آمار
| تعداد نشریات | 13 |
| تعداد شماره‌ها | 654 |
| تعداد مقالات | 6,811 |
| تعداد مشاهده مقاله | 9,651,912 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 9,094,243 |
تدوین جدول نیازهای رویشی خاک و زمین نما برای خرما به منظور استفاده در ارزیابی تناسب اراضی | ||
| مجله پژوهش‌های حفاظت آب و خاک | ||
| دوره 27، شماره 5، آذر و دی 1399، صفحه 89-107 اصل مقاله (2.5 M) | ||
| نوع مقاله: مقاله کامل علمی پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22069/jwsc.2021.17510.3297 | ||
| نویسندگان | ||
| علی زین الدینی* 1؛ سیدعلیرضا سیدجلالی2؛ میرناصر نویدی2؛ مهناز اسکندری2؛ جواد سیدمحمدی2؛ حجت دیالمی3؛ ابوالحسن مقیمی4؛ مرتضی پوزش شیرازی5 | ||
| 1عضو هیات علمی موسسه تحقیقات خاک وآب | ||
| 2موسسه تحقیقات خاک و آب | ||
| 3پژوهشکده خرما و میوه های گرمسیری | ||
| 4مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی فارس | ||
| 5مرکزی تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی بوشهر | ||
| چکیده | ||
| سابقه و هدف: ایران از کشورهای مهم تولیدکننده خرما می‌باشد و نه‌تنها دارای سابقه طولانی از این نظر است بلکه در حال حاضر نیز از لحاظ تولید خرما، رتبه دوم را در جهان به خود اختصاص داده است. بنابراین، کشت و تولید خرما در ایران هم از نظر ملّی و هم برای ساکنان استان‌های تولیدکننده، دارای اهمیت ویژهای است. لذا برنامه‌ریزی برای استفاده بهینه از منابع تولید مانند خاک و اراضی برای توسعه نخیلات در کشور نیز جایگاه ویژهای می‌یابد. در این راستا ارزیابی تناسب اراضی و به-کارگرفتن اراضی به تناسب پتانسیل و ظرفیتشان برای کاربری خاص، چاره این مهم به‌نظر می‌رسد. لیکن یکی از ضروریات ارزیابی تناسب اراضی، تعیین نیازهای رویشی گیاهان از جمله وضعیت خاک به‌عنوان بستر تولید است. هدف از انجام این مطالعه، بررسی تأثیر خصوصیات خاک بر عملکرد خرما و درجه‌بندی آن‌ها برای انجام مطالعات تناسب اراضی بود. مواد و روش‌ها: نخست 91 نخلستان با تنوع خاک و عملکرد در استان‌های کرمان، فارس، خوزستان، هرمزگان و بوشهر انتخاب و در هر باغ، یک پروفیل خاک مطالعه شده و پرسش‌نامه کاربری اراضی تکمیل گردید. در نمونه‌های خاک جمع-آوری شده، آزمایش‌های فیزیکو-شیمیایی و حاصلخیزی مورد نیاز انجام شد. رگرسیون چندمتغیره بین عملکرد به عنوان متغیر وابسته و متغیرهای مستقل شامل شوری، درصد سدیم تبادلی، pH، گچ، آهک، رس، شن، سیلت، سنگریزه، پتاسیم و فسفر قابل جذب به روش گام به گام، بررسی گردید. سپس با بررسی روابط رگرسیون ساده بین ویژگی‌های اراضی مهم و موثر با عملکرد، معادلات و نمودارهای مربوطه ترسیم و درجه‌بندی خصوصیات اراضی انجام شد. جدول نیاز رویشی پیشنهادی با داده‌های خاک و عملکرد 20 باغ ارزیابی و صحت‌سنجی شد. یافته‌ها: نتایج نشان داد که پتاسیم، درصد شن، شوری خاک، درصد سدیم تبادلی و آهک، بیشترین، و pH و کربن آلی خاک، کمترین دامنه تغییرات را دارند. حداکثر مقدار آهک و گچ به ترتیب 74 و 17 درصد و بافت خاک از شنی تا رسی متغیر بود. نتایج رگرسیونی نشان داد به ترتیب متغیرهای مستقل شوری خاک، درصد سدیم تبادلی، آهک، گچ، سنگریزه، پتاسیم و فسفر قابل جذب، بر عملکرد موثر هستند. ضریب تبیین رگرسیون چند متغیره نشان داد که متغیرهای وارد شده به مدل توانسته‌اند 79 درصد از واریانس مربوط به متغیر وابسته را تعیین نمایند. در معادلات رگرسیون ساده، شوری خاک، درصد سدیم تبادلی، گچ، آهک و سنگریزه، اثر کاهشی و کربن آلی، فسفر و پتاسیم قابل جذب، اثر افزایشی بر عملکرد داشتند. بیشترین سهم در کاهش عملکرد خرما مربوط به شوری خاک، سنگریزه، درصد سدیم تبادلی و آهک بود. نتیجه‌گیری: ضریب تبیین بین عملکرد و شاخص خاک بدست آمده از جدول نیاز خاک و اراضی پیشنهادی برای خرما، 0.79 گردید که نشان‌دهنده دقت قابل‌قبول جدول ارائه شده است. حد مجاز شوری خاک، درصد سدیم تبادلی، گچ و آهک برای نخل خرما به‌ترتیب 8 دسی زیمنس بر متر، 12، 8 و 38 درصد به‌دست آمد. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| نخل خرما؛ تناسب اراضی؛ نیازهای رویشی | ||
