
تعداد نشریات | 13 |
تعداد شمارهها | 639 |
تعداد مقالات | 6,663 |
تعداد مشاهده مقاله | 9,111,314 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 8,575,341 |
بررسی اثر همزمان تنش غرقاب و شوری بر برخی صفات زراعی، عملکرد و اجزای عملکرد گندم | ||
مجله تولید گیاهان زراعی | ||
مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 17 تیر 1404 | ||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22069/ejcp.2025.21439.2585 | ||
نویسندگان | ||
سراله گالشی* 1؛ میترا طلوع حافظیان اول2؛ سامره محمدی شرمه2؛ افشبن سلطانی2؛ ابراهیم زینلی3 | ||
1گروه زراعت، دانشکده تولید گیاهی، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان، گرگان | ||
2گروه زراعت، دانشکده تولید گیاهی، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان، گرگان، ایران | ||
3دانشکده تولید گیاهی، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان، گرگان، ایران | ||
چکیده | ||
سابقه و هدف: امروزه به دلیل عوامل طبیعی و انسانی، که بسیاری از آنها در نتیجه تغییرات آب و هوایی هستند، سبب وقوع شرایط غرقابی خاک، شوری و ترکیب هر دو تنش می شود. آبیاری با آب های زیرزمینی با شوری بالا، شوری و غلظت سدیم خاک را افزایش می دهد و منجر به مشکلات نفوذپذیری خاک می شود. نفوذپذیری پایین خاک و زهکشی ضعیف سبب تنش غرقابی و کاهش تولید محصول می شود، ازاینرو این آزمایش با هدف بررسی اثر همزمان تنش شوری و غرقابی و اثر متقابل آنها بر برخی صفات زراعی، عملکرد و اجزای عملکرد، دو رقم گندم انجام شد. مواد و روش: آزمایش بهصورت گلدانی در دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان و بهصورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی در سال زراعی-1395 1394 انجام شد. تیمارهای آزمایش شامل دورههای مختلف غرقاب در چهار سطح (صفر، 7، 14 و 21 روز)، میزان شوری در سه سطح (صفر، 100 و 200 میلیمولار NaCl) و ارقام گندم (مروارید و کوهدشت) بودند. درمجموع 24 تیمار در 6 تکرار و با 10 بوته در هر گلدان کشت شد. در این آزمایش صفاتی همچون ارتفاع بوته، وزن خشک ساقه و برگ، درصد نیتروژن، تعداد سنبله در بوته، تعداد دانه در سنبله، وزن هزار دانه، عملکرد دانه، عملکرد زیستی و شاخص برداشت اندازهگیری شد. دادههای آزمایش با استفاده از نرمافزار SAS تجزیهوتحلیل شد. یافتهها: نتایج حاصل نشان داد تأثیر تنش شوری بر وزن خشک ساقه و برگ، ارتفاع بوته، عملکرد و اجزای عملکرد، شاخص برداشت، درصد پروتئین دانه در سطح احتمال یک درصد معنیدار بود. با افزایش شوری، صفات وزن خشک ساقه و برگ، ارتفاع بوته، عملکرد و اجزای عملکرد دانه، شاخص برداشت، درصد پروتئین دانه کاهش یافتند. تأثیر تنش غرقابی تنها بر وزن خشک برگ و درصد پروتئین دانه در سطح احتمال یک درصد معنیدار بود. میزان وزن خشک برگ در اثر تنش غرقاب کاهش یافت و این کاهش زمانی شدت گرفت که این دو تنش همزمان اعمال شدند. با افزایش تنش شوری مقدار عملکرد دانه و عملکرد زیستی گندم کاهش یافت که این میزان کاهش در رقم کوهدشت کمتر از رقم مروارید بود. همچنین نتایج همبستگی نشان داد تعداد دانه در خوشه بیشترین همبستگی را با عملکرد دانه دارد که این امر نشاندهنده آن است که با کاهش تعداد دانه در سنبله عملکرد دانه نیز با همان نسبت کاهش پیدا میکند. نتیجهگیری: بهطورکلی میتوان بر اساس نتایج این آزمایش بیان کرد وقوع همزمان تنش غرقابی و شوری بهمراتب خسارت بیشتری را نسبت به وقوع هرکدام از تنشهای شوری و غرقاب بهتنهایی باعث شود، همچنین رقم کوهدشت نسبت به رقم مروارید دارای مقاومت بیشتری نسبت به تنش غرقابی و تنش شوری بود. | ||
کلیدواژهها | ||
رقم؛ تنش غرقاب؛ شوری؛ عملکرد دانه؛ عملکرد زیستی | ||
مراجع | ||
| ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 1 |