دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان

 آمار

تعداد نشریات13
تعداد شماره‌ها654
تعداد مقالات6,812
تعداد مشاهده مقاله9,686,317
تعداد دریافت فایل اصل مقاله9,111,947
انصار, زهره, برادران فیروزآبادی, مهدی, گالشی, سراله, غلامی, احمد, پارساییان, مهدیه. (1398). اثر محلول پاشی عصاره مرزنجوش (Origanum vulgare) و آویشن کوهی (Thymus vulgaris) بر برخی شاخص‌های رشدی و کیفی گیاه کنجد در رژیم‌های مختلف آبیاری. , 12(4), 93-110. doi: 10.22069/ejcp.2020.15979.2204
زهره انصار; مهدی برادران فیروزآبادی; سراله گالشی; احمد غلامی; مهدیه پارساییان. "اثر محلول پاشی عصاره مرزنجوش (Origanum vulgare) و آویشن کوهی (Thymus vulgaris) بر برخی شاخص‌های رشدی و کیفی گیاه کنجد در رژیم‌های مختلف آبیاری". , 12, 4, 1398, 93-110. doi: 10.22069/ejcp.2020.15979.2204
انصار, زهره, برادران فیروزآبادی, مهدی, گالشی, سراله, غلامی, احمد, پارساییان, مهدیه. (1398). 'اثر محلول پاشی عصاره مرزنجوش (Origanum vulgare) و آویشن کوهی (Thymus vulgaris) بر برخی شاخص‌های رشدی و کیفی گیاه کنجد در رژیم‌های مختلف آبیاری', , 12(4), pp. 93-110. doi: 10.22069/ejcp.2020.15979.2204
انصار, زهره, برادران فیروزآبادی, مهدی, گالشی, سراله, غلامی, احمد, پارساییان, مهدیه. اثر محلول پاشی عصاره مرزنجوش (Origanum vulgare) و آویشن کوهی (Thymus vulgaris) بر برخی شاخص‌های رشدی و کیفی گیاه کنجد در رژیم‌های مختلف آبیاری. , 1398; 12(4): 93-110. doi: 10.22069/ejcp.2020.15979.2204

اثر محلول پاشی عصاره مرزنجوش (Origanum vulgare) و آویشن کوهی (Thymus vulgaris) بر برخی شاخص‌های رشدی و کیفی گیاه کنجد در رژیم‌های مختلف آبیاری

مجله تولید گیاهان زراعی
مقاله 6، دوره 12، شماره 4، اسفند 1398، صفحه 93-110    اصل مقاله (478.9 K)
نوع مقاله: مقاله پژوهشی
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22069/ejcp.2020.15979.2204
نویسندگان
زهره انصار* 1؛ مهدی برادران فیروزآبادی2؛ سراله گالشی3؛ احمد غلامی4؛ مهدیه پارساییان2
1دانشگاه شاهرود
2دانشگاه صنعتی شاهرود
3دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان
4دانشکده کشاورزی دانشگاه صنعتی شاهرود
چکیده
کم‌آبی سبب طیف وسیعی از واکنش‌های فیزیولوژیکی و بیوشیمیایی در گیاهان می‌شود و یکی از سازوکارهای کارآمدی که گیاه به هنگام روبرو شدن با کم‌آبی، برای حفظ آماس سلولی به‌کار می‌گیرد، تنظیم اسمزی است. امروزه شیوه محلول‌پاشی برگی به‌عنوان مکمل روش‌های خاکی شیوه‌ای مؤثر در مقابله با تنش‌های محیطی می‌باشد، از آنجایی‌که عصاره مرزنجوش و آویشن کوهی دارای ترکیبات ضد اکسیدانی می‌باشند به‌نظر می‌رسد این ترکیبات جهت کاهش شدت تنش مفید باشند، از این‌رو این پژوهش به‌منظور بررسی اثر محلول‌پاشی عصاره مرزنجوش و آویشن‌کوهی بر خصوصیات کمی و کیفی کنجد رقم ناز تحت شرایط تنش کم آبی در مزرعه تحقیقاتی دانشگاه گرگان به اجرا در آمد.
