| تعداد نشریات | 13 |
| تعداد شمارهها | 657 |
| تعداد مقالات | 6,856 |
| تعداد مشاهده مقاله | 9,977,790 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 9,290,262 |
مقایسه عملکرد دانه و زیستتوده ارزنهای مرواریدی و پروسو در شرایط کشت آبی و دیم و در تاریخهای مختلف کشت | ||
| مجله تولید گیاهان زراعی | ||
| دوره 18، شماره 3، مهر 1404 | ||
| نوع مقاله: مقاله کامل علمی- پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22069/ejcp.2025.23562.2681 | ||
| نویسندگان | ||
| فاطمه قربان نژاد1؛ محسن زواره* 2؛ محمد رحمانی3 | ||
| 1گروه مهندسی تولید و ژنتیک گیاهی، دانشکده علوم کشاورزی، دانشگاه گیلان | ||
| 2عضو هیات علمی/ دانشگاه گیلان | ||
| 3موسسه تحقیقات اصلاح و تهیه نهال و بذر | ||
| چکیده | ||
| سابقه و هدف: ارزنها گروهی از غلات دانهریز هستند که بهدلیل توانایی تحمل تنش خشکی، نیاز آبی اندک و کارآیی زیاد در استفاده از آب، میتوانند در کشتهای آبی و دیم مناطق خشک و نیمه خشک تولید علوفه خوب و پایداری داشته باشند. با این حال، اطلاعات اندکی از مدیریت کشت آنها در شرایط دیم مناطق مدیترانهای در دسترس است. بنابراین، پژوهش کنونی با هدف مقایسه عملکرد دانه و زیستتوده دو گونه ارزن مرواریدی (Pennisetum glaucum (L.) R. Br.) و پروسو (Panicum miliaceum L.) در شرایط کشت آبی و دیم در رشت و در مزرعه پژوهشی دانشکده علوم کشاورزی دانشگاه گیلان انجام شد. مواد و روش ها: این آزمایش به صورت کرتهای یک بار خرد شده فاکتوریل در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با چهار تکرار اجرا شد. در این پژوهش دو رژیم آبیاری (دیم و فاریاب) در کرتهای اصلی و ترکیب دو ارزن مرواریدی (رقم مهران) و پروسو (رقم پیشاهنگ) و چهار تاریخ کشت (14 خرداد، 16 تیر، 14 مرداد و 15 شهریور) به صورت فاکتوریل در کرتهای فرعی در نظر گرفته شدند. یافته ها: تجزیه واریانس دادهها نشان داد که برهمکنش تاریخکاشت و رژیم آبیاری و همچنین، برهمکنش تاریخ کاشت و رقم از نظر آماری بر عملکرد زیستتوده، عملکرد دانه، ماده خشک خوشه، تعداد دانه پر و وزن هزار دانه تاثیر معنیدار داشته اند. مقایسه میانگین دادههای برهمکنش رژیم آبیاری و تاریخ کاشت نشان داد که در هر دو رژیم آبیاری مورد مطالعه، با تاخیر در کاشت از 14 خرداد به 15 شهریور از میانگین عملکرد دانه و زیست توده کاسته میشود. با این حال، نتایج متفاوتی در تاریخهای کاشت به دست آمد. در تاریخهای کاشت 14 خرداد، 14 مرداد و 15 شهریور، میانگین عملکرد دانه و زیستتوده در کشت آبی و دیم مشابه بود اما در تاریخ کاشت 16 تیر و در کشت دیم، به دلیل کاهش شدید بارشها (24 درصد) و عدم تامین نیاز آبی گیاهان، عملکرد دانه و زیست توده به طور چشمگیری کاهش یافت. بررسی برهمکنش رقم و تاریخ کاشت نشان داد که ارزن مرواریدی مهران در مقایسه با ارزن پروسو رقم پیشاهنگ توانایی بیشتری در تولید عملکرد دانه و زیست توده دارد. در ارزن مهران بیشترین عملکرد دانه و زیست توده به صورت مشترک از تاریخهای کاشت 14 خرداد (به ترتیب عملکرد دانه و زیست توده 1365.76 و 7261.05 کیلوگرم در هکتار) و 16 تیر (به ترتیب عملکرد دانه و زیست توده 1290.91 و 7240.42 کیلوگرم در هکتار) به دست آمد. در ارزن پروسو رقم پیشاهنگ بیشترین عملکرد دانه و زیست توده به ترتیب با میانگین 1165.66 و 6349.91 کیلوگرم در هکتار در تاریخ کاشت 14 خرداد ثبت شد. نتیجه گیری: در مجموع به دلیل برتری ارزن مرواریدی (رقم مهران) در همه ویژگیهای مورد در مقایسه با ارزن پروسو (رقم پیشاهنگ) و عدم تفاوت عملکرد دانه و زیستتوده آن در تاریخ کشت 14 خرداد در هر دو رژیم آبیاری دیم و فاریاب که بیانگر همنوایی مناسب مراحل رشد و نمو گیاه با شرایط مطلوب محیطی است، پیشنهاد میشود برای صرفه جویی در مصرف آب، این گیاه به صورت دیم در تاریخ 14 خرداد کشت شود. | ||
| کلیدواژهها | ||
| ارزن ها؛ تاریخ کاشت؛ تولید علوفه؛ دیمکاری؛ طول روز | ||
| مراجع | ||
|
| ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 8 |
||