آمار
| تعداد نشریات | 13 |
| تعداد شماره‌ها | 643 |
| تعداد مقالات | 6,724 |
| تعداد مشاهده مقاله | 9,323,576 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 8,703,320 |
پیش بینی رفتار حفاظتی جنگل نشینان شهرستان کوهدشت با استفاده از تئوری ارزش- باور- هنجار | ||
| پژوهش‌های علوم و فناوری چوب و جنگل | ||
| مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 15 شهریور 1404 | ||
| نوع مقاله: مقاله کامل علمی پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22069/jwfst.2025.23435.2094 | ||
| نویسندگان | ||
| سعیده حسین زاده1؛ سعید غلامرضایی* 2؛ رحیم ملک نیا3 | ||
| 1علوم و مهندسی جنگل، دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه لرستان، خرم آباد، ایران. | ||
| 2گروه آموزشی اقتصاد کشاورزی و توسعه روستایی،دانشگاه لرستان،خرم آباد،ایران | ||
| 3گروه مهندسی جنگل- دانشگاه لرستان- خرم آباد-ایران | ||
| چکیده | ||
| سابقه و هدف: جنگل‌ها منابع طبیعی ارزشمندی هستند که خدمات اکوسیستمی و مزایای اقتصادی-اجتماعی ارائه می‌دهند. تخریب جنگل‌ها، نیازمند مشارکت همگانی در حفاظت است و رفتارهای غیرمسئولانه مردم عامل اصلی جنگل‌زدایی و چالش‌های زیست‌محیطی به شمار می‌رود. این رفتارها، تحت تأثیر شرایط اجتماعی-فرهنگی قرار دارند. درک رفتارهای زیست‌محیطی جوامع روستایی و عوامل مؤثر بر آنان، برای حفاظت و احیای محیط‌زیست ضروری است. با توجه به وابستگی بیشتر روستاهای نزدیک به جنگل‌های شهرستان کوهدشت به منابع جنگلی و کمبود فرصت‌های شغلی، هدف اصلی این تحقیق بررسی رفتارهای محیط‌زیستی جنگل‌نشینان این منطقه با استفاده از مدل ارزش-باور-هنجار و شناسایی عوامل مؤثر بر آن‌ها است. مواد و روش ها: به منظور جمع‌آوری داده‌های این پژوهش، از پرسشنامه مبتنی بر مدل ارزش-باور-هنجار استفاده شد. تئوری ارزش-باور-هنجار (VBN) استرن (1999) از جمله تئوری‌های مطرح و پرکاربرد در این زمینه است. استرن مدل VBN را به عنوان ترکیبی از نظریه ارزش، نگرش جدید زیست‌محیطی و الگوی هنجار کنش شوارتز پیشنهاد کرد. این تئوری فرض می‌کند که رفتارهای زیست‌محیطی مستقیماً با هنجارهای شخصی مبتنی بر مدل VBN تعیین می‌شوند. پرسشنامه پس از طراحی و اعتبار سنجی (تأیید روایی و پایایی) با همکاری متخصصان، از طریق مصاحبه‌های چهره به چهره با جنگل‌نشینان تکمیل گردید. در مجموع 366 پرسشنامه تکمیل شده در فرآیند تحلیل داده‌ها مورد استفاده قرار گرفت. برای تحلیل آمار توصیفی از نرم‌افزار SPSS نسخه 23 استفاده شد. همچنین، برای تحلیل آمار استنباطی و بررسی روابط بین متغیرهای مستقل و وابسته در قالب مدل‌سازی معادلات ساختاری، از نرم‌افزار SmartPLS بهره گرفته شد. یافته ها: نتایج پژوهش نشان می‌دهد که مدل ارزش-باور-هنجار استرن دارای شاخص‌های برازش مناسبی است و توانایی خوبی در بررسی قصد روستاییان میزبان برای مشارکت در حفاظت از جنگل‌های منطقه دارد. تمامی فرضیه‌های مطرح‌شده در این پژوهش تأیید شده و روابط علیتی بین متغیرهای مدل از لحاظ آماری معنادار شد. با این حال، این مدل تنها حدود ۱۹ درصد از تغییرات رفتارهای حفاظتی جنگل‌نشینان را تبیین می‌کند. بدین معنا که عوامل دیگری نیز بر این رفتارها تأثیرگذار هستند که در این مطالعه بررسی نشده و می‌توانند در تحقیق‌های آینده مورد بررسی قرار گیرند. نتیجه گیری: مطالعه حاضر با استفاده از مدل ارزش-عقیده-هنجار تأثیر عوامل مختلف بر رفتارهای حفاظتی محیط زیست را بررسی کرده و نشان داده است که ارزش‌های زیست‌محیطی، نوع‌دوستی، احساس مسئولیت، هنجارهای شخصی، آگاهی از پیامدها و نگرش زیست‌محیطی، تأثیر مثبت و معناداری بر این رفتارها دارند. هرچند این مدل تنها بخشی از واریانس رفتار حفاظتی را تبیین می کند، هنجارهای شخصی و احساس مسئولیت به‌عنوان پیش‌بینی‌کننده‌های کلیدی شناسایی شده‌اند. ارزش‌های خودخواهانه نیز تأثیر منفی بر رفتارهای حفاظتی دارند. بدین ترتیب، برای افزایش رفتارهای حفاظتی، علاوه بر تقویت عوامل مثبت، تغییر ارزش‌های فردگرایانه و افزایش آگاهی از اهمیت حفاظت محیط زیست برای منافع بلندمدت جامعه ضروری است. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| "رفتار حفاظت از جنگل"؛ "پارادایم جدید زیست محیطی"؛ " ارزش "؛ "باور"؛ "هنجار" | ||
| مراجع | ||
|
| ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 0 |
||
سامانه مدیریت نشریات علمی. طراحی و پیاده سازی از سیناوب