
تعداد نشریات | 13 |
تعداد شمارهها | 643 |
تعداد مقالات | 6,724 |
تعداد مشاهده مقاله | 9,323,574 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 8,703,317 |
بررسی مدارک مرتبط با پدیده زوال بلوط در جنگل های زاگرس با رویکرد علم سنجی | ||
پژوهشهای علوم و فناوری چوب و جنگل | ||
مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 15 شهریور 1404 | ||
نوع مقاله: مقاله کامل علمی پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22069/jwfst.2025.23434.2093 | ||
نویسندگان | ||
اکبر نجفی* 1؛ فرهاد خبازی2؛ المیرا اسدی فرد3؛ محمدرضا کارگر4 | ||
1دانشگاه تربیت مدرس | ||
2دانشجوی دکتری علوم و مهندسی جنگل، دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه تربیت مدرس، نور، ایران | ||
3پژوهشگر پسادکتری گروه محیط زیست، دانشکده منابع طبیعی و علوم دریایی، دانشگاه تربیت مدرس، نور، مازندران، ایران. | ||
4کارشناس ارشد سنجش از دور، اداره کل منابع طبیعی و آبخیزداری استان فارس، شیراز، ایران | ||
چکیده | ||
سابقه و هدف: معضل اصلی پیشروی جنگلهای ارزشمند زاگرس، پدیده زوال بلوط (Oak decline) است. از دیرباز تاکنون پژوهشهای داخلی و خارجی بسیاری با نتایج ارزشمندی در این حوزه انجام شده است که در کنارهم قرارگیری این یافتهها و ایجاد یک پایگاه داده اطلاعاتی جامع ، برای رسیدن به یک ارزیابی جامع الزامی است و نقش به سزایی در فراهم کردن اطلاعات مقدماتی برای پیشبرد پژوهشها در سالهای آینده دارد و میتواند به عنوان یک راهنما در پیشبرد پژوهشهای جاری نیز عمل و فرآیند تصمیمگیری را تسهیل کند. در نتیجه هدف اصلی این پژوهش، بررسی دقیق تمام پژوهشها، مدارک و مستندات علمی- پژوهشی در رابطه با موضوع زوال بلوطهای زاگرس در سطح تمام سازمانها، موسسات پژوهشی و دانشگاهی، نشریههای داخلی و خارجی بود و در انتها یک پایگاه داده جامع در این حوزه ایجاد گردید. مواد و روشها: برای دستیابی به همه مدارک علمی در این حوزه، از موتور جستجوگر Google Scholar و برای دسترسی به پایاننامهها و رسالههای انجام شده در سطح ملی نیز از پایگاه اطلاعات علمی ایران گنج استفاده شد. مشخصات و اطلاعات طرحهای پژوهشی انجام شده در سطح ملی نیز از طریق مراجعه حضوری به مؤسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور و سازمان منابع طبیعی و آبخیزداری کشور انجام شد. با توجه به محدودیتهای موجود امکان دسترسی به طرحها، پایاننامهها و رسالههای انجامشده در خارج از کشور نبود. در نتیجه فرآیند جستجو در این بخش محدود به داخل کشور شد. با توجه به اینکه اولین گزارشهای مرتبط به رخداد زوال بلوط به سال 1387 در جنگلهای ایـلام و لرستان برمیگردد، بازه زمانی این تحقیق یک دوره 23ساله (از سال 1380 تا اوایل سال 1403) درنظر گرفته شد. در مرحله نهایی، پس از بررسی دقیق تمام مستندات، یک پایگاه اطلاعاتی نسبتاً جامعی حاصل گردید و براساس اطلاعات بدست آمده تحلیلهای مختلفی در قالب دستهبندیها و طبقهبندیهای با اهداف مشخص انجام شد. نتایج: در بخش بعدی نتایج حاکی از این بود که در سطح ملی و بین المللی 395 عدد مستند رسمی توسط پژوهشگران درخصوص زوال بلوطهای زاگرس در بازهی زمانی مذکور به چاپ رسیده است که بیشترین تعداد متعلق به استان ایلام بود. در بخش بعد نیز عوامل مؤثر در بروز این پدیده بررسی شد که یافته حاکی از این داشت که پژوهشگران به عوامل محیطی نسبت به سایر عوامل، توجهی بیشتری داشتند و این بخش را بیشتر از سایر موارد مورد بررسی قرار دادند. در بین تمامی مراکز پژوهشی، بیشترین تعداد پژوهش (63 عدد) در این حوزه توسط پژوهشگران وابسته به موسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور انجام شده است. آقای دکتر احمد حسینی از مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان ایلام با 37 مستند رسمی چاپ شده به عنوان پژوهشگر با بیشترین تعداد انتشارات در این زمینه شناخته شد. نشریه تحقیقات جنگل و صنوبر ایران نیز با چاپ 52 مقاله علمی – پژوهشی رتبه اول را در میان کل ناشرها بهخود اختصاص داد. نتیجهگیری کلی: با توجه به اهمیت زیاد این پدیده، پژوهشگران زیادی در این حوزه تحقیقات ارزشمندی را انجام دادند که ایجاد این پایگاه اطلاعاتی جامع میتوان در امر تصمیمسازی و تخصیص اعتبارات پژوهشی و اجرائی در هر استان با آگاهی کامل در راستای انجام اقدامات لازم، کمک بهسزایی به پژوهشگران و مجریان در بهبود کیفیت پروژهها داشته باشد. در یک ارزیابی کلی، میتوان به این نکته اشاره کرد که انتشارات و استنادات در این حوزه در بازهی زمانی مورد مطالعه، رشدی تقریباً مثبت داشته است. در انتها با توجه به اهمیت بررسی شاخصهای حوزه علم سنجی در بخشهای مختلف بهویژه در حوزههای منابع طبیعی بهعنوان بستر حیات، توصیه میشود که پژوهشگران به بررسی این شاخصها و ایجاد پایگاههای علمی جامع در این حوزهها توجه ویژهای داشته باشند. | ||
کلیدواژهها | ||
بلوط؛ پایگاه داده؛ زاگرس؛ انتشارات؛ علمسنجی | ||
مراجع | ||
| ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 4 |