آمار
| تعداد نشریات | 13 |
| تعداد شماره‌ها | 649 |
| تعداد مقالات | 6,763 |
| تعداد مشاهده مقاله | 9,456,910 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 8,843,442 |
تاثیر تغییر کاربری اراضی بر خصوصیات فیزیکی ، شیمیایی و زیستی خاک در جنگل قلک شهرستان قائمشهر | ||
| مجله پژوهش‌های حفاظت آب و خاک | ||
| مقاله 12، دوره 24، شماره 6، بهمن و اسفند 1396، صفحه 211-225 اصل مقاله (635.49 K) | ||
| نوع مقاله: مقاله کامل علمی پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22069/jwsc.2018.12068.2685 | ||
| نویسندگان | ||
| نازنین خطیرپاشا1؛ سید محمد حجتی* 2؛ محمدرضا پورمجیدیان3؛ مریم اسدیان1 | ||
| 1کیلومتر 10 جاده ساری- نکا، دانشکده منابع طبیعی | ||
| 2کیلومتر 10 جاده ساری -نکا، دانشکده منابع طبیعی | ||
| 3کیلومتر 10 جاده ساری - نکا، دانشکده منابع طبیعی | ||
| چکیده | ||
| سابقه و هدف: تخریب اکوسیستم‌های طبیعی و تبدیل آن ها به کاربر ی های دیگر موجب تغییرات چشمگیری در خصوصیات خاک شده است .جنگل‌زدایی عواقب اکولوژیکی زیان‌باری مانند کاهش تنوع زیستی و کیفیت خاک را بهمراه دارد. نتایج پژوهش‌ها در سراسر دنیا بیانگر آن است که جنگل‌زدایی باعث تنزل کیفیت خاک از طریق کاهش ماده آلی، تنفس میکروبی، پایداری خاکدانه‌ها، هدایت هیدرولیکی و افزایش جرم مخصوص ظاهری می‌گردد. هدف از این پژوهش ارزیابی تغییرات برخی مشخصه های حاصلخیزی خاک تحت تاثیر پوشش های مختلف زمین در استان مازندران، شهرستان قائمشهر بوده است. مواد و روش‌ها: به منظور انجام این پژوهش، 4 کاربری اراضی شامل ، جنگل طبیعی، جنگل تفرجی، شالیزار، و باغ مرکبات در نظر گرفته شد. برای نمونه‌برداری از خاک در هر کاربری از 10 قطعه نمونه با ابعاد (20×20متر) بصورت تصادفی منظم (75×50متر)استفاده گردید. سپس نمونه‌های خاک در مرکز هر پلات واز عمق 10-0سانتی‌متری بوسیله استوانه فلزی (قطر 8 سانتی‌متر) برداشت گردید. درصد رطوبت، بافت خاک، وزن مخصوص ظاهری، واکنش خاک، هدایت الکتریکی، کربن آلی، نیتروژن کل، پتاسیم، فسفر، آمونیوم و نیترات خاک در آزمایشگاه اندازه گیری و شاخص های نرخ خالص معدنی شدن نیتروژن، تولید خالص آمونیوم و نیترات محاسبه گردید. برای بررسی تفاوت معنی داری بین کاربری های مختلف زمین از آنالیز واریانس یک طرفه و همچنین بمنظور مقایسه میانگین پارامترها از آزمون دانکن استفاده گردید. یافته‌ها: نتایج حاکی از آن است که مشخصات فیزیکی، شیمیایی و زیستی خاک در بین کاربری های مختلف دارای تفاوت معنی داری (05/0p<) با یکدیگر بوده اند. بطوریکه بیشترین میزان درصد رطوبت (47/36)، کربن آلی (1/5)، نیتروژن کل(46/0) و بیشترین غلظت نسبت کربن به نیتروژن (06/11) در جنگل تفرجی و کمترین میزان درصد کربن آلی (68/1)و پتاسیم (54/260) و نسبت کربن به نیتروزن (71/7) در کاربری شالیزار مشاهده گردید. کاهش ورودی مواد آلی به خاک به دلیل از بین رفتن پوشش طبیعی جنگل از سویی و تخریب خاکدانه‌ها به سبب عملیات خاکورزی و در نتیجه عدم حفاظت فیزیکی مواد آلی خاک سبب کاهش مقادیر کربن آلی و ازت کل خاک در این کاربری شده است. علی رغم عدم تفاوت معنی داری مشخصه آمونیوم خاک در بین کاربری های مختلف در دو سری زمانی (شهریور و مهر)، بیش ترین میزان این مشخصه در کاربری های جنگلی و کم ترین میزان آن در شالیزار و باغ مشاهده شده است. غلظت زیاد آمونیوم در دو پوشش جنگلی به نرخ بالای معدنی شدن ازت برمی‌گردد. افزایش نرخ معدنی شدن ازت و فعالیت میکروبی به شدت تحت تأثیر افزایش متغیرهایی از قبیل درجة حرارت، رطوبت خاک ،pH و منابع موقت کربن و ازت ( برای جوامع میکروبی) می باشد. همچنین نتایج حاکی از آن است که معدنی شدن خالص نیتروژن و تولید خالص نیترات نیز فقط در کاربری شالیزار و جنگل تفرجی رخ داده است. نتیجه گیری: با توجه به نتایج این تحقیق می توان گفت که پویایی نیتروژن می‌تواند تحت تاثیر تغییر کاربری های جنگلی قرار گیرد. بنابراین نیتروژن کل و اشکال معدنی آن می تواند بعنوان شاخص‌های کلیدی جهت ارزیابی اثرات مدیریت اراضی روی کیفیت خاک مورد استفاده قرار گیرد. