آمار
| تعداد نشریات | 13 |
| تعداد شماره‌ها | 646 |
| تعداد مقالات | 6,748 |
| تعداد مشاهده مقاله | 9,388,206 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 8,756,097 |
اثر الیسیتورهای آسکوربیک‌اسید و سالیسیلیک‌اسید بر تولید متابولیت‌های ثانویه کالوس برنج رقم های هاشمی و شیرودی | ||
| پژوهش‌های تولید گیاهی | ||
| مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 14 مرداد 1404 | ||
| نوع مقاله: پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22069/jopp.2025.23687.3258 | ||
| نویسندگان | ||
| فاطمه محمدزاده1؛ مهناز اقدسی* 2؛ رویا کرمیان3 | ||
| 1گروه زیست شناسی، دانشکده علوم، دانشگاه گلستان، ایران | ||
| 2گروه زیست شناسی، دانشکده علوم، دانشگاه گلستان | ||
| 3گروه زیست شناسی ، دانشکده علوم، دانشگاه بوعلی سینا همدان، ایران | ||
| چکیده | ||
| چکیده سابقه و هدف : گیاه برنج متعلق به تیره گندمیان (Poaceae) است و با نام علمی Oryza sativa شناخته می‌شود. این گیاه یکی از غلات مهم بوده و غذای اصلی نیمی از جهان به ویژه در آسیا است. برنج گیاهی علفی، یک‌ساله و مخصوص مناطق با آب و هوای گرم است. گیاه برنج حاوی ترکیبات متنوعی مانند کربوهیدرات‌ها، چربی‌ها، پروتئین‌ها، فیبر و مواد معدنی است که مقدار هر کدام از این ترکیبات در هر رقم برنج متفاوت است. همچنین نشان داده شده است که برخی آنتی‌اکسیدان‌های قوی مانند شامل γ-اوریزانول، توکوفرول‌ها، توکوترینول‌ها و ترکیبات فنلی در این گیاه اثرات ضد پیری دارند. هدف از پژوهش حاضر بررسی اثر دو الیسیتور آسکوربیک‌اسید و سالیسیلیک‌اسید بر افزایش محتوای متابولیت‌های ثانویه، پتانسیل آنتی‌اکسیدانی و سایر فعالیت‌های زیستی عصاره حاصل از کشت کالوس گیاه برنج در دو رقم شیرودی و هاشمی در محیط کشت موراشیگ و اسکوگ (MS) است. رقم شیرودی رقمی پرمحصول و با کیفیت دانه متوسط و رقم هاشمی رقمی کم محصول و با کیفیت دانه بالا است. مواد و روش‌ها: آزمایش در سال 1402 در ازمایشگاه فیزیولوژی گیاهی دانشگاه گلستان انجام شد. در این پژوهش از بذر به عنوان قطعه جداکشت در تولید کالوس استفاده شد. به این منظور بذر پوست‌کن شده ارقام مورد نظر در محیط کشت MS حاوی تنظیم‌کننده‌های رشد 2,4-D (mg/l20) ، BAP(mg/l10) و NAA (mg/l10) کشت شدند. آزمایش در قالب طرح کاملا تصادفی انجام شده و هر سنجش 4 بار تکرار شد. در تیمارهای مختلف آسکوربیک‌اسید و سالیسیلیک‌اسید در غلظت 70 میلی‌گرم در لیتر نیز به محیط‌کشت اضافه شد. تیمارهای مورد استفاده شامل تنظیم‌کننده‌های رشد بدون حضور آسکوربیک‌اسید و سالیسیلیک‌اسید (تیمار شاهد)، تنظیم‌کننده‌های رشد به همراه آسکوربیک‌اسید، تنظیم‌کننده‌های رشد به همراه سالیسلیک‌اسید و تنظیم‌کننده‌های رشد با هر دو الیسیتور بوده است. پس از گذشت 6 هفته، شاخص‌های رشدی و بیوشیمیایی کالوس‌های به دست آمده مورد بررسی قرار گرفت. یافته‌ها: نتایج به دست آمده نشان داد که تیمار توام دو الیسیتور آسکوربیک‌اسید و سالیسیلیک‌اسید سبب افزایش وزن تر و خشک در رقم هاشمی در مقایسه با رقم شیرودی شده و بیشترین درصد کال‌زایی نیز در همین تیمار مشاهده شده است. همچنین وجود این الیسیتورها موجب افزایش معنی‌دار تولید فنل کل و خواص آنتی‌اکسیدانی شده است. داده‌های حاضر نشان داد که تفاوت معنی‌داری در مقدار فنل کل، فلاونوئید کل، آنتوسیانین کل، میزان فعالیت آنزیم‌های سوپراکسید دسموتاز (SOD) ، پلی فنل اکسیداز (PPO) و پراکسیداز (POD)، محتوای پروتئین کل، محتوای قند محلول و رنگیزه‌های فتوسنتزی بین دو رقم هاشمی و شیرودی وجود دارد. بیشترین فعالیت آنتی‌اکسیدانی بر اساس توان مهار رادیکال آزاد DPPHنیز در تیمارحاوی آسکوربیک‌اسید و سالیسیلیک‌اسید مشاهده شد. نتیجه‌گیری: یافته‌های حاضر نشان داد که تیمار همزمان کالوس برنج با سالیسیلیک اسید و آسکوربیک‌اسید (70 میلی‌گرم در لیتر) سبب افزایش معنی‌دار زیست توده، محتوای متابولیت ثانویه و فعالیت آنتی‌اکسیدانی در هر دو رقم هاشمی و شیرودی می‌شود. اما این افزایش در رقم هاشمی بیشتر از رقم شیرودی بوده است. به نظر می‌رسد این الیسیتورها با فعال کردن مسیرهای بیوسنتزی، سبب افزایش تولید متابولیت‌های ثانویه و در نتیجه سبب تقویت ویژگی‌های آنتی‌اکسیدانی کالوس‌های برنج می‌شوند. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| آنتی‌اکسیدانت؛ برنج؛ پیری؛ تنظیم‌کننده رشد؛ کالوس | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 62 |
||
سامانه مدیریت نشریات علمی. طراحی و پیاده سازی از سیناوب