این آزمایش طی دو سال به‌صورت اسپلیت پلات فاکتوریل در قالب طرح پایه بلوک‌های کامل تصادفی در سه تکرار انجام شد. تیمارهای آزمایشی شامل 2 رژیم مختلف آبیاری؛ هر 15 روز یک‌بار و هر 25 روز یک‌بار، 3 سطح محلول‌پاشی مرزنجوش صفر، 40 و 60 درصد حجمی و 3 سطح محلول‌پاشی آویشن‌کوهی صفر، 10 و 20 درصد حجمی بود. سطوح رژیم آبیاری به‌عنوان فاکتور اصلی و سطوح مرزنجوش و آویشن‌کوهی به‌عنوان فاکتور فرعی در نظر گرفته شد. در نهایت تمامی داده‌ها با استفاده از SAS 9.2 آنالیز شدند.
با توجه به نتایج به‌دست آمده مشخص گردید که تنش کم‌آبی به‌طور معنی‌داری سبب کاهش صفات مورفولوژیک اندازه‌گیری شده از قبیل شاخص سطح برگ، وزن خشک برگ، وزن خشک ساقه، وزن خشک میوه، ارتفاع بوته، میزان کلروفیل a، میزان کلروفیل b شد. همچنین نتایج نشان داد که تنش کم آبی سبب افزایش میزان کاروتنوئید، میزان فلاونوئید، کلسیم و پتاسیم شد. نتایج نشان داد که بیشترین میزان شاخص سطح برگ (76/3 و 93/2)، وزن خشک برگ (88/57 گرم در متر مربع)، ارتفاع بوته (159 سانتیمتر)، کلروفیل a (7/21 میلی‌گرم در گرم وزن تر) و کلروفیل b (61/20 میلی‌گرم در گرم وزن تر) مربوط به شرایط آبیاری مناسب و تیمار 60 درصد مرزنجوش و 20 درصد آویشن‌کوهی بود. بیشترین میزان کاروتنوئید (58/18 میلی‌گرم در گرم وزن تر)، فلاونوئید (003/0 میلی‌گرم بر گرم وزن تر)، کلسیم (57/0 درصد) و پتاسیم (97/2 درصد)مربوط به شرایط کم آبیاری و تیمار 60 درصد مرزنجوش و 20 درصد آویشن‌کوهی بود. به‌طورکلی نتایح نشان داد که با افزایش میزان مصرف عصاره مرزنجوش و آویشن کوهی شاخص‌های اندازه‌گیری شده تحت هر دو شرایط تنش کم آبی و عدم تنش افزایش یافت. بیشترین اثر بر میزان شاخص‌های اندازه‌گیری شده تحت هر دو شرایط تنش کم آبی و عدم تنش مربوط به تیمار محلول پاشی 60 درصد حجمی عصاره مرزنجوش و 20 درصد حجمی عصاره آویشن کوهی بود، ولی در برخی از صفات با تیمار محلول پاشی 60 درصد حجمی عصاره مرزنجوش و 10 درصد حجمی عصاره آویشن کوهی و محلول پاشی 40 درصد حجمی عصاره مرزنجوش و 20 درصد حجمی عصاره آویشن کوهی اختلاف معنی‌داری نداشت. استفاده از عصاره گیاهی در هر دو شرایط آبیاری اثر گذار بود ولی اثرگذاری آن در شرایط تنش بیشتر بود.
کلیدواژه‌ها
پتاسیم؛ عصاره گیاهان دارویی؛ کلروفیل؛ کلسیم؛ کم‌آبی
مراجع
  1. Abdul-Majid, S., Rehana, A., and Ghulam, M. 2007. Potassium-calcium interrelationship linked to drought tolerance in wheat. Botany J. 39: 1. 609-1621.