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| تغییر کاربری اراضی؛ معدنی شدن خالص نیتروژن؛ جنگل تفرجی؛ شالیزار | ||
| مراجع | ||
|
1.Ayoubi, S., Khormali, F., Sahrawat, K.L., and Rodriguesde lima, A.C. 2011. Assessing impact of land use change on soil quality indicators in a loessial soil in Golestan province, Iran. J. Agric. Sci. Technol. 13: 727-742. (In Persian) 2.Ajami, M., Khormali, F., and Ayobi, S. 2009. Changes of some soil qualitative parameters due to effect of landuse changes in various slope position of loess lands in east of Golestan province. Iran. J. Soil Water Res. 39: 1. 15-30. (In Persian) 3.Ajami, M., Khormali, F., Ayoubi, S., and Omrani, R.A. 2006. Changes in soil quality attributes by conversion of land use on a loess hillslope in Golestan province, Iran. 18th International Soil Meeting (ISM) on Soil Sustaining Life on Earth, Maintaining Soil and Technology Proceedings, Soil Science Society of Turkey, Pp: 501-504. (In Persian) 4.Alemayehu, A., and Assefa, A. 2016. Effects of land use changes on the dynamics of selected soil properties in northeast Wellega, Ethiopia. Soil J. 2: 63-70. 5.Asadiyan, M., Hojjati, S.M., Pormajidiyan, M.R., and Fallah, A. 2013. The effect of different types of land use on physical, chemical, and biological soil in the forest Sari Alandan. Forestry and wood products. 4: 377-388. (In Persian) 6.Beheshti, A., Raiesi, F., and Golchin, A. 2012. Soil properties, C fractions and their dynamics in land use conversion from native forests to crop lands in northern Iran. Agriculture, Ecosystems and Environment. 148: 121-133. (In Persian) 7.Boroumand, M. 2015. Effects of land use change from forest to agriculture on soil chemical properties (Case study: Region Zarinabad Sari). J. Physic. Geograph. 47: 3. 449-435. (In Persian) 8.Brady, N.C., and Well, R.R. 2008. The Nature and properties of soils. Pearson Prentice Hll, 965p. 9.Celik, I. 2005. Land-use effects on organic matter and physical properties of soil in a southern Mediterranean highland of Turkey. Soil and Tillage Research. 83: 270-277. 10.Chibsa, T., and Ta’a, A. 2009. Assessment of soil organic matter under four land use systems, in Bale Highlands, Southeast Ethiopia. World Appl. Sci. J. 6: 9. 1231-1246. 11.Dang, V.M., Anderson, D.W., and Farrell, R.E. 2002. after long-term tea cultivation in Northern Mountainous Vietnam. 17th WCSS, Indicators for assessing soil quality Environments. 74: 10. 1287-1293. 12.Ebrahimzad, S.A., Aliasgharzad, N., and Najafi, N. 2013. Impressionability of Some Soil Ecophysilogical Indices by land Use Changes in Suldoz Plain (Naqadeh, West Azarbaijan). Iran. J. Agric. Sci. Sust. Prod. 23: 4. 