| تعداد نشریات | 13 |
| تعداد شمارهها | 659 |
| تعداد مقالات | 6,884 |
| تعداد مشاهده مقاله | 10,023,321 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 9,315,689 |
تاثیر لئوناردیت و سوپرفسفات تریپل بر پارامترهای رطوبتی، پایداری خاک و عملکرد سیاهدانه (Nigella sativa L.) | ||
| پژوهشهای تولید گیاهی | ||
| مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 01 دی 1404 | ||
| نوع مقاله: مقاله کامل علمی پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22069/jopp.2025.23667.3256 | ||
| نویسندگان | ||
| مهسا عابدی1؛ جلیل شفق کلوانق* 2؛ آرش همتی3 | ||
| 1دانشجوی دکتری اگروتکنولوژی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه تبریز، تبریز، ایران | ||
| 2دانشیار گروه اکوفیزیولوژی گیاهی، گرایش اکولوژی گیاهان زراعی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه تبریز، تبریز، ایران. | ||
| 3استادیار، مؤسسه تحقیقات خاک و آب، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی | ||
| چکیده | ||
| سابقه و هدف: بررسی فرایندهای تشکیل عملکرد یک گیاه از عوامل مهم در بهبود مدیریت زراعی محسوب میشود. ساختار خاک و ظرفیت نگهداری آب در خاک، از عوامل تاثیر گذار در باز شدن روزنههای گیاه و بهبود فتوسنتز میباشد که نتیجهی آن در عملکرد گیاه منعکس می-شود. در بسیاری از اکوسیستمهای کشاورزی، کمبود آب و کاهش دسترسی به عناصر غذایی کمتحرک، از جمله فسفر، عملکرد محصول را به طور قابل توجهی محدود میکند. با در نظر گرفتن سناریوی تغییرات اقلیمی، بهکارگیری روشهای مناسب به منظور حفظ ذخیره رطوبتی خاک از جمله اقدامات مؤثر برای افزایش بهرهوری آب و در نتیجه بهبود عملکرد گیاه است. این تحقیق با هدف کاهش مصرف کود فسفره با جایگزینی لئوناردیت (منبع غنی از اسید هیومیک) در راستای نیل به اهداف کشاورزی پایدار، کاهش هزینهها، افزایش قابلیت جذب فسفر و افزایش عملکرد، در جهت بررسی تاثیر سطوح مختلف کود اسید هیومیک و فسفاته بر گیاه دارویی سیاهدانه (Nigella sativa L.) انجام گرفت. مواد و روشها: این آزمایش در سال زراعی 1401-1400 در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار، در خاک شنی-لومی بر روی گیاه سیاهدانه، در منطقهی پرچین استان اردبیل با 9 تیمار شامل: شاهد، سوپرفسفات تریپل 100 کیلوگرم در هکتار (P100)، سوپرفسفات تریپل 50 کیلوگرم در هکتار (P50)، لئوناردیت (منبع غنی از اسید هیومیک) 200 کیلوگرم در هکتار (H200)، لئوناردیت 100 کیلوگرم در هکتار (H100)، سوپرفسفات تریپل 50 کیلوگرم و لئوناردیت 100 کیلوگرم در هکتار (P50H100)، سوپرفسفات تریپل 25 کیلوگرم و لئوناردیت 150 کیلوگرم در هکتار (P25H150)، سوپرفسفات تریپل 75 کیلوگرم و لئوناردیت 50 کیلوگرم در هکتار (P75H50) و سوپرفسفات تریپل 25 کیلوگرم و لئوناردیت 50 کیلوگرم در هکتار (P25H50)، اجرا شد. شاخصهای رطوبتی، جرم مخصوص ظاهری خاک، میانگین وزنی قطر خاکدانهها در حالت خشک و تر، هدایت روزنهای، فتوسنتز، ارتفاع بوته و عملکرد دانه در گیاه سیاهدانه اندازه-گیری شدند. یافتهها: تیمارهای P25H150 و P50H100 به ترتیب افزایش 120 و110 درصدی نسبت به تیمار شاهد بر عملکرد دانه داشتند. همچنین در ارتفاع بوته دو تیمار P25H150 و P50H100 به ترتیب افزایش 61 و 59 درصدی داشتند. تیمارهای P25H150 و P50H100 افزایش 33 و 32 درصدی بر هدایت روزنهای برگ نیز داشتند. تیمار H200 بیشترین میزان شاخصهای رطوبتی و میانگین وزنی قطر خاکدانهها در حالت خشک را داشت. عملکرد دانه و ارتفاع بوته سیاهدانه همبستگی مثبت بالا و معنیداری (01/0P<) با هدایت روزنهای داشتند. این دو صفت همبستگی مثبت و معنیداری با رطوبت جرمی، رطوبت حجمی خاک و میانگین وزنی قطر خاکدانهها در حالت خشک داشتند. همچنین ارتباط مثبتی بین باز شدن روزنهها و شاخصهای رطوبتی وجود داشت. نتیجه گیری: طبق نتایج حاصله لئوناردیت به عنوان منبع غنی از اسید هیومیک، توانست به طور موثری مصرف کود سوپرفسفات تریپل را کاهش دهد و همچنین کاربرد اسید هیومیک موجب افزایش قابلیت نگهداشت آب در خاک و بهبود پایداری خاک شد. نتایج این تحقیق نشان میدهد، استفاده از تیمار H200 یا تیمار تلفیقی P25H150 ضمن مدیریت پایدار خاک، میتواند به بهبود عملکرد سیاهدانه کمک کند. | ||
| کلیدواژهها | ||
| اسید هیومیک؛ ظرفیت نگهداری آب؛ فسفر؛ پایداری خاکدانهها؛ سیاهدانه | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 0 |
||