  2. Abedini, T., Moradi, P., and Hani, A. 2015. Effect of organic fertilizer and foliar application of humic acid on some quantitative and qualitative yield of Pot marigold. Novel Applied Sci. J. 4: 10. 1100-1103.
  3. Agastin, P., Kingsley, S.J., and Vivekanandan, M. 2000. Effect of salinity on photosynthesis and biochemical characteristics in mulberry genotypes. Photosynthetica J. 38: 2. 287-290.
  4. Amiri, A., Sirousmehr, A.R., Yadollahi, P., Asgharipour, A.R., and EsmaeilzadehBahbadi, S. 2016. Effect of drought stress and spraying of salicylic acid and chitosan on photosynthetic pigments and antioxidant enzymes in safflower. Agri. Crop J. 18: 2. 453-466. (In Persian)
  5. Arnon, A.N. 1967. Method of extraction of chlorophyll in the plants. Agron. J. 23: 3. 112-121.
  6. Ansar, Z., Baradaran Firouzabadi, M., Galeshi, S., Gholami, A., and Parsaian, M. 2019. The effect of Origanum vulgare and Zatria mutifora essence on yield, yield components and antioxidant enzymes of Sesamum indicum L under drought stress. Agri. Crop J. 21: 2. 149-166.
  7. Ashraf, M., Ashfaq, M., and Ashraf, M.Y. 2002. Effect of increased supply of potassium on growth and nutrient content in pearl millet under water stress. Biol Plantarum J. 451: 2. 141-144.
  8. Ayobizadeh, N., Laei, G., Amini Dehaghi, M., Masood Sinaki, J., and RzvanBidokhti, S. 2017. Effect of nano-iron and folic acid foliar application on yield and yield components of sesame varieties after wheat cultivation under drought stress conditions. Crop Improv J. 9: 3. 283-312. (In Persian)
  9. Ayumi, T., Masumi, H., and Ryoichi, T. 2004. Chlorophyll metabolism and plant growth. Kagaku Seibutsu. 42: 93-98.
  10. Baninaeim, I., and Samsampoor, D. 2015. The effects of Thymus vulgaris L. and Satureja hortensis L. Essential oils on post-harvest quality of cut Narcissus flowers (Narcissus Tazetta). 1st National Conference on Herbs and Herbal Medicine.
  11. Bayoumi, T.Y., Eid, M., and Metwali, E.M. 2008. Application of physiological and biochemical indices as a screening technique for drought tolerance in wheat genotypes. Bio J. 7: 2341-2352.
  12. Beheshti, S., and Tadayyon A.D. 2017. Effects of drought stress and humic acid on some physiological parameters of lima bean (Phaseolus lunatus L.). Plant pro J. 6: 19. 1-13.
  13. Berglund, D.R. 2002. Soybean Production Field Guide for North Dakota and Orth western innesota. Published in cooperative and with support from the North Dakota. Soybean Council, 136p.
  14. BorisÏev, M., BorisÏev, I., Zupunski, M., Arsenvo, D., Pajevic, S., Curcic, Z., Vasin, J., and Djordjevic, A. 2016. Drought Impact Is Alleviated in Sugar Beets (Beta vulgaris L.) by Foliar Application of Fullerenol Nanoparticles. Plos One. 10: 1-20.
  15. Chang W.C., Kim, S.C., Hwang, S.S., Choi, B.K., and Kim, S.K. 2002. Antioxidant activity and free radical scavenging capacity between Korean medicinal plants and flavonoids by assay-guided comparison. Plant Sci J. 163: 1161-1168.
  16. Chapman, H.D., and Pratt, P.F. 1961. Methods of analysis for soils, plants and waters, University of California, Division of Agricultural Science.
  17. Earl, H. J., and Davis, R.F. 2003. Effect of drought stress on leaf and whole canopy radiation use efficiency and yield of maize. Agron J. 95: 688-696.