42-56. (In Persian) 13.Emadi, M., Baghernejad, M., and Memarian, H.R. 2008. Effect of land-use change on soil fertility characteristics within water-stable aggregates of two cultivated soils in northern Iran. J. Appl. Sci. 8: 3. 496-502. (In Persian) 14.Fitzsimmons, M., Pennock, D.J., and Thorpe, J. 2004. Effects of deforestation on ecosystem carbon densities in central Saskatchewan, Canada. Forest Ecology and Management. 188: 349-361. 15.Fried, J.S., Boyle, J.R., Tappeiner, J.C., and Cromack, K. 1989. Effects of bigleaf maple on soils in Douglas-fir forests. Can. J. For. Res. 20: 259-266. 16.Hajabbasi, M.A., Jalalian, A., and Karimzadeh, H.R. 1997. Deforestation effects on soil physical and chemical properties, Lordegan, Iran. Plant Soil. 190: 301-308. (In Persian) 17.Hillel, D. 2004. Introduction to Environmental Soil Physics. Elsevier Academic Press, 494p. 18.Islam, K.R., and Weil, R.R. 2002. Land use effects on soil quality in a tropical forest ecosystem of Bangladesh. Agriculture, Ecosystems and Environment. 79: 9-16. 19.Izquierdo, A.E., and Ricardo Grau, H. 2009. Agriculture Adjustment. Land-use Transition and Protected Areas in Northwestern Argentina. J. Environ. Manage. 90: 858-866. 20.Jafari Haghighi, M. 2003. Methods of sampling and analysis of important physical and chemical soil analysis. Mashhad: the voice of Zoha. (In Persian) 21.Kiese, F., Papen, H., Zumbusch, E., and Butterbach-Bahl, L. 2002. Nitrification activity in tropical rainforest soils of the coastal lowlands and Atherton Tablelands, Queensland, Australia. J. Plant Nutr. 165: 682-685. 22.Kiyani, F., Jalalian, A., Pashaii, A., and Khademi, H.Y. 2006. Effect of Deforestation, degraded lands Murat on loess soil quality indicators in Golestan Province Journal of Soil and Water Sciences, Science and Technology of Agriculture and Natural resources. 11: 41. 453-463. (In Persian) 23.Lemenih, M., Karltun, M., and Olsson, M. 2005. Assessing soil chemical and physical property responses to deforestation and subsequent cultivation in smallholders farming system in Ethiopia. Agriculture Ecosystems and Environment. 105: 373-38. 24.Mahdavi, A., Fathizade, H., and Shetabi Joybari, Sh. 2014. Analysis and Assessment of Land Use Change Detection Methods / vegetation, (Case study: Ilam Manesht protected forests). J. Res. Sci. Technol. Wood. 21: 4-12. (In Persian) 25.Mandal, D., Singh, R., Dhyani, S.K., and Dhyani B.L. 2010. Landscape and Land Use Effects on Soil Resources in a Himalayan Watershed. Catena. 81: 3. 203-208. 26.Martinez, M., Lopez, J., Almagro, M., and Albaladejo, J. 2008. Effect of water erosion and cultivation on the soil carbon stock in a semiarid area of south-east Spain. Soil and Tillage Research. 99: 119-129. 27.Moges, A., Dagnachew, M., and Yimer, F. 2013. Land Use Effects on Soil Quality Indicators: A Case Study of Abo-Wonsho Southern Ethiopia. Hindawi Publishing Corporation Applied and Environmental Soil Science. Article ID 784989, 9p. 28.Motaghian, H.R., and Mohammadi, J. 2011. Comparison of some soil physical quality indices in different land uses in Marghmalek catchment, Shahrekord (Chaharmahal-vaBakhtiari province). J. Water Soil. 25: 1. 