دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان

 آمار

تعداد نشریات13
تعداد شماره‌ها626
تعداد مقالات6,517
تعداد مشاهده مقاله8,746,956
تعداد دریافت فایل اصل مقاله8,317,539
دهقان پور, مریم, عنایتی ضمیر, نعیمه, لندی, احمد, غفاری, حیدر. (1403). استفاده از باکتری‌های Enterobacter cloacae و Corynebacterium glutamicum مولد اوره‌آز برای تثبیت خاک شنی و کاهش فرسایش بادی. , 14(4), 75-95. doi: 10.22069/ejsms.2025.22548.2157
مریم دهقان پور; نعیمه عنایتی ضمیر; احمد لندی; حیدر غفاری. "استفاده از باکتری‌های Enterobacter cloacae و Corynebacterium glutamicum مولد اوره‌آز برای تثبیت خاک شنی و کاهش فرسایش بادی". , 14, 4, 1403, 75-95. doi: 10.22069/ejsms.2025.22548.2157
دهقان پور, مریم, عنایتی ضمیر, نعیمه, لندی, احمد, غفاری, حیدر. (1403). 'استفاده از باکتری‌های Enterobacter cloacae و Corynebacterium glutamicum مولد اوره‌آز برای تثبیت خاک شنی و کاهش فرسایش بادی', , 14(4), pp. 75-95. doi: 10.22069/ejsms.2025.22548.2157
دهقان پور, مریم, عنایتی ضمیر, نعیمه, لندی, احمد, غفاری, حیدر. استفاده از باکتری‌های Enterobacter cloacae و Corynebacterium glutamicum مولد اوره‌آز برای تثبیت خاک شنی و کاهش فرسایش بادی. , 1403; 14(4): 75-95. doi: 10.22069/ejsms.2025.22548.2157

استفاده از باکتری‌های Enterobacter cloacae و Corynebacterium glutamicum مولد اوره‌آز برای تثبیت خاک شنی و کاهش فرسایش بادی

مجله مدیریت خاک و تولید پایدار
مقاله 7، دوره 14، شماره 4، اسفند 1403، صفحه 75-95    اصل مقاله (1.56 M)
نوع مقاله: مقاله کامل علمی پژوهشی
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22069/ejsms.2025.22548.2157
نویسندگان
مریم دهقان پور1؛ نعیمه عنایتی ضمیر* 2؛ احمد لندی2؛ حیدر غفاری3
1دانشجوی دکتری ،گروه علوم خاک، دانشکده کشاورزی، دانشگاه شهید چمران اهواز، اهواز، ایران.
2استاد، گروه علوم خاک، دانشکده کشاورزی، دانشگاه شهید چمران اهواز، اهواز، ایران.
3استادیار ، گروه علوم خاک، دانشکده کشاورزی، دانشگاه شهید چمران اهواز، اهواز، ایران
چکیده
سابقه و هدف: خاک مخزن میلیون‌ها میکروارگانیسم است که بیشتر میکروب‌های موجود در آن اثرات مفیدی بر کشاورزی، سلامت خاک و حفاظت خاک در برابر نیروهای‌ فرساینده دارند. برخی از باکتری‌های خاک دارای توانایی تولید آنزیم اوره‌آز هستند که با تغییر در غلظت یون هیدروژن و تولید یون‌های بی‌کربنات در حضور کلسیم منجر به رسوب کربنات کلسیم می‌شوند. به کمک فناوری زیستی می‌توان مقاومت خاک را در برابر نیروی باد افزایش داد. در پژوهش حاضر توانایی تولید آنزیم اوره‌آز توسط دو باکتری Enterobacter cloacae و Corynebacterium glutamicum و کارایی آنها در افزایش استحکام خاک و کاهش فرسایش بادی بررسی شده است.