18. Emam, Y., and Zavarehi, M. 2005. Drought tolerance in higher (Genetically, Physiological and Molecular Biological Analysis). Academic Publishing Center of Tehran. (In Persian)

  1. Foyer, C.H., Valadier, M.H., Migge, A. and Becker, T.W. 1998. Drought induced effects on reeducates activity and mRNA and on the coordination of nitrogen and carbon metabolism in maize leaves. Plant physic J. 117: 1. 283-292.
  2. Ganjeali, A., Porsa, H., and Bagheri, A. 2011. Assessment of Iranian chickpea (Cicer arietinum L.) germplasms for drought tolerance. Agric. Water Manag. 98: 9. 1477-1484.
  3. Hayat, S., and Ahmad, A. 2007. Salicylic acid: a plant hormone. Plant Physi J. 18: 137-145.
  4. GhasemiPirbaluti, A., Pirali, A., Pishkar, G.R., Jalali, S.M.A., Raesi, M., Jafarian Dehkordi, M. and Hamedi, B. 2011. The essential oils of some medicinal plants on the immune system and growth of rainbow trout (Oncorhync husmykiss). Herbal Drugs J. 2: 2. 149-155. (In Persian)
  5. Hosseini Boldaji, S.A., Khavari-Nejad, R.A., Hassan Sajedi, R., Fahimi, H., and Saadatmand, S. 2012. Water availability effects on antioxidant enzyme activities lipid peroxidation, and reducing sugar contents of alfalfa (Medicago sativa L.). Physi Plantarum J. 34: 3. 1177-1186.
  6. Inze, D., and Montagu, M.V. 2000. Oxidative stress in plant. Tj International Ltd. Padstow, Cornawall, Great Britain.
  7. Jain, S., Yue-Lioang, R., Mei-wang, L.E., Ting-Xian, Y., and Xiao-Wen, Y. 2010. Carthamus tinctorious L. yield in Rajasthan. Ind J. Agric Sci. 40: 644-647.
  8. Latha, P., Sudhakar, P., and Sreenivasula, Y. 2007. Relationship between total phenol and aflatoxin production of peanut genotypes under end-of season drought conditions. Acta Physiol Plantarum J. 29: 6. 563-566.
  9. Levitt, J. 1980. Responses of plants to environmental stress, Vol.2, Academic Press, New York.
  10. Manivannan, P., Abdul Jaleel, C., Sankar, B., Kishorekumar, A., Somasundaram, R., Lakshmanan, G.M.A., and Panneerselvam, R.  2007. Growth, biochemical modifications and proline metabolism in (Helianthus annuus L.) as induced by drought stress. Colloids and Surfaces. 59: 2. 141-149.
  11. Mansourifar, S., Shaban, M., Ghobadi1, M., and Sabaghpoor, S.H. 2012. Physiological characteristics of chickpea (Cicer arietinum L.) cultivars under drought stress and nitrogen fertilizer as starter. Iran J. Puls Res. 3: 1. 53-66. (In Persian)
  12. Matsumoto, T.K., Ellsmore, A.J., Cessna, S.G., Low, P.S., Pardo, J.M., Bressan, R.A., and Hasegawa, P.M. 2002. Solute accumulation and osmotic adjustment in leaves of Saccharomyces cerevisiae. Bio Chem J. 27: 3075-3080.
  13. Mehrabi, Z., and EhsanZade, P. 2011. A study on physiological attributes and grain yield of sesame cultivar under different soil moister regimes. Agric Crop J. 13: 2. 77-88. (In Persian)
  14. Misagh, M., Movahedi Dehnavi, M., Yadavi, A. and KhademHamze, H. 2016. Improvement of yield, oil and protein percentage of sesame under drought stress by foliar application of zinc and boron. Elect Crop Prod J. 9: 1. 163-180. (In Persian)
  15. Mkaddem, M., Bouajila, J., Ennajar, M., Lebrihi, A., Mathieu, F., and Romdhane, M. 2009. Hemicalcomposition and antimicrobial and antioxidant activities of Mentha essential oils. Food Sci J. 74: 7. 358-363.
