
تعداد نشریات | 13 |
تعداد شمارهها | 626 |
تعداد مقالات | 6,517 |
تعداد مشاهده مقاله | 8,746,955 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 8,317,538 |
ارزیابی اثرات کمّی بلندمدتِ شرایط مدیریت و بهره برداریِ کنونی بر آبخوان دشت ورامین | ||
مجله پژوهشهای حفاظت آب و خاک | ||
مقاله 14، دوره 26، شماره 2، خرداد و تیر 1398، صفحه 251-261 اصل مقاله (1.27 M) | ||
نوع مقاله: مقاله کامل علمی پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22069/jwsc.2019.15448.3067 | ||
نویسندگان | ||
فرشته ولی وند* 1؛ همایون کتیبه2 | ||
1گروه مهندسی اکتشاف معدن، دانشکده مهندسی معدن و متالورزی، دانشگاه صنعتی امیرکبیر، تهران، ایران | ||
2مهندسی اکتشاف معدن، دانشکده مهندسی معدن و متالورزی، دانشگاه صنعتی امیرکبیر، تهران. ایران | ||
چکیده | ||
چکیده سابقه و هدف: امروزه استفاده از مدلها برای بهتصویرکشیدن واقعیات و درک بهتر آنها و همچنین اتخاذ تصمیمات درست در مورد پدیدهها، بسیار متداول است. یکی از این مدلها، مدل شبیهسازی جریان آب زیرزمینی است که توسط متخصصان در بسیاری از کشورها استفاده میشود و دقت و صحت نتایج آنها نیز ثابت شده است. هدف از این مطالعه، ارزیابی تأثیر طرحهای مدیریتی فعلیِ آبخوان و حوضهی آبریز رودخانهی جاجرود بر تغییرات سطح ایستابیِ آبخوان آزاد و سطح پیزومتریک آبخوان محصور، با استفاده از مدلسازی عددی است. با استفاده از مدلهای عددی، میتوان نحوهی واکنش آبخوان نسبت به برداشت و تغذیهی آبخوان، با روند حاکم یا سناریوهای مختلف مدیریتی را پیشبینی کرد. مواد و روش ها: در این مطالعه، رفتار هیدرولیکی آبخوان دشت ورامین با استفاده از کد Modflow از نرمافزار GMS در دو حالت ماندگار و غیر ماندگار شبیهسازی شد. پس از واسنجی مدل، ضرایب هیدرودینامیکی تصحیح شدند و سپس با استفاده از مدل بهدستآمده، رفتار کمّی آبخوان برای سالهای آینده، برای دو سناریوی مدیریتی، پیشبینی شد. سناریوی اول بیانگر شرایط کمّیِ فعلی آبخوان ورامین است. بدین معنا که ورودی آب از رودخانة جاجرود به دشت ورامین ادامه یابد بدون آنکه آبی از تصفیهخانة فاضلاب جنوب تهران، به دشت وارد شود. سناریوی دوم، بیانگر وضعیت آبخوان در صورت تحقق برنامهریزیهای انجامشده توسط ارگانهای مربوطه است. در این سناریو، مقادیر تخصیصیافته از خروجی تصفیهخانهی فاضلاب جنوب شرق تهران وارد منطقهی دشت ورامین میشود ولی به دلیل اجرای سد مخزنی ماملو، بخش قابلتوجهی از منابع آب سطحی رودخانه-ی جاجرود وارد دشت نخواهد شد. یافته ها: در نقشههای خروجی از سناریوی اول (روند فعلی)، وضعیت افت سطح آب زیرزمینی همانند سالهای پیشین ادامه دارد، ولی در سناریوی دوم با توجه به بهرهگیری از آب خروجی از تصفیهخانهی فاضلاب تهران و علیرغم قطع آب ورودیِ رودخانة جاجرود به دشت، از نرخ افت سطح آب زیرزمینی آبخوان کاسته خواهد شد هرچند این افت کماکان ادامه دارد. مقایسهی اجرای مدل در سناریوی اول و دوم نشان میدهد که با اجرای طرحهای برنامهریزی شده، بخشی از مشکلات کمّی آبخوان به ویژه در نواحی شمالی دشت کاهش خواهد یافت، به گونهای که در برخی از مناطقِ شمالیِ دشت، از افت آب زیرزمینی مورد انتظار در روند جاری تا سال 1420 (نتایج حاصل از سناریوی اول)، حدود 30 الی 40 متر کاسته شده است. در سناریوی دوم همچنان بیلان آب زیرزمینی دشت منفی است بهگونهای که سالانه حدود 100 میلیون مترمکعب از ذخیرهی آبخوان کاهش مییابد. نتیجه گیری: نتایج شبیهسازی نشان میدهد که در هر دو سناریوی مورد نظر ( سناریوی اول، روند فعلی و سناریوی دوم، پس از اجرای طرحهای در دست اجرا)، بیلان آب زیرزمینی دشت منفی بوده و روند افت سطح ایستابی ادامه خواهد داشت، اما از سرعت افتِ سطح ایستابی در سناریوی دوم، نسبت به سناریوی اول، کاسته خواهد شد. بنابراین میتوان گفت که به منظور توقف روند افت سطح آب در آبخوان دشت ورامین، میبایستی علاوه بر طرح ورود آب از تصفیهخانهی فاضلاب تهران به دشت ورامین، تغذیهی آبخوان دشت از رودخانهی جاجرود (به عنوان اصلیترین منبع تغذیهی طبیعیِ آبخوان) همچنان ادامه یابد. | ||