مواد و روش‎ها: خاک شنی از منطقه بحرانی فرسایش بادی در جنوب شرق اهواز تهیه شد و درون سینی هایی با ابعاد 50×30×3 سانتیمتر ریخته شدند. کشت تازه هر یک از دو باکتری E. cloacae و C. glutamicum به طور جداگانه سانتریفیوژ شده و سلول‌های میکروبی به صورت قرص درآمدند، سپس محلول رویی دور ریخته شد و سلول‌های میکروبی دوباره در سرم فیزیولوژی به‌صورت سوسپانسیون درآمدند. سوسپانسیون باکتری به مقداری که جععیت باکتری در خاک (CFU/g 106×5/1) گردد، به سینی‌های دارای تیمار باکتری اسپری شدند. سپس نسبت‌های مولی متفاوت محلول شیمیایی (اوره : کلرید کلسیم شامل 1:1 و 2:1 و 3:1) به سطح خاک اضافه ‌شد. آزمایش به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملا تصادفی انجام شد. فاکتورها شامل سطوح مختلف اوره : کلرید کلسیم (بدون اوره و کلرید کلسیم، نسبت 1:1 ؛ نسبت 2:1 ؛ و نسبت 3:1 اوره و کلرید کلسیم ) و مایه‌زنی باکتری (بدون باکتری، مخلوط دو باکتری، E. cloacae و C. glutamicum) بودند. نمونه‌ها در شرایط محیطی با حفظ رطوبت در حد 75-70 درصد ظرفیت مزرعه به مدت 60 روز نگهداری شدند. نمونه-های خاک پیش از اندازه‌گیری‌ها در دمای محیط خشک شدند؛ سپس برخی ویژگی‌های خاک شامل هدرروی خاک در تونل باد، جزء حساس به فرسایش، میانگین وزنی‌قطر خاکدانه‌ها، مقاومت فروروی و برشی خاک اندازه‌گیری شدند.

یافته‏ها: دو باکتری مورد استفاده دارای توانایی تولید آنزیم اوره‌آز بودند. نتایج نشان داد که اثر متقابل باکتری و نسبت اوره : کلرید کلسیم بر ویژگی‌های اندازه‌گیری شده معنی‌دار است. کمترین میزان هدررفت خاک در تونل باد، مربوط به تیمار دارای مخلوط دو باکتری و پس از آن E. cloacae با کاربرد نسبت اوره به کلرید کلسیم 1 به 2 بود و بیشترین مقدار در تیمار بدون تلقیح باکتری و بدون افزودن اوره و کلرید کلسیم اندازه‌گیری شد. میانگین‌وزنی‌قطر خاکدانه در تیمار بدون باکتری، دارای C. glutamicum، E. cloacae و مخلوط دو باکتری در نسبت 2:1 اوره به کلرید کلسیم به ترتیب 04/1 ،79/3، 34/3 و 90/3 میلی‌متر بود. کمترین مقدار جزء حساس به فرسایش در تیمار بدون باکتری، دارای C. glutamicum ، E. cloacae و مخلوط دو باکتری در نسبت 2:1 اوره و کلرید کلسیم به ترتیب 7/98 ،68/82، 92/86 و 47/81 درصد اندازه‌گیری شد.

نتیجه‏گیری: نتایج نشان داد که استفاده از مخلوط دو باکتری یا استفاده از E. cloacae و نسبت 2:1 محلول سیمانی اوره : کلرید کلسیم به افزایش مقاومت خاک در برابر نیروی فرساینده باد کمک کرد. افزایش مقاومت فروروی و برشی خاک با اعمال تیمارها احتمالا به دلیل کمتر بودن مقدار جزء حساس به فرسایش و بیشتر بودن میانگین هندسی قطر ذرات در خاک است.
کلیدواژه‌ها
ترسیب کربنات کلسیم؛ مقاومت فروروی؛ مقاومت برشی؛ میانگین وزنی قطر خاکدانه؛ هدررفت
مراجع
 1.Maleki, M., Ebrahimi, S., Asadzadeh, F. & Emami Tabrizi, M. (2016). Performance of microbial-induced carbonate precipitation on wind erosion control of sandy soil. International Journal of Environmental Science and Technology, 13, 937-944. doi: 10.1007/s13762-015-0921-z