| مراجع | ||
|
1.Ammari, P. 2009. Grading of soil properties and crop requirements of walnut in East Azarbaijan Province. Soil and Water Research Institute, Technical Report No. 1429, 56p. (In Persian)
2.Belal, A.A., and Al-Ashri, K.M.A. 2011. GIS Based land evaluation in Baharyia Oasis, Western desert, Egypt. J. Soil Sci. Agric. Engin. 2: 1. 11-24.
3.Bouyoucos, G.J. 1962. Hydrometer method improved for making particle size analysis of soils. Agron. J. 54: 5. 464-465.
4.Dialami, H. 2017. Qualitative, quantitative and economic land suitability for cultivation of date palm hearts in the provinces of Khuzestan, Fars and Bushehr using multi-criteria evaluation methods and FAO. PhD Thesis. Agricultural faculty of Shahrekord University. 253p. (In Persian)
5.FAO statistic. 2017. Available: http// faostat.fao.org/ site/567/ default.aspx. 351p.
6.FAO. 1976. A Framework for Land Evaluation. FAO Soils Bulletin No. 32, Rome. 248p.
7.Farajnia, A., Yarahmadi, J., and Kanani Notash, K. 2012. Determination of crop requirements of grape for use in land suitability studies. Soil and Water Research Institute, Technical Report No. 1757, 42p. (In Persian)
8.Ghaemian, N. 2009. Classification ofsoil properties and almond crop requirements for preparation of baseline land suitability tables in West Azerbaijan Province. Soil and Water Research Institute, Technical Report No. 1430, 29p. (In Persian)
9.Ghaemian, N. 2010. Classification of soil properties and apple crop requirements for preparation of baseline land suitability tables in West Azerbaijan Province. Soil and Water Research Institute, Technical Report No. 1509, 36p. (In Persian)
10.Ghiasvand, A. 2012. Application of statistics and SPSS software in data analysis. Fourth Edition, Motafakeran Publishing, 282p. (In Persian)
11.Khalifa, M.E.A., and Samir, M.H.A.R. 2008. Land potentiality assessment, East El-Owienat area, Egypt. J. Agric. Environ. Sci. 7: 1. 149-171.
12.Knudsen, D., Peterson, G.A., and Pratt, P.F. 1982. Lithium, sodium, and potassium. In: Page A.L. (Ed.). Methods of Soil Analysis. Part 2: Chemical and Microbiological Properties. American Society of Agronomy and Soil Science Society of America, Madison, WI, USA. Pp: 225-246.
13.Metwaly, M.M.A., and El-Araby, A.M. 2011. Land suitability for some specific crops using remote sensing and GIS in El-Qaa plain, South Sinai, Egypt. J. Soil Sci. Agric. Engin. 2: 2. 227-238.
14.Ministry of Jihad-Agriculture. 2017. Agricultural Statistics. Deputy of Planning and Economics. Office of Statistics and Information Technology, Ministry of Jihad-Agricultur, Tehran. 392p.
