آمار
| تعداد نشریات | 13 |
| تعداد شماره‌ها | 642 |
| تعداد مقالات | 6,700 |
| تعداد مشاهده مقاله | 9,224,468 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 8,645,689 |
ارزیابی سلامت بوم‌نظام‌های زراعی کلزا در شهرستان گرگان با استفاده از سامانه اطلاعات جغرافیایی (GIS) | ||
| پژوهش‌های تولید گیاهی | ||
| مقاله 1، دوره 24، شماره 4، اسفند 1396، صفحه 1-12 اصل مقاله (760.34 K) | ||
| نوع مقاله: پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22069/jopp.2018.13167.2186 | ||
| نویسندگان | ||
| سحر جنتی عطایی1؛ همت الله پیردشتی2؛ حسین کاظمی* 3؛ معصومه یونس آبادی4 | ||
| 1دانشگاه علوم کشاورزی ساری | ||
| 2پژوهشکده ژنتیک و زیست‌فناوری کشاورزی طبرستان، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری | ||
| 3عضو هیات علمی دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان | ||
| 4مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی گرگان | ||
| چکیده | ||
| سابقه و هدف: در سال‌های اخیر توسعه و تشدید فعالیت‌های کشاورزی و تلاش برای رسیدن به سود‌دهی بیشتر، موجب زوال سریع ساختار و خواص عملکردی در کشت‌بوم‌ها شده و خسارت‌های زیادی را به بوم‌نظام‌ها وارد نموده است؛ در نتیجه امروزه تحقیق و بررسی سلامت و مدیریت کشت‌بوم‌ها بیش از پیش مورد توجه قرار گرفته است (16). امروزه کلزا به‌دلیل کاربردهای فراوان در تغذیه انسان و کنجاله آن در تغذیه دام و طیور، از جایگاه ویژه‌ای در بین محصولات کشاورزی برخوردار است (12). با توجه به نقش مهم استان گلستان در تولید دانه‌های روغنی و کاهش سطح زیرکشت این محصول در سال‌های اخیر، نیاز به بررسی بیشتر وضعیت این مزارع می‌باشد. مواد و روش‌ها: محدوده مورد مطالعه این پژوهش اراضی کشاورزی شهرستان گرگان بود. نمونه‌برداری‌ها طی ماه‌های اردیبهشت و خرداد سال زراعی 94-1393، در 58 مزرعه تحت کشت کلزا در شهرستان گرگان هم‌زمان با مرحله رسیدگی کلزا انجام شد. در این مطالعه با استفاده از روش W شکل، تعداد و نوع علف هرز به تفکیک جنس و گونه ثبت شد. سپس عملکرد مربوط به هر کادر برداشت و همچنین اطلاعات مدیریتی هر مزرعه با استفاده از پرسش‌نامه جمع آوری گردید. سپس از شاخص‌های شانون-واینر، سیمپسون و عکس سیمپسون، برای اندازه‌گیری تنوع زیستی علف‌های هرز استفاده شد. پس از تهیه و طبقه‌بندی لایه‌ها، سه شاخص تنوع زیستی، عملکرد دانه و مصرف آفت‌کش‌ها (علف‌کش، حشره‌کش و قارچ‌کش)، در محیط سامانه اطلاعات جغرافیایی (GIS) روی‌هم‌گذاری شدند. مزارع با عملکرد بیشتر از میانگین منطقه (دو تن در هکتار)، شاخص‌های تنوع زیستی و مصرف آفت‌کش کم‌تر از میانگین منطقه (4/1 لیتر مصرف آفت‌کش در هکتار) به‌عنوان مزارع دارای سلامت استخراج شدند. یافته‌ها: طبق نتایج بدست آمده دامنه تغییرات شاخص‌های تنوع شانون، سیمپسون و عکس سیمپسون به‌ترتیب، 2/2-9/0، 46/0-11/0 و 9/4-1/2 محاسبه شد. طبق نتایج از میان 58 مزرعه کلزا، تنها سه درصد از مزارع نمونه‌برداری شده دارای سلامت بودند. در این پژوهش 43 درصد از مزارع مورد بررسی مصرف آفت‌کش بالاتر از میانگین بود. بیشتر این مزارع در محدوده شرقی، شمالی و غربی مشاهده شدند. نتایج حاصل از نقشه بدست آمده از عملکرد دانه مزارع کلزای شهرستان گرگان نشان داد که 39 درصد مزارع دارای عملکرد بالاتر از میانگین بودند. بیشتر این مزارع در محدوده شرق شهرستان قرار داشتند. نتیجه‌گیری: بطور کلی از دلایل سلامت مزارع بررسی شده، استفاده از آفت‌کش‌ها به میزان مناسب، مصرف بذور بوجاری شده و مرغوب، ادوات سم‌پاشی مناسب و مدیریت بهتر مزرعه بود. از دلایل عدم دست‌یابی به شاخص سلامت اکثر مزارع کلزا در گرگان، وجود بانک بذر قوی علف‌های هرز در مزارع که موجب سبز نشدن مطلوب بذور کلزا گردیده، همچنین آماده‌سازی نامطلوب مزارع و مصرف آفت‌کش بیش از استاندارد می‌باشد. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| ارزیابی سلامت؛ تنوع زیستی؛ سامانه اطلاعات جغرافیایی (GIS)؛ کلزا | ||