  1. Nikseresht, F., Landi, A., Sayyad, G., Ghezelbash, G.R. & Schulin, R. (2020). Sugarecane molasse and vinasse added as microbial growth substrates increase calcium carbonate content, surface stability and resistance against wind erosion of desert soils. Journal of Environmental Management, 268, p.110639. doi: 10.1016/j.jenvman.2020.110639
  2. Keramat, A., Marivani, B., & Samsami, M. (2011). Climatic change, drought and dust crisis in Iran. WASET 6, 3–10.
  3. Broomandi, P., Dabir, B., Bonakdarpour, B., & Rashidi, Y. (2017). Identification of the sources of dust storms in the City of Ahvaz by HYSPLIT. Pollution, 3(2), 341–348. doi: 10.7508/PJ.2017.02. 015
  4. Anderson, J., Bang, S., Bang, S.S., Lee, S.J., Choi, S.R. & Dho, N.Y. (2014). Reduction of wind erosion potential using microbial calcite and soil fibers. In Geo-Congress 2014: Geo-characterization and Modeling for Sustainability(pp. 1664-1673). Doi: 10.1061/9780784413272.163
  5. Goudie, A.S., & Middleton, N.J. 2006. Desert dust in the global system. Springer, NewYork, USA.
  6. Gadi, V.K., Bordoloi, S., Garg, A., Kobayashi, Y., & Sahoo, L., (2016). Improving and correcting unsaturated soil hydraulic properties with plant parameters for agriculture and bioengineered slopes. Rhizosphere, 1, 58-78. doi:10.1016/j.rhisph.2016.07.003
  7. Karol, R.H., (2003). Chemical grouting and soil stabilization. Marcel Dekker, New York, USA.
  8. Deléglise, C., Loucougaray, G., & Alard, D. (2011). Effects of grazing exclusion on the spatial variability of subalpine plant communities: a multiscale approach. Basic and Applied Ecology, 12(7), pp.609-619. doi.org/10.1016/j.baae.2011.08.006
  9. Verdoodt, A., Mureithi, S.M., Ye, L., & Van Ranst, E. (2009). Chronosequence analysis of two enclosure management strategies in degraded rangeland of semi-arid Kenya. Agriculture, ecosystems & environment, 129(1-3), 332-339. doi: 10.1016/j.agee.2008.10.006.
  10. Zomorodian, S.M.A., Ghaffari, H., & O'Kelly, B.C. (2019). Stabilisation of crustal sand layer using biocementation technique for wind erosion control. Aeolian Research, 40, 34-41. doi: 10.1016/j.aeolia.2019.06.001.
  11. Meyer, F.D., Bang, S., Min, S., Stetler, L.D., & Bang, S.S. (2011). Microbiologically-induced soil stabilization: application of Sporosarcina pasteurii for fugitive dust control. In Geo-frontiers 2011: Advances in Geotechnical Engineering(pp. 4002-4011). doi: 10.1061/41165(397)409.
  12. Sharma, M., Satyam, N., & Reddy, K.R. (2021a). Rock-like behavior of biocemented sand treated under non-sterile environment and various treatment conditions. Journal of Rock Mechanics and Geotechnical Engineering, 13(3), 705-716. doi: 10.1016/j.jrmge.2020.11.006
  13. Sun, X., Miao, L., Tong, T., & Wang, C. (2019). Study of the effect of temperature on microbially induced carbonate precipitation. Acta Geotechnica, 14, 627-638. doi: 10.1007/s11440-018-0758-y
  14. Chou, C.W., Seagren, E.A., Aydilek, A.H., & Lai, M. (2011). Biocalcification of sand through ureolysis. Journal of Geotechnical and Geoenvironmental Engineering, 137(12), 1179-1189. doi: 10.1061/(ASCE)GT.1943-5606.0000532.
  15. Tiwari, N., Satyam, N., & Sharma, M. (2021). Micro-mechanical performance evaluation of expansive soil biotreated with indigenous bacteria using MICP method. Scientific Reports, 11(1), p.10324. doi: 10.1038/s41598-021-89687-2
  16. Whiffin, V.S., Van Paassen, L.A., & Harkes, M.P. (2007). Microbial carbonate precipitation as a soil improvement technique. Geomicrobiology Journal, 24(5), 417-423.doi: 10.1080/01490450701436505
  17. Al-Thawadi, S., (2008). High strength in-situ biocementation of soil by calcite precipitating locally isolated ureolytic bacteria (Doctoral dissertation, Murdoch University).
  18. Sharma, M., Satyam, N., and Reddy, K.R., (2021b). Hybrid bacteria mediated cemented sand: Microcharacterization, permeability, strength, shear wave velocity, stress-strain, and durability. International Journal of Damage Mechanics, 30(4), 618-645. doi: 10.1177/1056789521991196
