آمار
| تعداد نشریات | 13 |
| تعداد شماره‌ها | 626 |
| تعداد مقالات | 6,517 |
| تعداد مشاهده مقاله | 8,745,669 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 8,316,187 |
بررسی مورفولوژیکی توده های Asparagus azerbaijanensis و اثر تنش خشکی بر رشد گیاهچه های مارچوبه ایرانی | ||
| پژوهش‌های تولید گیاهی | ||
| دوره 29، شماره 1، فروردین 1401، صفحه 209-224 اصل مقاله (997.42 K) | ||
| نوع مقاله: مقاله کامل علمی پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22069/jopp.2022.19081.2818 | ||
| نویسندگان | ||
| عاطفه نمکی1؛ زهرا قهرمانی* 2؛ میترا اعلائی3؛ طاهر برزگر4؛ محمدابراهیم رنجبر نیاکی5 | ||
| 1دانشجوی کارشناسی‌ارشد گروه علوم باغبانی، دانشگاه زنجان، زنجان، ایران | ||
| 2نویسنده مسئول، استادیار گروه علوم باغبانی، دانشگاه زنجان، زنجان، ایران | ||
| 3استادیار گروه علوم باغبانی، دانشگاه زنجان، زنجان، ایران | ||
| 4دانشیار گروه علوم باغبانی، دانشگاه زنجان، زنجان، ایران | ||
| 5دانش‌آموخته دکتری گروه علوم باغبانی، دانشگاه زنجان، زنجان، ایران | ||
| چکیده | ||
| بررسی مورفولوژیکی تودههای azerbaijanensis Asparagus و اثر تنش خشکی بر رشد گیاهچه‌های مارچوبه ایرانی چکیده سابقه و هدف: تنش خشکی یکی از رایج‌ترین تنش‌های محیطی در فرآیند تولید محصولات کشاورزی در سراسر جهان است. مهم‌ترین گونه تجاری مارچوبه officinalis Asparagus است که به برخی از شایع‌ترین تنش‌های زنده و غیرزنده حساس است. بنابر گزارشات، گونه‌های ایرانی مارچوبه به‌خوبی می‌توانند برخی از شرایط نامساعد خاک را تحمل کنند. اهداف پژوهش حاضر، شناسایی و ارزیابی مورفولوژیکی تودههای مختلف گونه ایرانی A. azerbaijanensis، بررسی شاخصه‌های جوانه‌زنی بذر و رشد گیاهچه در مارچوبههای ایرانی تحت شرایط تنش خشکی، مقایسه میزان مقاومت تودههای ایرانی با رقم تجاری مری واشنگتن و معرفی تودههای برتر به‌منظور بکارگیری آن‌ها در برنامه‌های اصلاحی مارچوبه با هدف تولید هیبریدهای مقاوم به خشکی بودند. مواد و روش‌ها: پژوهش حاضر در طی سال‌های 1400-1399 در دانشکده علوم کشاورزی دانشگاه زنجان در دو بخش مختلف صورت پذیرفت که بخش اول مربوط به جمع‌آوری و بررسی صفات مورفولوژیکی دو توده خودرو مارچوبه از گونه A. azerbaijanensis و بخش دوم مربوط به بررسی اثر تنش خشکی (در چهار سطح: 0 (شاهد)، 5، 10 و 15 درصد پلی‌اتیلن گلایکول) بر شاخصه‌های جوانه‌زنی بذر (سرعت و درصد جوانه‌زنی بذر) و رشد گیاهچه (طول ریشه‌چه و ساقه‌چه، نسبت طول ریشه‌چه به ساقه‌چه و وزن تر و خشک ریشه‌چه و ساقه‌چه) مارچوبه های ایرانی در شرایط آزمایشگاه می‌شد. یافته‌ها: میانگین طول و قطر اسپیر در تودههای اهر و ماکو، 94/48 سانتیمتر و 70/4 میلیمتر بود. در تودههای مورد بررسی به‌طور متوسط تعداد 37/2 بذر در هر میوه و تعداد 40/159 میوه در هر بوته شمارش گردید و میانگین تعداد کلادود در تودههای گونه A. azerbaijanensis، 28/10 عدد ارزیابی شد. بیشترین میزان درصد و سرعت جوانه‌زنی بذر و همچنین طول ریشه‌چه و ساقه‌چه تحت شرایط تنش در توده گزنک به‌ثبت رسید. درصد و سرعت جوانه‌زنی بذر در توده گزنک تحت شرایط تنش خشکی به‌طور متوسط 73/56 و 52/70 درصد نسبت به رقم تجاری مری واشنگتن بیشتر بود. نتایج مقایسات میانگین برای صفات وزن تر و خشک ریشه‌چه و ساقه‌چه نشان داد که در تمامی تودههای مورد بررسی با افزایش سطح تنش میزان وزن تر و خشک ریشه‌چه و ساقه‌چه کاهش یافت. نتیجه‌گیری: تودههای خودرو گونه A. azerbaijanensis با توجه به برخورداری از تنوع مورفولوژیکی مناسب و تولید اسپیرهایی با طعم و اندازه مطلوب، گزینه‌ای مناسب در جهت بکارگیری در برنامه‌های اصلاحی مارچوبه با هدف تولید مارچوبه‌هایی با رشد رویشی برتر می‌باشند. برتری تودههای مختلف مارچوبه ایرانی نسبت به رقم تجاری بکارگرفته شده در این پژوهش در تحمل شرایط کم‌آبی و تنش نیز نوید‌بخش امکان بررسی بیشتر مارچوبههای ایرانی در پروژ‌ها و مطالعات اصلاحی مارچوبه با هدف تولید ارقام مقاوم به تنش خشکی می-باشد. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| واژه‌های کلیدی: پلی‌اتیلن گلایکول؛ تنش خشکی؛ درصد جوانه‌زنی؛ مارچوبه ایرانی | ||
| مراجع | ||
|
1.Sarabi, B., Hasandokht, M.R., Hasani, M.E. and Ramak Masoomi, T. 2010. Evaluation of morphological characteristics of Iranian edible wild asparagus (Asparagus officinalis L.). Iranian J. Hort. Sci. 41: 197-207. (In Persian)
2.Caruso, M., Federici, T. and Roose, L. 2008. EST–SSR markers for asparagus genetic diversity evaluation and cultivar identification. Mol. Breeding. 21: 195-204.
