
تعداد نشریات | 13 |
تعداد شمارهها | 623 |
تعداد مقالات | 6,503 |
تعداد مشاهده مقاله | 8,659,248 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 8,260,592 |
ارزیابی و مقایسه ویژگیهای ریختشناسی برگ و بذر گونههای جنس ممرز در دو منطقه درازنو کردکوی و هزارجریب (استخرپشت) نکا مازندران | ||
پژوهشهای علوم و فناوری چوب و جنگل | ||
مقاله 5، دوره 28، شماره 4، دی 1400، صفحه 83-99 اصل مقاله (1021.82 K) | ||
نوع مقاله: مقاله کامل علمی پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22069/jwfst.2022.19127.1927 | ||
نویسندگان | ||
آزیتا خوش اندام سروینه باغی1؛ وحیده پیام نور* 2؛ ماریه نوده3؛ عمران عالیشاه4؛ محمد جعفراقایی5 | ||
1دانشآموخته کارشناسیارشد ، دانشکده علوم جنگل، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان، ایران. | ||
2دانشیار ، دانشکده علوم جنگل، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان، ایران. | ||
3دانشآموخته کارشناسیارشد، دانشکده علوم جنگل، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان، ایران. | ||
4دانشیار، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، مؤسسه تحقیقات پنبه کشور، گرگان، ایران. | ||
5دانشیار ، مرکز ملی مدیریت منابع ژنتیکی کشاورزی و منابع طبیعی کشور. | ||
چکیده | ||
سابقه و هدف: پژوهش حاضر در راستای شناسایی گونههای ممرز، کچف و لور (C. betulus, C. schuschaensis وCarpinus orientalis )، به ارزیابی ریخت شناسی برگ و بذر میپردازد. خصوصیات ریختشناسی و فیزیولوژیـک همـواره تحت تاثیر عوامل اقلیمی و بومشناسی هستند؛ درختـان جنس ممـرز نیز بهدلیل پـراکنش وسیع در سطح جنگلهای هیرکانی دستخوش تغییراتی در ویژگیهای ظاهری خـود میشوند که این مسئله شناسایی سریع گونههای این جنس را کمی مشکل میسازد. برای حفاظــت و مــدیریت اصــولی رویشگاههای گونههای این جنس ، شناسایی دقیق گونه ها، شـناخت نیازهـای بوم شناختی و مطالعه تنوع ژنتیکی آن مفید به نظر میرسد. مواد و روشها: نمونهبرداری از برگ و بذر درختان جنس ممرز از دو منطقه درازنو شهرستان کردکوی و هزارجریب نکا در استان مازندران بهطور تصادفی از گونههای ممرز، کچف و لور (هر گونه 5 پایه) که دارای حداقل 100متر فاصله از هم بودند انجام گرفت. صفات مورفولوژیک مورد بررسی در برگ شامل طول برگ (AL)، عرض برگ (WL)، فاصله پهنترین قسمت برگ تا قاعده (WPL)، تعداد دندانه (NT)، طول منقارک (DB) ، عرض منقارک (WB)، تعداد دندانه در 2 سانتیمتر (NT 2cm)، حداکثر پهنای برگ (MWL)، طول دمبرگ (PL) تعداد رگبرگ (VN)، عرض در 1/0 طول برگ (W0.1)، عرض در 9/0 طول برگ (W0.9)، مساحت برگ ( LA)، نسبت طول برگ به عرض برگ (شکل برگ) (LS)، نسبت طول برگ به پهنترین قسمت برگ تا قاعده (AL/WPL)، نسبت پهنترین قسمت برگ تا قاعده به طول دمبرگ (WPL/PL) و در بذر شامل وزن کل بذر (TW)، وزن پوسته خارجی (WS)، وزن مغز بذر (BW)، طول بذر (A) و عرض بذر (W) بودند. اندازهگیری صفات بر حسب مورد با استفاده از کولیس و خطکش و همچنین وزن بذور با استفاده از ترازوی دیجیتال با دقت 001/0 انجام شد. از طرح آماری آشیانه ای، آزمون دانکن و آنالیز تحلیل مؤلفههای اصلی (PCA) استفاده شد. نحوه پخش پایههای درختی در فضای محور مختصات، تحلیل تشخیص و آنالیز خوشه ای نیز ارزیابی گردید. یافتهها: نتایج انالیز واریانس نشان داد که در بین جمعیت ها بجز صفات NT, MWL, TW, BW سایر پارامترهای موردمطالعه تفاوت معنی داری را با یکدیگر نشان دادند. نتایج PCA نشان داد در بذر 7/66 درصد از واریانس ها در مولفه اول و در برگ 69/96 درصد از واریانس ها در چهار مولفه اول توجیه شده اند. نتایج تجزیه خوشهای نشان داد سه جمعیت در سه گروه (خوشه) مجزا جای گرفتند. نتایج آنالیز تشخیص نشان داد صفات NT 2cm ، PL ، LS ، AL/WPL ، TW ، WS و BW صفات تفکیک کننده سه گونه میباشند. نتیجهگیری: به لحاظ شناسایی ساده، بذرهای جنس ممرز از لحاظ ابعاد اختلاف معنیداری ندارند ولی از لحاظ برگ، گونه ممرز بزرگترین ، لور کوچکترین و گونه کچف حالت بینابینی را دارد. مطالعات ریختشناسی این تحقیق با توجه به تفکیک کامل صفات، مستقل بودن گونههای ممرز، کچف و لور را تائید مینماید. اگرچه هیبرید بودن کچف نیز میتواند محتمل باشد. | ||