  19. Moravej, S., Habibagahi, G., Nikooee, E. and Niazi, A., (2018). Stabilization of dispersive soils by means of biological calcite precipitation. Geoderma, 315, 130-137. doi:10.1016/j.geoderma.2017.11.037.
  20. Bu, C., Wen, K., Liu, S., Ogbonnaya, U., & Li, L., (2018). Development of bio-cemented constructional materials through microbial induced calcite precipitation. Materials and Structures, 51, 1-11. doi: 10.1617/s11527-018-1157-4.
  21. Poulsen, T.G., Cai, W., & Garg, A. (2020). Water evaporation from cracked soil under moist conditions as related to crack properties and near‐surface wind speed. European Journal of Soil Science, 71(4), 627-640. doi:10.1111/ejss.12926
  22. Mujah, D., Shahin, M.A., & Cheng, L. (2017). State-of-the-art review of biocementation by microbially induced calcite precipitation (MICP) for soil stabilization. Geomicrobiology Journal, 34(6), 524-537. doi: 10.1080/01490451.2016.1225866.
  23. Liang, S., Chen, J., Niu, J., Gong, X., & Feng, D. (2020). Using recycled calcium sources to solidify sandy soil through microbial induced carbonate precipitation. Marine Georesources & Geotechnology, 38(4), 393-399. doi:10.1080/1064119X.2019.1575939
  24. Choi, S.G., Chu, J., Brown, R.C., Wang, K., & Wen, Z. (2017). Sustainable biocement production via microbially induced calcium carbonate precipitation: Use of limestone and acetic acid derived from pyrolysis of lignocellulosic biomass. ACS Sustainable Chemistry & Engineering, 5(6), 5183-5190. doi:10.1021/acssuschemeng.7b00521
  25. Gowthaman, S., Nawarathna, T.H.K., Nayanthara, P.G.N., Nakashima, K., & Kawasaki, S. (2021). The amendments in typical microbial induced soil stabilization by low-grade chemicals, biopolymers and other additives: A review. Building Materials for Sustainable and Ecological Environment, 49-72.doi: 10.1007/978-981-16-1706-5_4
  26. Dargahian, F., Loftinasabasl, S., & Khosroshahi, M. 2018. Analysis of the role of internal dust sources in creating critical conditions in Ahvaz with an emphasis on the southeastern area. Iranian Journal of Forest and Range Protection Research, 16(32): 157-170. doi:10.22092/ijfrpr.2018.110809.1277
  27. Rajasekar, A., Zhao, C., Wu, S., Murava, R.T., & Wilkinson, S. 2024. Synergistic biocementation: harnessing Comamonas and Bacillus ureolytic bacteria for enhanced sand stabilization. World Journal of Microbiology and Biotechnology, 40(7), p.229.doi:10.1007/s11274-024-04038-3
  28. Harkes, M.P., Van Paassen, L.A., Booster, J.L., Whiffin, V.S., & van Loosdrecht, M.C., (2010). Fixation and distribution of bacterial activity in sand to induce carbonate precipitation for ground reinforcement. Ecological Engineering, 36(2), 112-117. doi:10.1016/j.ecoleng.2009.01.004
  29. Whiffin, V.S., (2004). Microbial CaCO3 precipitation for the production of biocement (Doctoral dissertation, Murdoch University).
  30. Sarikhani, M.R., & Moradi, Sh. (2015). Measurement of urease activity of several microbial species by electrical conductivity and Nessler's method. 14th Iranian Soil Science Congress. Rafsanjan.
  31. Katra, I. (2020). Soil erosion by wind and dust emission in semi-arid soils due to agricultural activities. Agronomy, 10(1): 89. doi:10.3390/agronomy10010089
  32. Lapierre, F.M. and Huber, R., 2024. Revisiting the urease production of MICP-relevant bacterium Sporosarcina pasteurii during cultivation. Biocatalysis and Agricultural Biotechnology, 55, p.102981. doi:10.1016/j.bcab.2023.102981
  33. 34. Mazzei, L., Musiani, F. and Ciurli, S., 2020. The structure-based reaction mechanism of urease, a nickel dependent enzyme: tale of a long debate. JBIC Journal of Biological Inorganic Chemistry, 25(6), 829-845. doi:1007/s00775-020-01808-w
  34. Dhami, N.K., Reddy, M.S., & Mukherjee, A. (2013) Biomineralization of calcium carbonate polymorphs by the bacterial strains isolated from calcareous sites. Journal of Microbiology & Biotechnology, 23:707–714.doi:10.4014/jmb.1212.11087
