آمار
| تعداد نشریات | 13 |
| تعداد شماره‌ها | 642 |
| تعداد مقالات | 6,700 |
| تعداد مشاهده مقاله | 9,213,838 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 8,640,938 |
بررسی عملکرد کلزا به عنوان کشت دوم در اراضی شالیزاری دارای زهکش زیرزمینی | ||
| مجله پژوهش‌های حفاظت آب و خاک | ||
| مقاله 14، دوره 24، شماره 1، فروردین 1396، صفحه 237-249 اصل مقاله (527.97 K) | ||
| نوع مقاله: مقاله کامل علمی پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22069/jwfst.2017.11160.2549 | ||
| نویسندگان | ||
| سمانه دوستی پاشاکلایی1؛ علی شاهنظری* 2؛ مهدی جعفری تلوکلایی3 | ||
| 1دانشجوی کارشناسی ارشد آبیاری و زهکشی، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری | ||
| 2علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری | ||
| 3دانشجوی دکتری آبیاری و زهکشی، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری | ||
| چکیده | ||
| سابقه و هدف: به منظور توسعه کشت دوم در اراضی شالیزاری، باید مشکلات ماندابی بر اثر بارندگی با استفاده از زهکش‌های زیرزمینی برطرف شود. در بسیاری از کشورها، سیستم‌های زهکشی زیرزمینی که بعد از برداشت برنج، خروجی آن‌ها باز می‌شود به عنوان یک اقدام اصولی احداث شده‌اند. در پاکستان (ازهر و همکاران، 2005) و هندوستان (ریتزما و همکاران، 2008)، اجرای زهکش-های زیرزمینی در مزارع باعث افزایش عملکرد پنبه، نیشکر، گندم و حتی برنج شدند. طی تحقیقی (کارتر و کمپ، 1994)، این نتایج حاصل شد که زهکش‌های زیرزمینی باعث افزایش عملکرد نیشکر نسبت به تیمار بدون زهکشی شدند. به طور کلی، تجهیز اراضی شالیزاری به زهکش‌های زیرزمینی علاوه بر اثراتی که بر افزایش عملکرد برنج دارد (درزی و همکاران، 2012؛ ماتیو و همکاران، 2001؛ ساتیانارایانا و بونسترا، 2007) باعث ایجاد شرایط مناسب برای کشت دوم در اراضی شالیزاری خواهد شد. با توجه به جدیدالاحداث بودن سیستم‌های زهکشی زیرزمینی در اراضی شالیزاری شمال کشور، بررسی میزان عملکرد کلزا به عنوان کشت دوم از اهمیت خاصی برخوردار می‌باشد تا با مشخص شدن میزان بهبود در عملکرد و میزان محصول برداشت شده، چشم‌انداز دقیقی برای برنامه‌های آینده در اختیار دولت و کشاورزان قرار داد. مواد و روش‌ها: در این بررسی، اثر سه نوع سیستم زهکشی زیرزمینی معمولی و یک سیستم زهکشی زیرزمینی دو عمقی همراه با تیمار شاهد بر عملکرد کلزا در اراضی شالیزاری تجهیز و نوسازی شده دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری به عنوان کشت دوم مورد مقایسه قرار گرفت. آزمایش‌های لازم در قالب طرح بلوک کامل تصادفی با پنج تیمار در سال زراعی 94-1393 انجام شد. سطح ایستابی به صورت روزانه و در زمان برداشت برخی شاخص‌های گیاهی شامل تعداد بوته در مترمربع، تعداد غلاف در بوته، تعداد دانه در غلاف، وزن هزار دانه و عملکرد کلزا اندازه‌گیری شد. داده‌های به دست آمده از این محصول با استفاده از نر‌م‌‌‌افزار آماریSAS در قالب طرح بلوک کامل تصادفی مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند. مقایسه میانگین‌ها با استفاده از آزمون LSD در سطح احتمال پنج درصد انجام شد. یافته‌ها: تجزیه و تحلیل آماری داده‌ها نشان داد که شاخص‌های تعداد بوته، تعداد غلاف، وزن هزار دانه در تیمارهای دارای زهکشی زیرزمینی به طور معنی‌داری بیشتر از تیمار شاهد بودند. همچنین میزان عملکرد در تیمارهای زهکشی زیرزمینی، به‌طور معنی‌داری 425 تا 1025 کیلوگرم در هکتار بیشتر از مقدار متناظر در تیمار شاهد بودند. با وجود بارندگی در زمان جوانه‌زنی، زهکش‌ها خوب عمل کرده و سطح ایستابی پایین‌تر از 30 سانتی‌متر قرار داشته که باعث جوانه‌زنی بیشتر و در نتیجه تعداد بوته بیشتری در اراضی دارای زهکش زیرزمینی نسبت به تیمار شاهد شد. نتیجه‌گیری: بهبود وضعیت تهویه و تخلیه سریع‌تر آب اضافی خاک در فصل کشت کلزا سبب افزایش قابل توجه عملکرد کلزا در تیمار زهکشی زیرزمینی شد. به طور کلی، عملکرد دانه در تیمارهای زهکشی با عمق 90/0 متر و فاصله 30 متر، زهکشی دو عمقی، زهکشی با عمق 65/0 متر و فاصله 30 متر و زهکشی با عمق 65/0 متر و فاصله 15 متر به ترتیب 55، 35، 29 و 22 درصد بیشتر از عملکرد دانه در تیمار زهکشی سطحی بود. با توجه به نتایج این تحقیق و وسعت زیاد اراضی شالیزاری در شمال کشور، استفاده از اراضی در نیمه دوم سال برای کشت کلزا می‌تواند به عنوان یک راهکار اساسی در راستای افزایش تولید دانه‌های روغنی و دستیابی به خودکفایی در این امر، مورد توجه قرار گیرد. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| زهکشی دو عمقی؛ زهکشی معمولی؛ سطح ایستابی؛ هایولا 401 | ||