15.Mostaan, A., Latifian, M., Torahi, A., Amani, M., Mohebbi, A.H., and Ali Hoori, M. 2017. Technical guide to planting, cultivation and harvesting dates. Horticultural Science Research Institute, Agricultural Education Publication. 146p. (In Persian)
16.Nelson, R.E. 1982. Carbonate and gypsum. In: Page A.L. (ed.). Methods of Soil Analysis. Part2: Chemical and Microbiological Properties. American Society of Agronomy and Soil Science Society of America, Madison, WI, USA. Pp: 181-197.
17.Peech, M. 1965. Hydrogen ion activity. In: Black, C.A. (ed.), Methods of soil analysis. Part 2: Chemical and Microbiological Properties. American Society of Agronomy and Soil Science Society of America, Madison, WI, USA. Pp: 914-926.
18.Pezhman, H. 2007. Guide date (plantation, cultivation, harvesting). Educational technology services bureau. 286p. (In Persian)
19.Rezaei, A., and Soltani, A. 2004. Introduction to Applied Regression Analysis. Second edition, Isfahan University of Technology Publications, 306p. (In Persian)
20.Roades, J.D. 1996. Salinity: electrical conductivity and total dissolved solids. In: Sparks, D.L. (ed.). Methods of Soil Analysis. Part 3: Chemical methods. American Society of Agronomy and Soil Science Society of America, Madison, WI, USA. Pp: 417-437.
21.Salah, A., Van Ranst, E., and Hisham, El. 2001. Land suitability assessment for date palm cultivation in the Eastern Nile delta, Egypt using an automated land evaluation system (ALES) and GIS. Second International Conference on Date Palm. 25-27 March. Al-Ain. UAE.
22.Servati, M. 2018. Efficiency of the ELECTRE Tri method in assessing the suitability of the Chaldoran area for potato cultivation. J. Water Soil Cons. 25: 1. 271-284. (In Persian)
23.Shahrokh, V., Ayoubi, Sh., and Jalalian, A. 2011. Qualititative, quantitative and economical land suitability evaluation for wheat and rice production and assessment of their environmental impacts in Zarrinshahr and Mobarakeh Isfahan Province. J. Water Soil Cons.8: 3. 37-60. (In Persian)
24.Sulieman, M.M., Ibrahim, I.S., and Elfaki, J. 2015. Land suitability characterization for crop and fruit production for some river Nile terraces, Khartoum, North Sudan. Inter. J. Sci. Res. Pub. 5: 10. 1-5.
25.Sys, C., Van Ranst, E., and Debaveye, J. 1991. Land Evaluation. Parts I and II: Principles in Land Evaluation and Crop Production Calculations. Agricultural Publications, No 7. General Administration for Development Cooperation, Brussels, Belgium.
26.USDA. 2014a. Keys to Soil Taxonomy. 12th edition, United States Department of Agriculture, National Soil Survey Center, Natural Resources Conservation Service. 372p.
27.USDA. 2012. Field Book for Describing and Sampling Soils. Version 3, Natural Resources Conservation Service, National Soil Survey Center, Lincoln, NE. 300p.
28.USDA. 2014b. Kellogg Soil Survey Laboratory Methods Manual. Soil Survey Investigations Report No. 42, Version 5. R. Burt and Soil SurveyStaff (eds.). United States Department of Agriculture, Natural Resources Conservation Service. 1031p. 29.Wakley, A., and Black, I.A. 1934. An examination of degtjareff method for determining soil organic matter and a proposed modification of chromic acid method in soil analysis. Experimental Soil Science, 79: 459-465.
30.Zare Chahoki, M.A. 2014. Data analysis in natural resources research withSPSS software. Second Edition,Tehran Jihad-Daneshgahi Publications, 312p. (In Persian)
31.Zeinadini, A. 2014. Characteristics of some pistachio cultivated soils and determination of plant needs and land characteristics for pistachio plant in Kerman Province. PhD Thesis, Azad University, Science and Research Branch, Tehran. 283p. (In Persian) | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 729 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 602 |
||
سامانه مدیریت نشریات علمی. طراحی و پیاده سازی از سیناوب