کلیدواژهها | ||
ممرز؛ ریختشناسی؛ برگ و بذر | ||
مراجع | ||
1.Akhondnezhad, S., Nejad Sattari, T., Sattarian, A., Asri, Y., and Bagerieh Najar, M. 2010. The Survey of diversity in leaf, breack and fruit morphological characters of Carpinus betulus in various geographical conditions. J. of plant environmental physiology. 5: 3. 64-73. (In Persian)
2.Asadi, F. 2001. Genetic diversity and its structure within and between plant communities of different poplar species and interbreeding between native and non-native cultivars. Ph.D. Thesis of Forest Science. Trabiat Modares University. 258p.
3.Borji, M., Ravanbakhsh, H., Hamzeh’ee, B., Amiri, M., and Kianian, M.K. 2018.A comparison of environmental and vegetation variables between Carpinus betulus and C. × schuschaensis stands in Naghibdeh and Mazdeh forests (Sari, Mazandaran) and introducing a new hornbeam association. Iranian J. of Forest and Poplar Research. 26: 2. 189-201. (In Persian) 4.Chapolagh Paridari, I., Jalali, Gh., Sonboli, A., and Zarafshar, M. 2012. Revision of Iranian Carpinus species using of molecular markers (nrDNA ITS and trnH-psbA). Iranian J. of Rangelands and Forests Plant Breeding and Genetic Research. 20: 1. 1-13. (In Persian)
5.Chapolagh Paridari, I., Jalali, Gh., Sonboli, A., and Zarafshar, M. 2012. Leaf, stomata and trichome morphology of the species in Carpinus Genus. Taxonomy and Biosystematics J.4: 10. 11-26. (In Persian)
6.Chapolagh Paridari, I., Jalali, G.H., Sonboli, A., and Zarafshar, M. 2012. Seed and bract morphotypes of Carpinus betulus. J. of Applied Biology. 25: 1. 17-32. 7.Espahbodi, K., Mirzaiee, H., Tabari, M., Akbarinia, M., and Dehghan Shooraki, Y. 2006. Investigation of genetic variation of wild service (Sorbus torminalis (L) Crantz), using morphological analysis of fruits and leaves. Pajouhesh va sazandegi. 72: 44-57.
8.Khoshandam Sarvineh Baghi, A., Payamnoor, V., Alishah, O., and Aghari, J. 2016. Morphological and cytogenetic (chromosome number and chloroplast in stomatal guard cells) assessment of DNA content in the Hornbeam (Carpinus) genus. M.Sc. in silviculture and forests Ecology. Gorgan University of Agricultural Sciences and Natural Resources. 92p. (In Persian)
9.Payamnoor, V., Sattarian, A., Kordalivand, A., Mohammadi, J., Mohammadzade, A., and Zare, H. 2019. Variation of macromorphological traits of leaf and seed in three populations of Betula species. Forest and Wood Products. 71: 4. 289-302.
10.Sabeti, H. 2002. Forests, trees and shrubs of Iran. Yazd Univ. Press. Yazd, Iran, 810p. (In Persian)
11.Sattarian, A., Zarafshar, M., and Babaie Sustain, F. 2011. Leaf morphological variability between natural populations of Quercus castaneifolia and Q. macronthera in Caspian forest. Taxonomy and Biosystematics. 3: 6. 25-34.
12.Tsitsoni, T., Tsakaldimi, M., and Tsouri, C. 2013. Seed treatments to break dormancy and stimulate germination in Cerss iliquastrum L. and Carpinus orientalis Mill. African J. of Agricultural Research. 8: 35. 4501-4505.
13.Wang, Y.F., Ferguson, K.D., Zetter, R., Denk, T., and Garfi, G. 2001. Leaf architecture and epidermal characters in zelkova, Ulmaceae. Botanical J. of the Linnean society. 136: 255-256. | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 452 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 311 |