| مراجع | ||
|
1.Agricultural Statistics. 2015. Ministy of Jihad-e-Agriculture, economical planning section. Farmig year of 2013-14. First volume, 169p. (In Persian) 2.Azhar, A.H., Alam, M.M., and Rafiq, M. 2005. Agricultural impact assessment of subsurface drainage projects in Pakistan– crop yield analysis. Pak. J. Water Resour. 9: 1. 1-7. 3.Bange, M.P., Milroy, S.P., and Thongbai, P. 2004. Growth and yield of cotton in response to waterlogging. Field Crops Res. 88: 129-142. 4.Bils Borrow, P.E., Evans, E.J., and Zhoa, F.D. 1993. The influence of spring nitrogen on yield components and glucosinolat content of autumn sown oilseed rape (B. napus). J. Agric. Sci (Camb.) 120: 219-224. 5.Carter, C.E., and Camp, C.R. 1994. Drain spacing effects on water table control and sugarcane yields. Transactions of the ASAE. 37: 5. 1509-1513. 6.Charlief, R., Warmann, G., and Heerm, W. 2000. Great Plains canola research. K-State research and extension are available on the http://www.oznet.ksu.edu. 7.Darzi-Naftchali, A., Mirlatifi, S.M., Shahnazari, A., Ejlali, F., and Mahdian, M.H. 2013. Effect of subsurface drainage on water balance and water table in poorly drained paddy fields. Agric. Water Manage. 130: 61-68. 8.Darzi, A., Mirlatifi, M., Shahnazari, A., Ejlali, F., and Mahdian, M.H. 2012. Influence of surface and subsurface drainage on rice yield and its component in paddy fields. J. Water Res. Agric. 26: 1. 61-71. (In Persian) 9.Evans, J. 1982. Symbiosis, nitrogen and dry matter distribution in chickpea (Cicer arietinum L.). Exp Agric. 18: 339-351. 10.Gardner, W.K., Drendel, M.F., and Mc Donald, G.K. 1994. Growth and yield response of grain legumes to different soil management practices after rained lowland rice. Aust. J. Exp. Agri. 34: 3. 41-48. 11.Ismail, A.M., Ella, E.S., Vergara, G.V., and Mackill, D.J. 2009. Mechanisms associated with tolerance to flooding during germination and early seedling growth in rice. Annual. Botany. 103: 197-209. 12.Johnston, T.H., and Scott, G.C. 1998. Gravel and conventional mole drainage for dryland cropping in SE Australia. The Australian Society of Agronomy. Available on the Url: http://www.regional.org.au/au/asa/1998/7/179johnston.htm. 13.Khajapoor, M.A. 1996. Production of Industrial Crops. Isfahan University Press. 182p. (In Persian) 14.Khajehpur, M.R. 2006. Industrial plants, academic jihad publications. Esfahan University Jahad. (In Persian) 15.Malik, A., Colmer, T.D., Lambers, H., and Schortemyer, M. 2001. Changes inphysiological and morphological traits of roots and shoots of wheat in response to different depths of waterlogging. Australian J. Plant. Physiol. 28: 1121-1131. 16.Mandham, N.J., Shipway, P.A., and Scott, R.K. 1981. The effect of delayed sowing and weather on growth, development and yield of winter oilseed rape (Brassica napus L.). J. Agric. Sci. 96: 389-416. 17.Mathew, E.K., Panda, R.K., and Nair, M. 2001. Influence of subsurface drainage on crop production and soil quality in a low-lying acid sulphate soil. Agric. Water Manage. 47: 191-209. 