
تعداد نشریات | 13 |
تعداد شمارهها | 623 |
تعداد مقالات | 6,501 |
تعداد مشاهده مقاله | 8,628,101 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 8,222,439 |
پتانسیل استفاده از مغز کنف در ساخت تختهخردهچوب | ||
پژوهشهای علوم و فناوری چوب و جنگل | ||
دوره 29، شماره 2، تیر 1401، صفحه 21-37 اصل مقاله (1.64 M) | ||
نوع مقاله: مقاله کامل علمی پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22069/jwfst.2022.20477.1977 | ||
نویسندگان | ||
رضا حاجی حسنی* 1؛ مسعود گرامی2؛ کامیار صالحی3؛ سامان قهری4 | ||
1استادیار، بخش تحقیقات چوب و فرآورده های آن، موسسه تحقیقات جنگل ها و مراتع کشور، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، تهران، ایران | ||
2دانشآموخته کارشناسیارشد مهندسی علوم چوب و کاغذ، دانشکده علوم کشاورزی و منابع طبیعی، دانشگاه تهران، ایران. | ||
3استادیار، موسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، تهران، ایران | ||
4استادیار، بخش تحقیقات علوم چوب و فرآورده های آن، موسسه تحقیقات جنگل ها و مراتع کشور، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، تهران، ایران | ||
چکیده | ||
سابقه و هدف: ازآنجاییکه در تولید تختهخردهچوب امکان استفاده از انواع مواد لیگنوسلولزی وجود دارد، بنابراین استفاده از پسماندهای کشاورزی میتواند یکی از راهکارهای تأمین بخشی از نیاز به ماده اولیه صنعت تختهخردهچوب باشد؛ ضمن اینکه مزایای دیگری از جمله کاهش فشار بر منابع جنگلی، ایجاد ارزشافزوده، کاهش آلودگیهای زیستمحیطی، اشتغالزایی و ... را نیز به همراه دارد. گیاه کنف با داشتن مزایایی چون دوره رویشی کوتاه، نیاز اکولوژیکی کم و الیاف بلند از رشد و توسعه مطلوبی در جهان برخوردار بوده است؛ بنابراین در سالهای اخیر مورد توجه بسیاری از پژوهشگران قرار گرفته است و پژوهشهایی نیز در زمینه استفاده از مغز و پوست کنف در تولید فرآوردههای مرکب چوبی انجام گرفته و یا در حال اجرا میباشد. این پژوهش نیز با هدف بررسی امکان تولید تختهخردهچوب از مغز کنف در ترکیب با باگاس و ارزیابی خواص فیزیکی و مکانیکی تختههای ساختهشده صورت پذیرفت. مواد و روشها: کنف (Hibiscus cannabinus) و باگاس (Saccharum officinarum) مورد استفاده در این بررسی به ترتیب از مؤسسه تحقیقات نیشکر اهواز و شرکت نئوپان کارون شوشتر تهیه گردید. مغز کنف پوستکنی شده ابتدا به خردهچوب و سپس به پوشال قابلاستفاده برای تولید تختهخردهچوب تبدیل گردید. مراحل ساخت تختهخردهچوب شامل الک کردن، خشککردن، چسبزنی، تشکیل کیک خردهچوب و پرس کردن میباشد. در این بررسی شرایط ساخت شامل چهار ترکیب ماده اولیه (100 درصد مغز کنف، 75 درصد مغز کنف و 25 درصد باگاس، 50 درصد مغز کنف و 50 درصد باگاس، 25 درصد مغز کنف و 75 درصد باگاس)، دو سطح حرارت پرس (170 و 180 درجه سانتیگراد) و دو سطح زمان پرس (4 و 5 دقیقه) بهعنوان عوامل متغیر در نظر گرفته شدند. سایر عوامل شامل مصرف چسب (10 درصد ماده خشک تخته) و فشار پرس (kg/cm2 25) بهعنوان عوامل ثابت بودند. درنهایت با در نظر گرفتن سه تکرار برای هر تیمار درمجموع 48 تخته آزمایشگاهی ساخته شد. آزمونهای فیزیکی شامل اندازهگیری جذب آب و واکشیدگی ضخامت پس از 2 و 24 ساعت غوطهوری در آب بودند. مقاومت خمشی، مدول الاستیسیته و مقاومت چسبندگی داخلی نیز مورد ارزیابی قرار گرفتند. جهت تجزیهوتحلیل آماری از آزمون فاکتوریل و در قالب طرح کاملاً تصادفی استفاده شد. تجزیهوتحلیل نتایج با استفاده از نرمافزار SPSS انجام شد و مقایسه میانگینها با استفاده از آزمون چند دامنهای دانکن مورد بررسی قرار گرفت. یافتهها: نتایج نشان دادند که با افزایش دما و زمان پرس مقاومت خمشی افزایش مییابد. همچنین افزایش میزان کنف در ترکیب ماده اولیه سبب بهبود مقاومت خمشی، مدول الاستیسیته و چسبندگی داخلی تختهها گردید. میزان جذب آب و واکشیدگی ضخامت 2 و 24 ساعت تختهها نیز با افزایش دمای پرس، زمان پرس و میزان کنف در ترکیب ماده اولیه کاهش یافت. نتیجهگیری: بهطورکلی میتوان گفت که در ساخت تختهخردهچوب میتوان از پسماند لیگنوسلولزی مغز کنف در ترکیب با باگاس استفاده نمود و تختههای حاصله دارای خواص فیزیکی و مکانیکی قابلقبول میباشند. همچنین استفاده از باگاس در مقادیر کم در ترکیب ماده اولیه میتواند تختههایی با ویژگیهای قابلقبول ارائه نماید؛ اما در مقادیر بالاتر باعث افت خواص فیزیکی و مکانیکی تختهها میگردد. بنابراین پسماند لیگنوسلولزی مغز کنف در ترکیب با باگاس میتوانند بهعنوان مواد اولیه مناسب در صنعت تختهخردهچوب مورد استفاده قرار گیرند. | ||
کلیدواژهها | ||
تختهخردهچوب؛ کنف؛ باگاس؛ خواص فیزیکی و مکانیکی | ||
مراجع | ||
1.Shakhes, J., Dehghani Firouzabadi, M., Pahlavani, M.H., and Zeinali, E. 2009. Effect of genotype and harvest time on relative parameter to yield in kenaf. EJCP. 2: 1. 91-103.
