-65.
  3. Benjamin, J.G., and Nielsen, D.C. 2006. Water deficit effects on root distribution of soybean, field pea and chickpea. Field Crop Res. 97: 248-253.
  4. Blackshaw, R.E. 1993. Safflower (Carthamus tinctorius) density and row spacing effects on competition with green foxtail (Setaria viridis). Weed Sci. 41: 403-408.
  5. Chauhan, B.S. 2012. Weed ecology and weed management strategies for dry-seeded rice in Asia. Weed Technol. 26: 1-13.
  6. Chauhan, B.S., and Johnson, D.E. 2011. Row spacing and weed control timing affect yield of aerobic rice. Field Crops Res. 121: 226-231.
  7. Datta, A., Sindel, B.M., Jessop, R.S., Kristiansen, P., and Felton, W.L. 2007. Phytotoxic response and yield of chickpea (Cicer arietinum) genotypes with pre-emergence application of isoxaflutole. Aust. J. Exp. Agri. 47: 1460-1467.
  8. Derakhshan, A., Gherekhloo, J., and Bagherani, N. 2015. Effect of row spacing and herbicide application on the growth indices, yield and yield components of rice in direct seeding. J. Crop Prod. 8: 31-49. (In Persian)
  9. Drew, E., Vadakattua, G., and Lawrence, L. 2006. Herbicide limit nitrogen fixation ability farming ahead. Crop Puls. 176: 28-30.
  10. FAO. 2017. Statistical Databases. Food and Agriculture Organization of the United Nations. http://faostat3.fao.org.
  11. Fernandez, O.N., Vignolio, O.R., and Requesens, E.C. 2002. Competition between corn (Zea mays L.) and bermudagrass (Cynodon dactylon L.) in relation to crop plant arrangement. Agronomie, 22: 293-305.
  12. Ghadiryan, R., Soltani, A., Zeinali, E., Kalateh Arabi, M., and Bakhshandeh, E. 2011. Evaluating non-linear regression models for use in growth analysis of wheat. J. Crop Prod. 4: 55-77. (In Persian)
  13. Gholapor Shamami, Y., Majnoonhoseini, N., and Alizade, H. 2013. Effects of various weed management methods and crop density on weed control and yield of chickpea (Cicer arietinum L.). Iranian Journal of Field Crop Sci. 44: 563-574. (In Persian)
  14. Gaur, P.M., Tripathi, S., Gowda, C.L.L., Ranga Rao, G.V., Sharma, H.C., Pande, S., and Sharma, M. 2010. Chickpea Seed Production Manual. Patancheru 502 324, Andhra Pradesh, India: International Crops Research. Institute for the Semi-Arid Tropics. 28 p.
  15. Guadrian, J., and Monteith, J.L. 1990. A mathematical function for crop growth based on light interception and leaf area expansion. Ann Bot. 66: 695-701.
  16. Liebman, M., Mouler, C.L., and Staver, C.P. 2004. Ecological Management of Agricultural Weeds. Cambridge University Press, UK. 523 p.
  17. Matov, A., Zahiri, R., and Holloway, J.D. 2008. The Heliothinae of Iran (Lepidoptera: Noctuidae). Zootaxa, 1763: 1-37.
  18. Mazaheri, M., and Ilagh Chaghakhour, A. 2010. Effect of plant density and row spacing on some morphological characteristics, yield and seed protein content of two chickpea (Cicer arietinum L.) cultivars. J. Manag. Syst. 2: 97-107.
  19. Mohler, C.L. 1996. Ecological bases for the cultural control of annual weeds. J Prod Agric. 9: 468-474.
  20. Mousavi, S.K., and Ahmadi, A. 2009. Response of chickpea (Cicer arietinum L.) yield and yield components to sowing date, plant density, and weed interference in dry land conditions of Lorestan province. J. Plant Protec. 23: 1-13. (In Persian)
  21. Mousavi, S.K., Sabeti, P., Jafarzadeh, N., and Bazzazi, D. 2010. Evaluation of some herbicides efficacy for weed control in chickpea (Cicer arietinum L.). Iranian J. Puls Res. 1: 19-31. (In Persian)
  22. Parsa, M., and Bagheri, A. 2008. Pulses. Mashhad Univ. Press, 523p. (In Persian)
  23. Patel, B.D., Patel, V.J., and Patel, R.B. 2006. Effect of fertilizers and weed management practices on weed control in chickpea (Cicer arietinum L.) under middle Gujarat conditions. Indian J. Crop Sci. 1: 180-183.
  24. Poustini, K., and Yazdi-Smadi, B. 1992. Yield responses of chickpea cultivars to dry-land conditions. Iranian J. Agri. Sci. 23: 11-18. (In Persian)
  25. Regan, K.L., Siddiqe, K.H.M., and Martin, L.D. 2003. Response of Kabuli chickpea (Cicer arietinum L.) to sowing rate in the Mediterranean type environments of southwestern Australia. Aust. J. Exp. Agri. 43: 84-97.
  26. Soltani, A., Robertson, M.J., Rahimi-Karizaki, A., Poorreza, J., and Zarei, H. 2006. Modelling biomass accumulation and partitioning in chickpea (Cicer arietinum L.). J. Agron Crop Sci. 192: 379-389.
  27. Whish, J.P.M., Sindel, B.M., Jessop, R.S., and Felton, W.L. 2002. The effects of row spacing and weed density on yield loss of chickpea. Aust. J. Agric. Res. 53: 1335-1340.
  28. Yin, X., Goudriaan, J., Lantinga, E.A., Vos, J., and Spiertz, J.H. 2003. A flexible sigmoid growth function of determinate growth. Ann Bot. 91: 361-371.
آمار
تعداد مشاهده مقاله: 355
تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 294


سامانه مدیریت نشریات علمی. طراحی و پیاده سازی از سیناوب