آمار
| تعداد نشریات | 13 |
| تعداد شماره‌ها | 639 |
| تعداد مقالات | 6,663 |
| تعداد مشاهده مقاله | 9,110,592 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 8,575,013 |
بررسی دینامیک حرکت دانه‌گرده و ارتباط آن با بارآوری درختان پسته | ||
| پژوهش‌های تولید گیاهی | ||
| مقاله 4، دوره 30، شماره 4، دی 1402، صفحه 57-77 اصل مقاله (903.98 K) | ||
| نوع مقاله: مقاله کامل علمی پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22069/jopp.2023.21073.3015 | ||
| نویسندگان | ||
| مهدی شریفانی* 1؛ محمد اسماعیلی2؛ بنیامین ترابی3؛ امیر احمد دهقانی4؛ علی اکبر عوض آبادیان5؛ حسین حکم آبادی6 | ||
| 1نویسنده مسئول، دانشیار گروه مهندسی باغبانی و فضای سبز، دانشکده تولید گیاهی، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان، گرگان، ایران | ||
| 2دانش‌آموخته کارشناسی‌ارشد گروه مهندسی باغبانی و فضای سبز، دانشکده تولید گیاهی، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان، گرگان، ایران. | ||
| 3دانشیار گروه زراعت، دانشکده تولید گیاهی، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان، گرگان، ایران | ||
| 4استاد گروه مهندسی آب، دانشکده مهندسی آب و خاک، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان، گرگان، ایران. | ||
| 5کارشناس ایستگاه تحقیقات پسته دامغان، ایران | ||
| 6دانشیار سازمان ترویج و تحقیقات کشاورزی، وزارت جهاد کشاورزی، تهران، ایران | ||
| چکیده | ||
| سابقه و هدف: حرکت دانه‌گرده پدیده‌ای دینامیک بوده که تحت تأثیر عوامل متعددی نظیر سرعت باد، جهت ورزش باد، نقشه کاشت درختان و، نوع ژنوتیپ نر و رقم ماده و رطوبت نسبی هوا قرار دارد. به‌منظور درک میزان تراکم گرده در فواصل مختلف درختان ماده از تک درخت نر در باغ رقم شاه پسند این آزمایش طراحی و اجرا گردید. همچنین به منظور بررسی اثر فاصله از منبع گرده بر تراکم گرده در قطعه باغ رقم اکبری نیز چنین آزمایشی طراحی گردید و اثر فاصله بر روی تراکم گرده بررسی گردید. مواد و روش ها: در این آزمایش، در پای هر درخت ماده که به فاصله 7 متر از یکدیگر بود پایه‌های چوبی قرار داده شد و بر سطح هر پایه چوبی یک لام آغشته به ورقی نازک از وازلین قرار داده شد. لام‌هایی که دارای یک روکش بسیار نازک وازلین بودند توسط کش به تخته‌ای محکم، سپس روی پایه‌ای با ارتفاع 2 متری از سطح زمین نصب و در کنار درختان ماده پسته در سه جهت شرقی، شمال شرقی و جنوب شرقی درخت نر تا فاصله 64 متری از درخت نر قرار داده شدند. لام‌ها برای قطعه شاه پسند هر هشت ساعت یکبار بر اساس فاصله از منبع گرده و تا هفت روز با میکروسکوپ نوری از 13 فروردین تا 20 فروردین 1396 شمارش شدند. ولی در قطعه اکبری هر 24 ساعت یکبار لام ها تعویض شدند . شمارش ها بر اساس میانگین 5 دید بر روی لام ثبت گردید. داده‌ها با استفاده از نرم‌افزار سس در قالب طرح کاملاً تصادفی مورد تجزیه واقع شدند. یافته ها: با استفاده از نتایج واریانس مشخص شد که سرعت باد در روزهای اندازه‌گیری از 4 تا 20 متر بر ثانیه متغیر بود. بین سه جهت ذکرشده از نظر تراکم دانه‌گرده تفاوت وجود داشت؛ و باد غالب از مبنای 330 درجه شمال غربی می‌وزید ولی سایر بادها از 110 درجه جهت جنوبی و 90 درجه شرقی و 10 درجه شمالی تشخیص داده شد. به‌طورکلی نتایج در قطعه درختان شاه‌پسند نشان داد که تا 16 متر تراکم گرده حداکثر بود و سپس تا 30 متر روند تراکم گرده کاهش ناچیز و بعد از آن روند کاهشی تراکم گرده مشاهده می‌شد (P<0.05) و از فاصله 60 متری روند تراکم گرده کاهش معنی‌دار داشت. نتایج نشان داد که به‌طورکلی بیشترین تراکم گرده تا فاصله 10 متری از منبع دانه‌گرده در روز پنجم باز شدن گل‌های نر به سمت شرق مشاهده شد. بهترین سرعت باد از نظر تراکم گرده بین 5 تا 10 متر بر ثانیه مشخص گردید. در قطعه اکبری، تراکم حداکثر دانه‌گرده بین فاصله 20 تا 30 متری بود که یک مدل سینوسی را نشان می‌داد. نتایج مقایسه بارآوری با گرده‌افشانی باز و گرده‌افشانی کنترل‌شده در قطعه شاه‌پسند در فواصل مختلف از منبع گرده اختلاف معنی‌داری نشان نداد. نتیجه مذکور نشان داد که با وجود کاهش تراکم گرده از فاصله 40 متری منبع گرده به بعد در قطعه شاه‌پسند این کاهش تراکم گرده اثر معنی‌داری بر بارآوری نداشت. نتیجه گیری: در این تحقیق مشخص شد که تراکم گرده در قطعه شاه‌پسند و اکبری تحت تاثیر سرعت و جهت باد، فاصله و فراوانی تعداد منبع گرده بود و در هر دو قطعه شاه پسند و اکبری از فاصله 30 متری تراکم گرده رو به کاهش نهاد. در قطعه شاه پسند کاهش تراکم گرده تا فاصله60 متری اثر معنی داری بر بار آوری نداشت. سرعت و جهت باد , و تعداد درختان نر اثر محسوسی بر تراکم مناسب گرده در دو قطعه شاه پسند و اکبری داشت. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| منبع گرده؛ بار آوری؛ حرکت گرده | ||
| مراجع | ||
|
1.Sheikhi, A., Arab, M., Patric, J. B., Ferguson, L. & Akbari, M. (2020). Pistachio (Pistacia spp.) Breeding. In; Advances in Plant Breeding Strategies: Nut and Beverage Crop, 4, 353-400.
2.Eyles, A., Close, D., Quarrell, S., Allen, G. R., Spurr, C. J., Barry, K. M., Whiting, M. D. & Gracie, A. J. (2022). Feasibility of Mechanical Pollination in Tree Fruit and Nut Crops: A Review. Agronomy. 12 (5), 1113. 3.Kamyab, F., Vezvaei, A., Ebadi, A. & Panahi, B. (2008). Time of flowering, quantity and quality of pollen grain in some genotypes of pistachio in Rafsanjan. Journal of Water and Soil Science, 11 (41), 131-140. [In Persian]
4.Caglar, S. & Kaska, N. (1995). A study on the supplemental pollination on pistachio in The Mediterranean region. Acta Horticulture, 419.
5.Erdogan, V. & Ayfer, M. (1990). Transportation of walnut pollen by wind. Proceedings of the expert consultation on the promotion of nut production in Europe and near East Regions. Yalova, Turkey. June 19-22, pp, 365-374.
6.Hokmabadi, H. (2017). Recognition of environmental damaging factors to pistachio crop Published by Research and Education of Agriculture, pp, 2.[In Persian] 7.Afshari, H., Talaei, A., Panahi, B. & Hokmabadi, H. (2008). Morphological and qualitative study of pistachio (Pistacia vera L.) pollen grains and different temperatures on pomological traits. Australian Journal of Crop Science, 1 (3), 108-114.
8.Zeinalou, A., Ebrahimzadeh, H., Talaei, A. & Azimi, M. (2003). Study on pollination and compability and selection of best pollinizer for olive cultivars. Journal of Applied Sociology,33 (4), 729-739. [In Persian]
9.Kwack, B. H. (1965). The effect of calcium on pollen germination. proceeding of the American Society for Horticultural Science, 86, 813-826.
10.Alipour, H., Azghandi, A. V. & Esmailpour, A. (2002). Introducing suitable pollinizer for "Ahmad-Aghaii" pistachio (an Iranian commercial cultivar). Acta Horticutur, 591.
11.Kaska, N., Eti, S. & Ak, B. E. (1989). A conception on artificial pollination by using plane in pistachios. Proceedings of II Agricultural Aviation Symposium, 127-133.
12.Maggs, D. H. (1977). Pollen Dispersal of Pistacia vera. Plant Breeding Papers 2.3 rd International Congress. SABRAO, Canberra Dec, 11-15.
13.Colwell, R. N. (1951). The use of radioactive isotopes in determining spore distribution patterns. American Journal of Botany, 38, 511-523.
14.Yu, L. & Lu, J. (2019). Effects of population size and structure on success Pistacia chinensis population. Plant Biosystems - An International Journal Dealing with all Aspects of Plant Biology, 154 (2), 131-138.
15.Hassan, A. H. (1986). Pistachio pollination study and selection of suitable pollinators for Syrian varieties in Allep. The Center for Studies of Arid Zones and Dry Lands (ACSAD), 29. | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 216 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 175 |
||
سامانه مدیریت نشریات علمی. طراحی و پیاده سازی از سیناوب