آمار
| تعداد نشریات | 13 |
| تعداد شماره‌ها | 654 |
| تعداد مقالات | 6,812 |
| تعداد مشاهده مقاله | 9,701,423 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 9,120,192 |
اثر محلول‌پاشی نیتروپروساید سدیم و نانوسیلیسیم بر خصوصیات مورفوفیزیولوژیکی زیتون رقم زرد تحت تنش شوری | ||
| پژوهش‌های تولید گیاهی | ||
| مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 31 شهریور 1404 | ||
| نوع مقاله: مقاله کامل علمی پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22069/jopp.2025.23826.3268 | ||
| نویسندگان | ||
| نغمه پوری1؛ اسماعیل سیفی* 1؛ مهدی علیزاده2 | ||
| 1گروه مهندسی علوم باغبانی و فضای سبز، دانشکده تولید گیاهی، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان، گرگان، ایران. | ||
| 2گروه مهندسی علوم باغبانی و فضای سبز، دانشکده تولید گیاهی، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان، گرگان، ایران | ||
| چکیده | ||
| سابقه و هدف: شوری آب و خاک یکی از جدی‌ترین مشکلات در راستای تولید محصولات کشاورزی می‌باشد. سیلیسیم از جمله عناصری است که برای رشد بسیاری از گیاهان تحت تنش‌های مختلف زیستی و غیر زیستی مفید است و می‌تواند برخی از مکانیسم‌های دفاعی گیاهان را فعال کند. اکسید نیتریک نیز ترکیبی است که در شرایط تنش سریعا با گونه‌های اکسیژن فعال واکنش نشان می‌دهد و به عنوان یک مولکول سیگنال‌دهی در پاسخ به تنش‌های مختلف زنده و غیرزنده عمل می‌کند. بنابراین مطالعه‌ی حاضر با هدف بررسی نقش سیلیسیم و اکسید نیتریک در کاهش اثرات مخرب تنش شوری بر روی زیتون رقم زرد انجام شد. مواد و روش‌ها: آزمایش بر روی نهال‌های یک‌ساله زیتون رقم زرد در فضای گلخانه انجام شد. تیمار شوری از ابتدای آزمایش در چهار غلظت 0، 50، 100 و 150 میلی‌مولار کلرید سدیم همراه با آبیاری با آب شهری به مدت 90 روز اعمال شد. فواصل آبیاری با آب شور 4 روز در نظر گرفته شد. محلول‌پاشی با عوامل مقاومت شامل نانوسیلیسیم (در غلظت‌های 100 و 200 میلی‌گرم بر لیتر) و نیتروپروساید سدیم (در غلظت‌های 5/0 و 1 میلی‌مولار) در کنار شاهد طی چهار مرحله به فواصل 20 روز انجام شد. اندازه‌گیری صفات ریخت‌شناختی بعد از 90 روز صورت گرفت. صفات ریخت‌شناختی عبارت بودند از: طول بلندترین شاخه‌ی فرعی، عرض برگ بزرگ‌تر در گره چهارم، طول میانگره بین گره‌های چهارم و پنجم (از بالا)، درصد برگ سبز، درصد برگ نکروزه، درصد برگ ریزشی، ضخامت برگ بزرگ‌تر در گره چهارم و درصد تلفات. وزن تر و خشک برگ، ساقه و ریشه، محتوای نسبی آب برگ و نشت یونی نیز از دیگر صفات مورد بررسی بودند. یافته‌ها: اثر متقابل شوری و القاگر بر صفات طول میانگره، عرض برگ، درصد برگ سبز، وزن تر و خشک برگ و محتوای نسبی آب برگ معنی‌دار بود و با افزایش سطح شوری کاهش یافت. محلول‌پاشی القاگرها به‌ویژه نانوسیلیسیم باعث بهبود آسیب‌های ناشی از تنش شوری گردید. با افزایش سطح شوری به‌ویژه در تیمار شوری 150 – القاگر شاهد ریزش برگ افزایش یافت و محلول‌پاشی به طور چشمگیری باعث کاهش ریزش برگ گردید. نشت یونی نیز با افزایش غلظت نمک افزایش یافت که به معنی کاهش پایداری غشا در شرایط تنش شوری می‌باشد. محلول‌پاشی القاگرها به‌ویژه نانوسیلیسیم 200 میلی‌گرم باعث افزایش پایداری غشا و کاهش معنی‌دار نشت یونی گردید. افزودن نمک و همچنین محلول‌پاشی القاگر به طور مستقل باعث افزایش ضخامت برگ نسبت به شاهد شدند. شوری باعث کاهش طول شاخه شد و محلول‌پاشی هر دو ترکیب القاگر در افزایش طول شاخه نسبت به شاهد موثر بود. بیشترین درصد تلفات و نیز نکروزه شدن برگ مربوط به تیمار کلرید سدیم 150 میلی‌مولار بود و محلول‌پاشی القاگر از نکروزه شدن برگ و درصد تلفات نسبت به شاهد کاست. اثر مستقل شوری بر وزن تر و وزن خشک ریشه و ساقه نیز معنی‌دار بود و با افزایش شوری وزن آن‌ها کاهش یافت. محلول‌پاشی به‌ویژه نانوسیلیسیم 200 میلی‌گرم باعث بهبود وزن ساقه گردید. نتیجه‌گیری: "زرد" از جمله ارقام حساس زیتون در برابر تنش شوری می‌باشد. این آزمایش نشان داد که غلظت‌های بالای نمک باعث کاهش خصوصیات رشدی و محتوای نسبی آب برگ شد. علاوه بر این، شوری به افزایش نشت یونی منجر شد که به مفهوم کاهش پایداری غشا می‌باشد. محلول‌پاشی ترکیبات نانوسیلیسیم و نیتروپروساید سدیم به‌ویژه نانوسیلیسیم 200 میلی‌گرم باعث بهبود خصوصیات رشدی در شرایط تنش شوری گردید. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| واژه‌های کلیدی: کلرید سدیم؛ اکسید نیتریک؛ سیلیکون؛ Olea europaea | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 45 |
||
سامانه مدیریت نشریات علمی. طراحی و پیاده سازی از سیناوب