آمار
| تعداد نشریات | 13 |
| تعداد شماره‌ها | 642 |
| تعداد مقالات | 6,703 |
| تعداد مشاهده مقاله | 9,288,196 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 8,680,971 |
مطالعه مامیران کبیر (Chelidonum majus L) از نقطه نظر تجمع آلکالوئید:مطالعه موردی در سه استان خزری | ||
| پژوهش‌های تولید گیاهی | ||
| مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 24 تیر 1404 | ||
| نوع مقاله: مقاله کامل علمی پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22069/jopp.2025.23123.3216 | ||
| نویسندگان | ||
| مریم محمدیان1؛ عظیم قاسم نژاد* 2؛ کامران رهنما3؛ مصطفی خوشحال سرمست4 | ||
| 1باغبانی_گیاهان دارویی،دانشگاه علوم کشاورزی ومنابع طبیعی گرگان | ||
| 2گروه علوم باغبانی، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان | ||
| 3دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان | ||
| 4گروه باغبانی، دانشکده تولید گیاهی، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان | ||
| چکیده | ||
| سابقه و هدف: پیوند طب سنتی و نوین منجر به غلبه بر تفاوت‌ها و شبهاتی شد که در استفاده از گیاهان دارویی وجود داشت. به لطف پیشرفت‌های علمی اخیر، گیاهان دارویی به جایگاه واقعی خود در پزشکی و داروسازی مدرن بازگشته‌اند. در این بین آلکالوئید-ها جایگاه خاصی را در عرصه پزشکی را به خود اختصاص داده‌اند. مامیران کبیر (Chelidonium majus L.) یک گونه گیاهی وحشی است که در غرب برای درمان اختلالات کبدی صفراوی مانند سوءهاضمه، اختلالات کیسه صفرا و هضم و التیام زگیل استفاده می‌شود. تنوع بالای ترکیبات فیتوشیمیایی مانند آلکالوئیدها، ترپنوئیدها، فنل‌ها و کاروتنوئیدها در این گیاه، اساس استفاده آن در طب شرقی و غربی است. با افزایش تغییرات آب و هوایی، دانستن اثرات تنظیمی آن‌ها بر متابولیسم ثانویه گیاه اهمیت دارد. در این راستا، بررسی حاضر با هدف درک بهتر اثر آب‌وهوا بر میزان آلکالوئید کل گیاه مامیران در رویشگاه‌‌های طبیعی 3 استان شمالی ایران و حذف اثر محیط و مقایسه آن‌ها انجام شد. مواد و روش‌ها: آزمایش به‌صورت طرح کاملاً تصادفی با سه تکرار انجام گرفت. گیاهان مامیران در 3 استان حاشیه خزری گیلان، مازندران و گلستان از رویشگاه طبیعی خود جمع‌آوری‌شده و ازنقطه‌نظر آلکالوئید و فنل و فلاونوئید کل موردبررسی قرار گرفتند. به‌منظور حذف اثر محیط، بذر توده‌های جمع‌آوری‌شده در یک آزمایش گلدانی در شرایط آب و هوایی گرگان در استان گلستان کشت شد و مجدد صفات موردنظر اندازه‌گیری شدند. یافته‌ها: نتایج تجزیه واریانس نشان داد که اثر منطقه بر تغییرات صفات اندازه‌گیری شده در سطح احتمال 1 درصد معنی‌دار شد. در این بررسی بیشترین میزان آلکالوئید کل موجود در اندام هوایی مربوط به رویشگاه اوشیان واقع در استان گیلان و کمترین مربوط به رویشگاه گرگان در استان گلستان به ثبت رسید. همچنین آلکالوئید کل اندام هوایی مامیران کبیر جمع‌آوری‌شده از رویشگاه کردکوی که در آب‌وهوای گرگان نیز مجدد پرورش داده شده بود، در بیشترین مقدار بود. در حالی است که میزان آلکالوئید کل اندام هوایی این گیاه در پایین‌ترین مقدار خود قرار داشت و مربوط به رویشگاه گرگان بود. از میان 19 منطقه مورد بررسی در این پژوهش بیشترین فنل مربوط به گیاهان جمع‌آوری شده از رویشگاه سوستان واقع در استان گیلان و کمترین میزان فنل در رویشگاه دلند استان گلستان و رویشگاه سی‌سنگان استان مازندران مشاهده شد. در گیاهان رشد یافته در شرایط آب و هوایی گرگان، گیاهان حاصل از نمونه‌های بذری جمع‌آوری‌شده از رویشگاه نور و شصت‌کلا دارای بیشترین فنل بود. این در حالی است که در نمونه‌های جمع‌آوری‌شده از رویشگاه کبودوال کمترین میزان فنل کل مشاهده شد. فلاونوئید کل موجود در اندام هوایی مامیران کبیر نیز نشان داد که 2 رویشگاه گرگان و علی‌آباد واقع در استان گلستان دارای بیشترین میزان فلاونوئید کل و دو رویشگاه نور و پرشکوه نیز کمترین میزان فلاونوئید را به خود اختصاص دادند که این نتایج با مقایسه 3 استان موردنظر همسو بود. بیشترین فلاونوئید کل ابتدا مربوط به استان گلستان و در استان گیلان و مازندران از این نظر در مکان دوم و سوم قرار داشتند. نتیجه‌گیری: نتایج این آزمایش نشان داد که تجمع آلکالوئید کل در گیاهان جمع‌آوری شده مامیران از شرق به سمت غرب استان‌های پهنه خزری روند افزایشی داشت. به‌طوری‌که گیاهان جمع‌آوری‌شده از استان گیلان شرایط مساعدتری برای تولید آلکالوئید داشتند. این درحالی است که ترکیبات فنلی نتایج متفاوتی داشتند. با توجه به بارش‌های بیشتر در استان گیلان و در دسترس بودن مواد آلی در خاک، گیاهان شرایط مطلوب‌تری برای تولید آلکالوئید را در اختیار دارند. فنل‌ها نیز به عنوان ترکیبات ثانویه گیاهی، تحت تاثیر عوامل محیطی مختلف از جمله نور و رطوبت قرار دارند. همچنین ارتفاع از سطح دریا پایینتر در استان گیلان باعث افزایش ترکیبات آلکالوئیدی می‌شود زیرا این ترکیبات با کاهش ارتفاع ارتباط معکوس دارند. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| آلکالوئید؛ ارتفاع؛ اقلیم؛ فنل؛ فلاونوئید | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 49 |
||
سامانه مدیریت نشریات علمی. طراحی و پیاده سازی از سیناوب