  35. Dhami, N.K., Reddy, M.S., & Mukherjee, A. (2014) Synergistic role of bacterial urease and carbonic anhydrase in carbonate mineralization. Applied Biochemistry & Biotechnology, 172:2552–2561.doi:10.1007/s12010-013-0694-0
  36. Achal, V. and Pan, X., 2014. Influence of calcium sources on microbially induced calcium carbonate precipitation by Bacillus sp. CR2. Applied biochemistry and biotechnology, 173, pp.307-317. doi:10.1007/s12010-014-0842-1
  37. Anbu, P., Kang, C.H., Shin, Y.J. and So, J.S., 2016. Formations of calcium carbonate minerals by bacteria and its multiple applications. Springerplus, 5, pp.1-26.
  38. McConnaughey, T.A., & Whelan, J.F. (1997). Calcification generates protons for nutrient and bicarbonate uptake. Earth-Science Reviews, 42(1-2), 95-117.
  39. Hammes, F., Boon, N., de Villiers, J., Verstraete, W., & Siciliano, S.D. (2003). Strain-specific ureolytic microbial calcium carbonate precipitation. Applied and environmental microbiology, 69(8), 4901-4909. doi: 10.1128/AEM.69.8.4901-4909.2003
  40. Warthmann, R., Van Lith, Y., Vasconcelos, C., McKenzie, J.A., & Karpoff, A.M. (2000). Bacterially induced dolomite precipitation in anoxic culture experiments. Geology, 28(12), 1091-1094. doi:10.1130/0091-7613(2000)28<1091:BIDPIA>2.0.CO;2
  41. Arias, J.L., & Fernández, M.S. (2008). Polysaccharides and proteoglycans in calcium carbonate-based biomineralization. Chemical reviews, 108(11), 4475-4482. doi:10.1021/cr078269p
  42. Datta, S., Manna, S., & Roy, D. (2022). Attachment of extracellular metabolic products of lysinibacillus sp. DRG3 on sand surface under variable flow velocities and bioprocesses. Journal of Environmental Engineering, 148(11), p.04022069.
  43. Xiao, Y., He, X., Zaman, M., Ma, G., & Zhao, C. (2022). Review of strength improvements of biocemented soils. International Journal of Geomechanics, 22(11), p.03122001. doi:10.1061/(ASCE)GM.1943-5622.0002565
  44. Achal, V., Mukherjee, A., Basu, P.C., & Reddy, M.S. (2009). Strain improvement of Sporosarcina pasteurii for enhanced urease and calcite production. Journal of industrial Microbiology and Biotechnology, 36(7), 981-988.doi:10.1007/s10295-009-0578-z
  45. DeJong, J.T., Fritzges, M.B., & Nüsslein, K. (2006). Microbially induced cementation to control sand response to undrained shear. Journal of geotechnical and geoenvironmental engineering, 132(11), 1381-1392. doi:10.1061/(ASCE)1090-0241(2006)132:11(1381)
  46. Lian, B., Hu, Q., Chen, J., Ji, J., & Teng, H.H. (2006). Carbonate biomineralization induced by soil bacterium Bacillus megaterium. Geochimica et cosmochimica acta, 70(22), 5522-5535. doi:10.1016/j.gca.2006.08.044
  47. Dhami, N.K., Reddy, M.S., & Mukherjee, A. (2013) Biomineralization of calcium carbonate polymorphs by the bacterial strains isolated from calcareous sites. Journal of Microbiology & Biotechnology, 23:707–714.doi:10.4014/jmb.1212.11087
  48. Dhami, N.K., Reddy, M.S., & Mukherjee, A. (2014) Synergistic role of bacterial urease and carbonic anhydrase in carbonate mineralization. Applied Biochemistry & Biotechnology, 172:2552–2561. doi:10.1007/s12010-013-0694-0
  49. Zhang, C., Yin, L., Ou, Y., Yang, G., Huang, L., & Li, F. (2021). Contribution of selective bacterial extracellular polymeric substances to the polymorphism and morphologies of formed Ca/Mg carbonates. International Biodeterioration & Biodegradation, 160, p.105213.doi:10.1016/j.ibiod.2021.105213
  50. Okwadha, G.D., & Li, J. (2010). Optimum conditions for microbial carbonate precipitation. Chemosphere, 81(9), 1143-1148. doi:10.1016/j.chemosphere.2010.09.066
  51. De Muynck, W., De Belie, N., & Verstraete, W. (2010). Microbial carbonate precipitation in construction materials: a review. Ecological engineering, 36(2), 118-136. doi:10.1016/j.ecoleng.2009.02.006
53.Rao, M.S., Reddy, V.S., & Sasikala, C. (2017). Performance of microbial concrete developed using bacillus subtilus JC3. Journal of The Institution of Engineers (India): Series A, 98, 501-510.