کلیدواژهها | ||
آب زیرزمینی؛ آبخوان دشت ورامین؛ سناریوی مدیریتی؛ مدلسازی عددی | ||
مراجع | ||
1.Abareshi, F., Meftah Halghi, M., Dehghani, A.A., Kaboli, A.R., and Rahimian, M. 2015. Management of aquifer of Zarringol plain in Golestan province by using ground water model. J. Water Soil Cons. 21: 6. (In Persian) 2.Anderson, M.P., and Woessner, W. 1992. Applied Groundwater Modeling: Simulation of Flow and Advective Transport, Academic Press, 4: 303-353. 3.Chitsazan, M., and Kashkuli, H. 2002. Quantitative solutions in hydrogeology and ground water modeling. The first edition, published by Shahid Chamran University Press. (In Persian) 4.Fatemi, M., Ataei, Z., and Furughi, F. 2011. Environmental Risk Assessment plains of Varamin using mathematical models pmwin. The first national conference on environmental spatial analysis of the metropolitan area of Tehran. (In Persian) 5.Ghafarian Sayeli, A. 2013. Simulation of groundwater level fluctuations by using MODFLOW code and prediction of land subsidence in the Kashmar plain. M.Sc. Thesis, Ferdowsi University of Mashhad. (In Persian) 6.Hajipour, M., Zakerinia, M., Ziaee, A.N., and Hesam, M. 2015. Water demand management in agriculture and its impact on water resources of Bojnourd basin with WEAP and MODFLOW models. J. Water Soil Cons. 22: 4. (In Persian) 7.Harbaugh, A.W. 2005. The U.S. Geological Survey Modular GroundWater Model (MODFLOW). U.S. Geological Survey, Reston, Virginia. 8.Hamraz, B.S., Akbarpour, A., and Pourreza-Bilondi, M. 2016. Assessment of parameter uncertainty of MODFLOW model using GLUE method (Case study: Birjand plain). J. Water Soil Cons. 22: 6. (In Persian) 9.Karami, Sh., Madani, H., Katibeh, H., and Fatehi Marj, A. 2017. Assessment and modeling of the groundwater hydrogeochemical quality parameters via geostatistical approaches. Applied Water Science. https://doi.org/10.1007/s13201- 018-0641-x 10.Panahi, M., Misaghi, F., and Asgari, P. 2016. Investigate of groundwater level fluctuations by using GMS. 2nd international conference on sustainable development, approaches & challenges with a focus on agriculture, environment and tourism. 23-25, Tabriz-Iran. (In Persian) 11.Parsa Sadr, H., Mohammadzadeh, H., and Nassery, H.R. 2016. Numerical simulating of Sabzevar Roudab aquifer and checking influences of constructing Sabzevar Roudab dam on it. J. Water Soil Cons. 23: 1. (In Persian) 12.Poormohammadi, S., Dastorani, M.T., Jafari, H., Rahimian, M.H., Goodarzi, M., Mesmarian, Z., et al. 2016. The groundwater balance analysis in Tuyserkan-Hamedan plain, by using the mathematical model MODFLOW. J. Ecol. Hydrol. 2: 4. 371-382. (In Persian) 13.Regli, C., Rauber, M., and Huggenberger, P. 2003. Analysis of aquifer heterogeneity within a well capture zone, comparison of model data with field experiments: a case study from the river Wiese, Switzerland. Aquat. Sci. 65: 111-128. 14.Tehran regional water authority (TRWA). 2014. Report of groundwater resources studies in Varamin area. (In Persian) 15.Torabian, A., Hashemi, H., Khalili, R., and Ferdosipur, S. 2004. Investigating the Effect of Water Extraction on the Water Quality of the River Mamlo Dam using the QUAL2E Model. Ecol. J. 30: 35. (In Persian) | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 523 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 338 |