| مراجع | ||
|
1. Anderson, R.L., Tanaka, D.L., Black, A.L. and Schweizer, E.E. 1998. Weed community and species response to crop rotation, tillage, and nitrogen fertility. Weed Technol. 12: 531-536. 2. Collings, L., Ginsburg, D. and Clarke, J. 2003. Balancing biodiversity and weed management through a decision support system. ADAS Boxworth, Cambridge, UK. 3. Conway, G.R. 1985. Agroecosystem analysis. Agri. Admin. 20:31-55. 4. Fedoroff, E., Ponge, J.F., Dubs, F., Gonzalez, F.F. and Lavelle, P. 2005. Small-scale response of plant species to land-use intensification. Agric Ecosyst Environ. 105:283-290. 5. Jalilian, J. 2012. Sustainability assessment of wheat-sugar beet agroecosystem (Case study: Piranshahr county). Int. J. Agric. Crop Sci. 4 (10). 609-615. 6. Kamkar, B. Bagherani, N. and Razavi, S.A. 2014. Health assessment of wheat agricultural systems in Gorgan based on the diversity of weed, yield and consumption of pesticides. J. Plant Prod. 21(3): 97-115. (In Persian with English abstract) 7. Koocheki, A. and Mahdavi Damghani, A. 2003. The ecological diversity in sustainable development. University of Mashhad. 8. Koocheki, A. Asgari, R. Mahmoudi, S. and Mahdavi Damghani, A. 2015. Assessment of the health of agricultural ecosystems in Birjand J. Agroecol. 5(2): 1-13. (In Persian with English summery). 9. Min Bashi, M. Baghestani, M.A. Rahimian, H. and alifard, M. 2008. Disturbance of weed in irrigated wheat farms in Tehran province using geographic information system (GIS). J. Weed Sci. 4(1): 97-118. (In Persian with English summery). 10.Mohammadi, H. 2015. Assessment of ecological health of agricultural ecosystems in Iran. Thesis, Ferdowsi University of Mashhad. 11.Norouz Zadeh, Sh., Rashed Mohassel, M.H., Nasiri Mahallati, M., Koocheki, A. and Abbaspour, M. 2008. Assessment of species diversity, function and structure of weed communities in wheat fields in North Khorasan, Razavi and South. J. Iran Crop. 471-485. (In Persian with English abstract). 12.Rezai Zad, A. and Zarei, A. 2015. Technical instructions, planting and harvesting of rapeseed in Kermanshah province. Research organizations, education and agricultural extension. Agriculture and Natural Resources Research and Training Center of Kermanshah. 40 Pp. 13.Smit, B. and Smithers, J. 1994. Sustainable agriculture and agroecosystem health. In N.O. Nielson (ed). Proceedings of an International Workshop on Agroecosystem Health. University of Guelph. Guelph, Ontario. 31-38. 14.Vafabakhsh, K., Koocheki, A. and Nasiri Mahallati, M. 2007. Health assessment in fields of Mashhad. Iranian J. Field Crops Res. 5(1): 177-185. (In Persian with English abstract). 15.Yunlong, C. and Smit, B. 1994. Sustainability in agriculture: a general review. Agric Ecosyst. Environ. 49: 299-307 | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 1,229 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 1,109 |
||
سامانه مدیریت نشریات علمی. طراحی و پیاده سازی از سیناوب