  16. Mombeini, T., Mombeini, M., and Aghayi, M. 2008. Evaluation of pharmacological effects of origanum genus (Origanum genus). Medic Plants J. 4: 29. 18-35. (In Persian).
  17. Mozaffari, S., Khorasaninejad, S., and Gorgini shabankareh, H. 2017. The effects of irrigation regimes and humic acid on some of physiological and biochemical traits of Common Purslane in greenhouse. Agri Crop J. 19: 2. 401-416. (In Persian)
36. Mundree, S.G., and Baker, B. 2002. Physiological and molecular insights in to drought tolerance. Afric J. Biotechnol. 1: 2. 28-38.

  1. Pagter, M., Bragato, C., and Brix, H. 2005. Tolerance and physiological responses of (Phragmites australis) to water deficit. Aquatic Bot. 81: 4. 285-299.
  2. Pirzad, A., Shakiba, S., Zehtab-Salmasi, S.A., and Mohammadi, R. 2014; Effects of water stress on some nutrients uptake in Matricaria chamomilla L. Agron J (Pajouhesh & Sazandegi) 28: 106. 1-7. (In Persian)
  3. Pour Amini, P., Habibi, H., Fotokian, M.H., Falah Nosrat Abadi, A.R., and Ebadi, M. 2016. Effect of thiobacillus and superabsorbent on the essential oil content and some of important agronomic characteristics in Thymus vulgaris L. and Thymus daenensis celak. Iran J. Hort Sci and Technol. 17: 2. 221-232. (In Persian)
  4. Sardanz, J., and Uelas, J.P. 2008. Drought changes nutrient sources, content and stoichiometry in the bryophyte Hypnum cupressiforme Hedw. Growing in a Mediterranean forest. J. Biol. 30: 1. 59-65.
  5. Sikder, S., Foulkes, J., and West, H. 2015. Evaluation of photosynthetic potential of wheat genotypes under drought condition. Photosynthetica. 53: 47-54.
  6. Sinclair, T.R., Messina, C.D., Beatty, A., and Samples, M. 2010. Assessment across the United States of the benefits of altered soybean drought traits. Agron J. 102: 2. 457-482.
  7. Solgi, M., Kafi, M., Taghavi, T.S., and Naderi, R. 2009. Essential oils and silver nanoparticles (SNP) as novel agents to extend vase-life of gerbera (Gerbera jamesonii cv. ‘Dune’) flowers. Postharv Biol J. 53: 3. 155-158.
  8. SoltanShahattary, F., and Mansourifar, C. 2017. The effect of drought stress on morphological and physiological traits and extract percentage of medicinal plant, Nigella sativa. Bio sci  Biotechnol Res Com. 1: 298-305.
  9. Tajkarimi, M., Ibrahim, S., and Cliver, D. 2010. Antimicrobial herb and spice compounds in food. Food control: 21: 1199-1218.
  10. Tarkhorany, T., Madani, H., and Haidarisharif Abad, M. 2017. Evaluating the effect of kinetin application on sesame cultivars. Sci Pap. Series A. Agron J. 7: 401-406.
  11. Umar, S. 2006. Alleviation adverse effects of water stress on yield of sorghum, mustard and groundnut by potassium application. Bot J. 38: 5. 1373-1380.
  12. Waling, I., Van Vark, W., Houba, V.J.G., and Van der Lee, J.J. 1989. Soil and plant analysis, a series of syllabi , Part 7, Plant Analysis Procedures, Wageningen Agriculture University.
  13. Winkel- Shirley, B. 2002. Biosynthesis of flavonoids and effects of stress. Plant Biol J. 5: 218-223.
  14. Yadegari, M. 2015. Foliar application of micronutrients on essential oils of borage, thyme and marigold. Soil Sci. J. 15: 4. 949-964.
آمار
تعداد مشاهده مقاله: 674
تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 556


سامانه مدیریت نشریات علمی. طراحی و پیاده سازی از سیناوب