2.Lemahieu, P.J., Oplinger, E.S., and Putnam, D.H. 2003. Kenaf in alternative field. http//www.corn. agronomy. Wisc. edu/FISC/ Alternatives/Kenaf.htm.Crops Manual. Viewed September.
3.Webber, C.L., Bhardwaj, H.L., and Bledsoe, V.K. 2002. Kenaf production: fiber, feed, and seed. In Janick, J., and Whip key, A (eds). Trends in New Crops and New Uses. ASHS Press. Alexandria, VA. pp. 327-339.
4.Voulgaridis, E., Passiallis, C., and Grigorious, A. 2000. Anatomical characteristic and properties of Kenaf steams (Hibiscus cannabinus). IAWA J. 21: 4. 435-442.
5.Okuda, N., and Sato, M. 2004. Manufacture and mechanical properties of binderless boards from kenaf core. J. of wood science. 50: 53-66.
6.Taylor, C.S. 2003. Kenaf. http://www.hort.purdue.edu/newcrop/Crop Factsheets/Kenaf.Htm.
7.Ververis, C., Georghios, K., Chistodoulakis, N., and Santos, R. 2003. Fiber, dimension, lignin and cellulose content of various plant materials and their suitability for paper production, Athens G.R. 1: 1. 57-84.
8.Khajehpour, M.R. 1994. Industrial plants. Isfahan industrial university. Pp. 303-315. (In Persian)
9.Paridah, MT., Hafizah, A.W., and Azmi, I. 2009. Banding properties and preformance of multi-layerd kenaf board. J. of tropical forest science. 21: 2. 122 -133.
10.Jianying, X., Guang, P.H., Wong, E.D., and Kawai, S. 2003. Development of binderless particleboard from kenaf core using steam-injeaction pressing. J. of Wood Science. 49: 327-332.
11.Jamaludin, M., Nodin, K., and Ahmad, M. 2007. The bending strength of medium density fiberboard from different ratios of kenaf and oil palm empty fruit bunches admixture for light weight construction. Key Engineering materials J. 334: 77-80.
12.Hulya, K., and Gokay, N. 2006. Producing composite particleboard from kenaf (Hibiscus Canabinus L.) Staiks. Industrial Crops and Products. 24: 2. 177-180. 13.Kargarfard, A., and Hajihassani, R. 2019. The potential of utilizing corn crop in particleboard production. Iranian J. of Wood and Paper Science Research. 34: 4. 461-474. (In Persian)
14.Jahan Latibari, A., Golbabaei, F., Tamjidi, A., Sobhani, B., and Raofkia, A. 2013. Investigation on the utilization of urban wood residues in the production of particleboard. Iranian J. of Wood and Paper Science Research. 28: 1. 109-122. (In Persian) 15.Hajihassani, R., Hosseinkhani, H., Kargarfard, A., Nourbakhsh, A., and Golbabaei, F. 2012. The impact of reeds residue addition on physical and mechanical properties of particleboard made from pomegranate prunings. Iranian J. of Wood and Paper Science Research. 27: 1. 38-50. (In Persian)
16.Rangavar, H., Rassam, G., and Aghagolpour, V. 2011. Investigation on the possibility of using canola stem residues for particleboard manufacturing. J. of Wood & Forest Science and Technology. 18: 1.
17.Rassam, GH., Rangavar, H., Taghiary, H.R., and Taheri, A. 2012. Study on the possibility of using sunflower stalk in particleboard production. Iranian J. of Wood and Paper Industries. 2: 2.
18.European Standard EN 326-1, 1993. Wood based panels, Sampling, cutting and inspection. Sampling and cutting of test pieces and expression of test results.
19.European Standard EN 317, 1996. Particleboards and fiberboards, determination of swelling in thickness after immersion. European Standardization Committee, Brussell.
20.European Standard EN 310, 1996. Wood based panels, determination of modulus of elasticity in bending and bending strength. European Standardization Committee, Brussell.
21.European Standard EN 319, 1996. Wood based panels, determination of tensile strength perpendicular to plane of the board. European Standardization Committee, Brussell. 22.Han, G. 2001. Development of high-performance Reed and Wheat straw composite panels. Wood Research. 88: 19-39. 23.Kargarfard, A., Nourbakhsh, A., and Golbabaei, F. 2013. Utilization of pomegranate tree pruning in the core layer of particleboard produced from Eucalyptus camedulensis wood. Iranian J. of Wood and Paper Science Research. 28: 2. 381-391. (In Persian) | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 289 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 301 |