
تعداد نشریات | 13 |
تعداد شمارهها | 626 |
تعداد مقالات | 6,517 |
تعداد مشاهده مقاله | 8,746,946 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 8,317,531 |
ارزیابی عملکرد وش، اجزای آن و برخی خصوصیات ریخت شناختی، کیفیت الیاف و تحمل به پژمردگی ورتیسیلیومی ژنوتیپ ها و ارقام جدید پنبه در استان گلستان | ||
مجله تولید گیاهان زراعی | ||
دوره 15، شماره 3، مهر 1401، صفحه 1-19 اصل مقاله (986.78 K) | ||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22069/ejcp.2022.17898.2316 | ||
نویسندگان | ||
آیدین حمیدی* 1؛ محمد رضا زنگی2؛ سعید سلطانی3؛ مرتضی عرب سلمانی4؛ اکرم مهاجر عیاسی5 | ||
1دانشیار، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، مؤسسه تحقیقات ثبت و گواهی بذر و نهال، کرج، ایران، | ||
2استادیار، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، مؤسسه تحقیقات پنبه کشور، گرگان، ایران، | ||
3کارشناس، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، ایستگاه تحقیقات پنبه کارکنده، کارکنده، ایران | ||
4استادیار، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان تهران، ورامین، ایران، | ||
5کارشناس سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی استان تهران-ورامین | ||
چکیده | ||
چکیده: سابقه و هدف: پنبه ازمهمترین محصولات زراعی است ودر سال زراعی97-1396 سطح برداشت، میزان تولیدپنبه کشور به-ترتیب70800 هکتار، پنبه در کشور165295 تن و عملکرد در هکتارپنبه اراضی آبی و دیم کشور بهترتیب2386 و 838 کیلوگرم در هکتار بوده است. ارقام گیاهی مهمترین دستاورد پژوهشهای بهنژادی هستند. معرفی ارقام جدید پنبه با هدف افزایش عملکرد، زودرسی، مقاومت به تنشهای زنده و غیرزنده انجام میگیرد. ارزش زراعی و مصرف ارقام جدید باید قبل از معرفی به کشاورزان با آزمون تعیین ارزش زراعی و مصرف(VCU) با ارقام رایج مقایسه و ارزیابی شده و ارقام جدید برتر معرفی میگردند. در کشورهای مختلف، سیستم پیشرفتهای برای ثبت و تجاریسازی ارقام جدید گیاهان زراعی ازطریق اجرای آزمونVCU وجود دارد و در کشور ما نیز مؤسسه تحقیقات ثبت و گواهی بذر و نهال مسئول اجرای این آزمون تعیین شده است. عملکرد وش و اجزای آن و زودرسی و کیفیت الیاف مهمترین جنبههای زراعی و مصرف ارقام پنبه می باشند. بیماری پژمردگی ورتیسیلیومی پنبه مهمترین بیماری پنبه در استان گلستان است. باوجود ارقام پنبه جدیدی که اصلاح و معرفی شدهاند، همچنان عمده سطح زیر کشت پنبه کشور به رقم ورامین اختصاص دارد که حدود60 سال از معرفی آن میگذرد. باتوجه به حساسیت این رقم به بیماری پژمردگی ورتیسیلیومی و بروز این بیماری در استان گلستان با رقم ساحل که متحمل به این بیماری است جایگزین گردید ولی باتوجه به قدیمی و دیررس بودن و عملکرد وش پائین رقم ساحل بنابراین در سالهای اخیر ارقام جدید پرمحصول و زودرس و متحمل به بیماری پژمردگی ورتیسیلیومی پنبه مانند ارقام گلستان و لطیف توسط مؤسسه تحقیقات پنبه کشور اصلاح و معرفی شدهاند. این پژوهش بهمنظور تعیین ارزش زراعی و مصرف(VCU) ارقام و ژنوتیپهای جدید پنبه در شرایط استان گلستان با هدف تجاریسازی ارقام جدید پنبه اجراشد. مواد و روشها: بهمنظور ارزیابی ارزش زراعی و مصرف(VCU) ژنوتیپهای جدید پنبه SB35و T3 در مقایسه با ارقام حکمت، ساجدی، ارمغان، گلستان و ساحل در استان گلستان عملکرد وش و اجزای آن و برخی خصوصیات ریخت-شناختی مرتبط و کیفیت الیاف و تحمل به پژمردگی ورتیسیلیومی در آزمایشی در سالهای1395 و 1396 در ایستگاه تحقیقات پنبه کارکنده مؤسسه تحقیقات پنبه کشور انجام شد. ارتفاع بوته، تعداد شاخه رویا و زایا، طول بلندترین شاخه رویا و شاخه زایای پنجم، تعداد و وزن قوزه، عملکرد وش، زودرسی، طول، یکنواختی، ظرافت، استحکام و کشش الیاف و شاخص بیماری پژمردگی ورتیسیلیومی اندازهگیری شدند. یافتهها: نتایج نشان داد خصوصیات ریختشناختی و وزن30 قوزه و عملکرد وش در سال اول آزمایش بیش از سال دوم بود و زودرسی در سال دوم بیش از سال اول بود. همچنین وزن30 قوزه و عملکرد وش و خصوصیات تکنولوژیکی الیاف تعیین شده و تحمل نسبت به پژمردگی ورتیسیلیومی ژنوتیپهای جدید و ارقام مورد مطالعه تفاوت معنیدار داشتند. رقم تجاری جدید گلستان دارای بیشترین عملکرد وش بود و رقم تجاری قدیمی ساحل از بیشترین وزن30 قوزه و طول، استحکام و کشش الیاف برخوردار بود. همچنین رقم تجاری جدید حکمت دارای ظریفترین الیاف بوده و رقم تجاری جدید ساجدی از بیشترین تحمل نسبت به پژمردگی ورتیسیلیومی برخوردار بود. نیجهگیری: براساس نتایج این آزمایش و نظر به اهمیت تحمل به پژمردگی ورتیسلیومی ارقام پنبه برای کشت در استان گلستان رقم ساجدی برای معرفی و تجاریسازی بهعنوان رقم جدید تجاری برای کشت در استان گلستان پیشنهاد می-گردد. | ||
کلیدواژهها | ||
معرفی رقم؛ تجاریسازی؛ زودرسی؛ رقم منسوخ | ||
مراجع | ||
| ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 362 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 307 |