54.Lee, C., Lee, H., & Kim, O.B. (2018). Biocement fabrication and design application for a sustainable urban area. Sustainability, 10(11), p.4079. doi:10.3390/su10114079

  1. Zhao Y., Xiao, Z., Lv, J., Shen, W., & Xu, R. (2019). A novel approach to enhance the urease activity of Sporosarcina pasteurii and its application on microbial-induced calcium carbonate precipitation for sand. Geomicrobiology, 36, 819–825. doi:10.1080/01490451.2019.1631911
56.Konstantinou, C., Wang, Y., Biscontin, G., & Soga, K. (2021). The role of bacterial urease activity on the uniformity of carbonate precipitation profiles of bio-treated coarse sand specimens. Science Report. 11, 6161.

  1. Pourjasem, L., Landi, A., Enayatizamir, N., & Hojati, S. (2020). The release of some elements from vermiculite during the short periods of incubation by heterotrophic bacteria. Eurasian Soil Science, 53, 223-229. doi:10.1134/S106422932002009X
58.Gurbuz, A., Sari, Y.D., Yuksekdag, Z.N., & Cinar, B., (2011). Cementation in a matrix of loose sandy soil using biological treatment method. African Journal of Biotechnology, 10(38), 7432-7440.

59.Li, M., Li, L., Ogbonnaya, U., Wen, K., Tian, A., & Amini, F. (2016). Influence of fiber addition on mechanical properties of MICP-treated sand. Journal of Materials in Civil Engineering, 28(4), p.04015166. doi:10.1061/(ASCE)MT.1943-5533.0001442

60.Chahal, N., Siddique, R., & Rajor, A. (2012a). Influence of bacteria on the compressive strength, water absorption and rapid chloride permeability of fly ash concrete. Construction and Building Materials, 28(1), pp.351-356. doi:10.15224/978-1-63248-062-0-28

61.Andalib, R., Abd Majid, M.Z., Hussin, M.W., Ponraj, M., Keyvanfar, A., Mirza, J., & Lee, H.S. (2016). Optimum concentration of Bacillus megaterium for strengthening structural concrete. Construction and Building Materials, 118, pp.180-193. doi:10.3221/IGF-ESIS.59.32

62.Shukla, A., Gupta, N., Singh, K.R., Kumar Verma, P., Bajaj, M., Khan, A.A., & Ayalew, F. (2022). Performance evaluation of bio concrete by cluster and regression analysis for environment protection. Computational Intelligence and Neuroscience, 2022(1), p.4411876. doi:10.1155/2022/4411876

63.Dubey, A.A., Devrani, R., Ravi, K., Dhami, N.K., Mukherjee, A., & Sahoo, L. (2021). Experimental investigation to mitigate aeolian erosion via biocementation employed with a novel ureolytic soil isolate. Aeolian Research, 52, p.100727. doi:10.1016/j.aeolia.2021.100727

64.Wang, Z., Zhang, N., Ding, J., Lu, C., & Jin, Y. (2018). Experimental study on wind erosion resistance and strength of sands treated with microbial-induced calcium carbonate precipitation. Advances in Materials Science and Engineering, 2018. doi:10.1155/2018/3463298

65.Gomez, M.G., Martinez, B.C., DeJong, J.T., Hunt, C.E., deVlaming, L.A., Major, D.W., & Dworatzek, S.M. (2015). Field-scale bio-cementation tests to improve sands. Proceedings of the Institution of Civil Engineers-Ground Improvement, 168(3), pp.206-216.

66.Meng, H., Gao, Y., He, J., Qi, Y., & Hang, L. (2021). Microbially induced carbonate precipitation for wind erosion control of desert soil: Field-scale tests. Geoderma, 383, p.114723.doi: 10.1016/j.geoderma.2020.114723

67.Coban, O., De Deyn, G.B., & van der Ploeg, M. (2022). Soil microbiota as game-changers in restoration of degraded lands. Science, 375(6584), p.abe0725. doi:10.1126/science.abe0725

آمار
تعداد مشاهده مقاله: 67
تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 54


سامانه مدیریت نشریات علمی. طراحی و پیاده سازی از سیناوب