3.Castro, P., Gil, J. Cabrera, A. and Moreno, R. 2013. Assessment of genetic diversity and phylogenetic relationships in Asparagus species related to Asparagus officinalis. Genet. Resour. Crop Evol. 60: 1275-1288.
4.Regalado, J., Carmona, E., Castro, P., Moreno, R., Gil, J. and Encina, C. 2015. Study of the somaclonal variation produced by different methods of polyploidization in Asparagus officinalis. Plant Cell Tiss. Organ Cult. 122: 1. 31-44.
5.Hamdi, S.M.M. and Assadi, M. 2017. Asparagus azerbaijanensis, a new species of Asparagus subgen. Asparagopsis (Asparagaceae) from Iran. Phytotaxa. 297: 1. 93-96.
6.Hamdi, S.M.M. and Assadi, M. 2013. Asparagus touranensis L. (Asparagaceae), a new species from Iran. Iran. J. Bot. 19: 44-46. 7.Hamdi, S.M.M. and Assadi, M. 2009. Asparagus khorasanensis (Asparagaceae), a new species from Iran. Feddes Repert. 120: 419-426.
8.Mousavizadeh, S.J., Hassandokht, M.R. and Kashi, A. 2015. Multivariate analysis of edible asparagus species in Iran by morphological characters. Euphytica. 206: 445-457. 9.Mousavizadeh, S.J., Mashayekhi, K.and Hassandokht, M.R. 2017. Indirect somatic embryogenesis on rare octoploid Asparagus breslerianus plants. Sci. Hort. 226: 184-190.
10.Agrawal, R.L. 1991. Seed Technology. Oxford & IBH Publishing, 658p.
11.Ellis, R.H. and Roberts, E.H. 1981.The quantification of ageing and survival in orthodox seeds. Seed Sci. Technol. 9: 377-409.
12.Hasandokht, M.R., Ahi, M.J. and Ghelichnia, H. 2017. Evaluation of genetic diversity of asparagus (Asparagus officinalis L.) accessions from north of Iran using morphological and molecular markers. Plant Prod. Technol. 17: 179-193 (In Persian)
13.Drost, D. and Wilcox-Lee, D. 1997.Soil water deficits and asparagus:I. Shoot, root, and bud growth during two seasons. Sci. Hort. 70: 131-143.
14.Lobato, A.K.S., Oliveira Neto, C.F., Santos Filho, B.G., Costa, R.C.L., Cruz, F.J.R., Neves, H.K.B. and Lopes, M.J.S. 2008. Physiological and biochemical behavior in soybean (Glycine max cv. Sambaiba) plants under water deficit. Aust. J. Crop Sci. 2: 25-32.
15.Osuagwu, G.G.E., Edeoga, H.O. and Osuagwu, A.N. 2010. The influence of water stress (drought) on the mineral and vitamin potential of the leaves Ocimum gratissimum L. Recent Res. Sci. Technol. 2: 27-33.
16.Creelman, R.A., Mason, H.S., Bensen, R.J., Boyer, J.S. and Mullet, J.E. 1990.Water deficit and abscisic acid cause differential inhibition of shoot versus root growth in soybean seedlings. Plant Physiol. 92: 205-214.
17.Wang, J.Y., Turner, N.C., Liu, Y.X., Siddique, K.H.M. and Xiong, Y.C. 2017. Effects of drought stress on morphological, physiologicaland biochemical characteristics of wheat species differing in ploidy level. Func. Plant Biol.44: 219-234.
| ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 410 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 279 |
||
سامانه مدیریت نشریات علمی. طراحی و پیاده سازی از سیناوب