18.Mohajer, A.R. 2004. Iran will be selfficient in edible oil production in next 12 years. J. Livestock, Cul. Ind. 54: 120. (In Persian) 19.Musgrave, M.E., and Ding, N. 1998. Evaluation wheat cultivars for waterlogging tolerance. Crop Sci. 38: 90-97. 20.Palta, J.A., Ganjeali, A., Turner, N.C., and Siddique, KH.M. 2010. Effects of transient subsurface waterlogging on root growth, biomass and yield of chickpea. Agric. Water Manage. 97: 1469-1476. 21.Peries, R., Johnson, T., Bluett, C., and Wightman, B. 2001. Raised-bed cropping leading the way in high rainfall southern Australia. Proc. 10th Australian Agronomy Conference, Australian Society of Agronomy, Hobart, Jan 2001. 22.Rabiee, M. 2012. Effect of row spacing and nitrogen fertilizer rates on grain yield and agronomic characteristics of rapeseed cv. Hayola 308 as second crop in paddy fields of Guilan in Iran. Seed Plant Prod. J. 27: 4. 399-415. (In Persian) 23.Rabiee, M., Karimi, M.M., and Safa, F. 2004. Effect of planting dates on grain yield and agronomic characteristics of rapeseed cultivars as a second crop after rice at Kouchesfahan. Iran. J. Agric. Sci. 35: 1. 177-187. (In Persian) 24.Rabiei, M., and Rahimi, M. 2013. Selection of the best rapeseed genotypes as second crop in paddy fields of Guilan. Elec. J. Crop Prod. 7: 1. 201-213. (In Persian) 25.Rasouli, S.F., Galeshi, S., Pirdashti, H., and Zeinali, E. 2014. Evaluation of waterlogging stress effect on yield and yield components of rapeseed. Elec. J. Crop Prod. 7: 2. 23-41. (In Persian) 26.Ritzema, H.P., Satyanarayana, T.V., Raman, S., and Boonstra, J. 2008. Subsurface drainage to combat waterlogging and salinity in irrigated lands in India: Lessons learned in farmers’ fields. Agric. Water Manage. 95: 3. 179-189. 27.Satyanarayana, T.V., and Boonstra, J. 2007. Subsurface drainage pilot area experiences in three irrigated project commands of Andhra Pradesh in India. Irrig and Drain. 56: 245-252. 28.Seefeldt, S.S., Kidwell, K.K., and Waller, J.E. 2002. Base growth temperatures, germination rates and growth response of contemporary spring wheet (Triticum aestivum L.) cultivars from the US Pacific Northwest. Field Crop Res. 75: 47-52. 29.Seyed Ahmadi, A.R., Gharineh, M.H., Bakhshandeh, A.M., Fathi, G., and Naderi, A. 2012. Study of phenological and growth of canola cultivars to thermal unit accumulation in three planting dates Ahvaz climate. J. Plant Prod. 19: 4. 97-116. (In Persian) 30.Soltani, A., Kamkar, B., Galeshi, S., and Akramghaderi, F. 2008. Effects of seed deterioration on the depletion of seed and seedling growth of wheat Hetrotrophic. J. Gorgan Univ. Agric. Sci. Natur. Res. 15p. (In Persian) 31.Tahmasbi, M., Galeshi, S., and Sadeghipoor, H. 2011. Morphological and physiological characteristics of wheat in response to the effects of flooding and temperature. Abstracts of articles 1st Conference of strategies to achieve sustainable agriculture. Ahvaz. (In Persian) 32.Visser, E.J.W., and Voesenek, L.A.C.J. 2004. Acclimation to soil flooding sensing and signaltransduction. Plant Soil. 244: 197-214. 33.Wiskow, E., and van der Ploeg, R. 2003. Calculation of drain spacings for optimal rainstorm flood control. J. Hydrol. 272: 163-174. 34.Zhang, H., Turner, N.C., and Poole, M.L. 2004. Yield of wheat and canola in the high rainfall zone of south-western Australia in years with and without a transient perched water table. Austr. J. Agric. Res. 55: 4. 461-470. | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 1,178 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 589 |
||
سامانه مدیریت نشریات علمی. طراحی و پیاده سازی از سیناوب