
تعداد نشریات | 13 |
تعداد شمارهها | 642 |
تعداد مقالات | 6,712 |
تعداد مشاهده مقاله | 9,304,558 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 8,692,217 |
تحلیل حساسیت مدل اکوکراپ تحت تنشهای شوری و آبی درآبیاری قطرهای تیپ در گیاه گینوا | ||
مجله پژوهشهای حفاظت آب و خاک | ||
مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 11 شهریور 1404 | ||
نوع مقاله: مقاله کامل علمی پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22069/jwsc.2025.22826.3760 | ||
نویسندگان | ||
جلال غریبوند نوترکی1؛ حلیمه پیری* 2؛ پرویز حقیقت جو3؛ امیر ناصرین4 | ||
1گروه مهندسی آب دانشگاه زابل | ||
2دانشگاه زابل | ||
3دانشیار گروه آب، دانشکده آب و خاک، دانشگاه زابل | ||
4عضو هیات علمی گروه مهندسی آب _دانشکده مهندسی زراعی و عمران روستایی _دانشگاه کشاورزی و منابع طبیعی رامین خوزستان | ||
چکیده | ||
سابقه و هدف: امروزه مدلهای گیاهی ابزار مناسبی برای شبیهسازی پارامترهای مهم کشاورزی بهشمار میروند. ﻣﺪلﻫﺎیﺷﺒﯿﻪﺳﺎز عملکرد گیاهان در دهه اﺧﯿﺮ ﺑﻪﻋﻨﻮان یک اﺑﺰار ﻣﺪﯾﺮﯾﺖآب در ﻣﺰرﻋﻪ و ﺑﻬﯿﻨﻪﺳﺎزیﺑﻬﺮهوری آب اﻫﻤﯿـﺖ زﯾﺎدی پیدا کرده اﺳﺖ. با توجه به وجود تنشهای محیطی در هر منطقه، مدلهای گیاهی باید ارزیابی شده و مورد بررسی قرار گیرند. مدل اکوکراپ یکی از مدلهای گیاهی است که توسط سازمان خواروبار کشاورزی برای شبیهسازی عملکرد گیاهان زراعی تحت شرایط مختلف محیطی ارائه شده است. تحلیل حساسیت به عنوان مرحلهی اساسی پیش از ارزیابی مدل AquaCrop به شمار میرود که اثر زیادی در بهبود سرعت و دقت مراحل واسنجی و صحتسنجی دارد. لذا، یافتن پارامترهای حساس و غیرحساس در این مرحله برای گیاهان زراعی موجود در دیتابیس AquaCrop از اهمیت زیادی برخوردار است. مواد و روشها: پژوهش حاضر با هدف تحلیل حساسیت این مدل گیاهی در یک مزرعه تحقیقاتی واقع در شهرستان باغملک، در شرق استان خوزستان، در طول جغرافیایی ۴۹ درجه و 51 دقیقه شرقی و عرض جغرافیایی ۳۱ درجه و 41 دقیقهی شمالی در سال زراعی 1402-1401 انجام شد. در این پژوهش، گیاه کینوا تحت آبیاری قطرهای و به صورت پالسی کشت گردید. تیمارهای مورد پژوهش شامل مقدار آب آبیاری (I1: 60، I2: 80 و I3: 100 درصد نیاز آبی) و شوری آب (F: 5/0 و S: 6 دسیزیمنس بر متر) بود. در ادامه میزان حساسیت این مدل گیاهی نسبت به تغییرات پارامترهای رشد گیاهی شامل بهرهوری آب نرمال شده (WP*)، حداکثر ضریب تعرق گیاهی (KCTrx)، پوشش گیاهی اولیه (CC0)، ضریب رشد پوشش گیاهی (CGC)، ضریب کاهش پوشش گیاهی (CDC) و شاخص برداشت (HI) به روشBeven (1979) ارزیابی شد. یافتهها: نتایج نشان داد که مدل AquaCrop بیشترین حساسیت را نسبت به تغییرات پارامتر بهرهوری آب نرمال شده (با متوسط ضریب حساسیت 82/0) داشت. پس از آن، بیشترین حساسیت نسبت به پارامترهای حداکثر ضریب تعرق گیاهی، شاخص برداشت و ضریب رشد پوشش گیاهی به ترتیب با متوسط ضرایب حساسیت 72/0، 68/0 و 38/0 به دست آمد. کمترین حساسیت نیز نسبت به دو پارامتر پوشش گیاهی اولیه و ضریب کاهش پوشش گیاهی به ترتیب با متوسط ضریب حساسیت 02/0 و 05/0 تعیین شد. تغییرات زیستتوده کینوا نسبت به مقادیر ضریب کاهش پوشش گیاهی معکوس و نسبت به مقادیر سایر پارامترهای گیاهی مستقیم بود. نتیجهگیری: افزایش تنش شوری و آبی سبب افزایش حساسیت نتایج شبیهسازی مدل AquaCrop نسبت به تغییرات بهرهوری آب نرمال شده، ضریب تعرق گیاهی، شاخص برداشت و ضریب رشد پوشش گیاهی گردید. بنابراین پیشنهاد میشود در مرحلهی واسنجی تنها این چهار پارامتر گیاهی مورد ارزیابی قرار گیرند و اگر تیمارهای تنش آبی و شوری وجود دارد؛ واسنجی پارامترها تحت این شرایط نیز انجام گردد. | ||
کلیدواژهها | ||
بهرهوری آب نرمال شده؛ روش Beven؛ مدلسازی گیاهی | ||
مراجع | ||
| ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 5 |