115-124. (In Persian) 29.Ritter, E. 2005. Litter decomposition and nitrogen mineralization in newly formed gaps in a Danish beech (Fagus sylvatica) forest. Soil Biology and Biochemistry. 37: 1237-1247. 30.Salardini, A. 2005. Soil Fertility. Publications of University of Tehran, 434p. (In Persian) 31.Salehi, A., Mohammadi, A., and Safari, A. 2011. Investigation and comparison of physical and chemical soil properties and quantitative characteristics of trees in less-damaged and damaged area of Zagross forests (Case study: Poldokhtar, Lorestan province). Iran. J. For. 3: 1. 81-89. (In Persian) 32.Shamsi Mahmoud Abadi, S., Khormali, F., Ghorbani Nasr Abadi, R., and Pahlevani, M.H. 2010. The effect of land use on soil quality indicators in the areas of loess area Agh-Su Golestan province. J. Soil Water Cons. Res. 17: 4. 125-139. (In Persian) 33.Shukla, M.K., Lal, R., Ebinger, M., and Meyer, C. 2006. Physical and chemical properties of soils under some pin˜ on-juniper-oak canopies in a semi-arid ecosystem in New Mexico. J. Arid Environ. 66: 673-685. 34.Singh, R.S., Tripathi, N., and Singh, S.K. 2007. Impact of degradation on nitrogen transformation in a forest ecosystem of India. Environ Monit Assess. 125: 165-173. 35.Six, J., Paustian, K., Elliott, E.T., and Combrink, C. 2000. Soil structure and organic matter distribution of aggregate-size classes and aggregate-associated carbon. Soil Sci. Soc. Amer. J. 64: 681-689. 36.Soleimani, K., and Azmoodeh, A. 2010. Investigation the role of land use change on some soil physical, chemical and erodibility properties. Physical Geography Research. 74: 111-124. (In Persian) 37.Stroosnijder, L., and Bewket, W. 2003. Effects of agroecological land use succession on soil properties in Chemoga watershed, Blue Nile basin, Ethiopia. Geoderma. 111: 1. 85-98. 38.Sutherland, B.J. 2003. Preventing soil compaction and rutting in the boreal forest of western Canada: A practical guide to operating timber-harvesting equipment. FERIC (forest engineering reserarch institute of Canada), 52p. 39.Tejada, M., and Gonzalez, J.L. 2008. Influence of two organic amendments on the soil physical properties, soil losses, sediments and runoff water quality. Geoderma. 145: 325-334. 40.Wang, C., Han, X., and Xing, X. 2010. Effects of Grazing Exclusion on Soil Net Nitrogen Mineralization and Nitrogen Availability in a Temperate Steppe in Northern China. J. Arid Environ. 74: 10. 1287-1293. 41.Young, R., Wilson, R., and Mcleod, M. 2005. Carbon storage in the soils and vegetation of contrasting land uses in northern New South Wales, Australia Aust. J. Soil. Res. 43: 21-31. 42.Zolfaghari, A.A., and Hajabassi, M.A. 2008. The effects of land use change on physical properties and water repellency of soils in Lordegan forest and Freidunshar pasture. J. Water Soil. 22: 2. 251-262. (In Persian) | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 1,232 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 994 |
||
سامانه مدیریت نشریات علمی. طراحی و پیاده سازی از سیناوب