| تعداد نشریات | 13 |
| تعداد شمارهها | 657 |
| تعداد مقالات | 6,849 |
| تعداد مشاهده مقاله | 9,931,691 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 9,271,693 |
ارزیابی تحمل به تنش خشکی برخی ژنوتیپهای برنج تحت دورههای مختلف آبیاری | ||
| پژوهشهای تولید گیاهی | ||
| مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 19 آذر 1404 | ||
| نوع مقاله: پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22069/jopp.2025.23626.3254 | ||
| نویسندگان | ||
| مهدی واحد سمسکندهء1؛ نادعلی بابائیان جلودار2؛ نادعلی باقری* 3 | ||
| 1کارشناسی ارشد ژنتیک و به نژادی گیاهی دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری | ||
| 2گروه اصلاح نباتات، دانشکده علوم زراعی، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری | ||
| 3گروه اصلاح نباتات، دانشکده علوم زراعی ، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری | ||
| چکیده | ||
| سابقه و هدف: برنج یک محصول استراتژیک و یکی از مهمترین منبع غذایی در بیشتر کشورها از جمله ایران محسوب میشود. تنش خشکی در بین تمام تنشهای موجود، بیشترین آسیب را به گیاه وارد کرده و از آنجا که برنج در شرایط غرقاب بالاترین پتانسیل تولید محصول خود را داشته، خشکی تهدیدی بسیار جدی برای تامین تولید آن محسوب میشود. خشکی مناطق وسیعی از کشت برنج را تهدید میکند. با توجه به افزایش جمعیت و کمبود منابع آبی، اصلاح ژنوتیپهای متحمل به تنش خشکی یک امری ضروری است. لازمه شناسایی ژنوتیپهای متحمل به تنش خشکی، بررسی تغییرات مورفولوژیکی در شرایط تنش میباشد. هدف از این تحقیق شناسایی ژنوتیپ(های) متحمل به تنش خشکی از طریق ارزیابی صفتهای مورفولوژیکی تحت دورههای مختلف آبیاری میباشد. مواد و روش: در این پژوهش برای شناسایی ژنوتیپ(های) متحمل به خشکی بر اساس صفتهای مورفولوژیک از 25 ژنوتیپ مختلف برنج به همراه شاهد متحمل Kinanadang patong (KP) و حساس IR64 به خشکی در شرایط مزرعهای استفاده شد. این آزمایش به صورت کرتهای خرد شده در طرح پایه بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار اجرا شد. برای بررسی تحمل به تنش خشکی از صفتهای مورفولوژیکی شامل تعداد روز تا 50% گلدهی، ارتفاع بوته، تعداد پنجه بارور در بوته، طول خوشه، تعداد دانه پر در خوشه، تعداد دانه پوک در خوشه، وزن 100 دانه، عرض شلتوک، طول شلتوک و عملکرد شلتوک برنج استفاده شد. از روش تجزیه خوشهای برای گروه بندی و شناسایی ژنوتیپ (های) برتر استفاده شد. یافتهها: تجزیه واریانس دادهها نشان داد که بین ژنوتیپهای مورد مطالعه تفاوت معنیداری از نظر تحمل به خشکی وجود دارد. نتایج این تحقیق نشان داد که صفات تعداد پنجه بارور در بوته و تعداد دانه پر در خوشه اجزای مهم عملکرد و شاخص مناسبی برای انتخاب ژنوتیپ متحمل به تنش خشکی میباشند. با افزایش طول دورههای آبیاری صفتهای ارتفاع بوته، تعداد پنجه بارور در بوته، تعداد دانه پر در خوشه، وزن صد دانه و عملکرد بوته روند کاهشی را نشان دادند. در بررسی میانگین صفات مورد مطالعه در دورههای آبیاری مختلف، تعداد هفت ژنوتیپ از لحاظ صفات تعداد پنجه بارور در بوته، تعداد دانه پر در خوشه و عملکرد برتری خودشان را نشان دادند. همچنین در تجزیه خوشهای، برخی از این ژنوتیپها در تمامی دورههای آبیاری در گروهی قرار گرفتند که عملکرد بوته بیشتری نسبت به سایر گروهها نشان دادند. نتیجه گیری: در نتیجه ژنوتیپهای منتخب با داشتن عملکرد بالا در دورههای مختلف آبیاری و قرار گرفتن در دسته برتر از لحاظ عملکرد بر اساس تجزیه خوشهای در تمامی دورههای آبیاری، بعنوان لاینهای امید بخش دارای تحمل به خشکی شناسایی شده که میتوان در برنامههای آتی بهنژادی برنج مورد استفاده قرار گیرند. | ||
| کلیدواژهها | ||
| تنش آبی؛ برنج؛ و عملکرد و تجزیه خوشهای | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 0 |
||