آمار
| تعداد نشریات | 13 |
| تعداد شماره‌ها | 642 |
| تعداد مقالات | 6,712 |
| تعداد مشاهده مقاله | 9,304,556 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 8,692,215 |
تاثیر ساختار مورفولوژیک بر حضور میکروپلاستیک در منطقه هایپریک رودخانه زیارت | ||
| مجله پژوهش‌های حفاظت آب و خاک | ||
| مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 11 شهریور 1404 | ||
| نوع مقاله: مقاله کامل علمی پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22069/jwsc.2025.22889.3767 | ||
| نویسندگان | ||
| نسیم شعبانی1؛ مهدی مفتاح هلقی* 2؛ امیراحمد دهقانی3؛ حسن رضائی4؛ محمد عبدالحسینی5 | ||
| 1دانش‌آموخته دکترای گروه مهندسی آب، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان | ||
| 2دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان | ||
| 3عضو هیت علمی دانشگاه علوم کشاورزی ومنابع طبیعی گرگان | ||
| 4دانشیار گروه محیط زیست، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان | ||
| 5عضو هیئت علمی گروه مهندسی آب، دانشکده کشاورزی، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان | ||
| چکیده | ||
| سابقه و هدف: ناحیه هایپریک یک ناحیه اشباع بینابینی زیر بستر رودخانه و جداره‌های آن است که شامل بخشی از جریان رودخانه می‌شود که به داخل بستر نفوذ کرده است و کارکرد بسیار مهمی در اکولوژی جانداران دارد. در این ناحیه، قسمتی از جریان آب سطحی اکسیژن و مواد مغذی را به جانداران می‌رساند و پس از طی زمان معینی دوباره به آب سطحی باز می‌گردد. در رودخانه‌ها، میکروپلاستیک‌های کوچک و سبک وزن به پایین دست منتقل می‌شوند، اما اغلب در رسوبات بستر رودخانه نیز یافت می‌شوند که ماندگاری طولانی مدت را نشان می‌دهد. این مطالعه به بررسی توزیع و خصوصیات میکروپلاستیک در رسوب منطقه هایپریک رودخانه زیارت پرداخته است. مواد و روش‌ها: این مطالعه به بررسی حضور میکروپلاستیک در رسوب منطقه هایپریک رودخانه زیارت پرداخته است. برای این منظور، نمونه‌برداری از منطقه هایپریک در سه ساختار مختلف مورفولوژیک (جزیره، کنده و پله-حوضچه) در فصل تابستان انجام و رسوبات این منطقه جهت بررسی وجود میکروپلاستیک به آزمایشگاه منتقل شد. نمونه‌برداری از سه نقطه در هر محل انجام گرفت. ذرات میکروپلاستیک از نظر اندازه در چهار دسته کمتر از 500 میکرومتر، بین 500 تا 1000 میکرومتر، 1000 تا 3000 میکرومتر و 3000 تا 5000 میکرومتر قرار گرفتند. اشکال میکروپلاستیک به فیبر، گلوله، رشته و قطعه تقسیم شدند. رنگ ذرات میکروپلاستیک نیز با توجه به رنگ سطح آنها ثبت شد. شناسایی نوع پلیمر با دستگاه FTIR انجام شد. با استفاده از روش آماری تحلیل واریانس چندمتغیره یک طرفه (MANOVA)، ارتباط بین میکروپلاستیک و ساختار بررسی شد. یافته‌ها: نتایج این مطالعه نشان می‌دهد که میکروپلاستیک در سه ساختار مورفولوژیکی شامل جزیره، کنده و پله-حوضچه وجود دارد. بیشترین فراوانی میکروپلاستیک برای ذرات با مقیاس (<1000 میکرومتر) است. میکروپلاستیک‌هایی به شکل رشته و فیبر بیشترین فراوانی را در این سه ساختار مورفولوژیکی دارند. رنگ غالب مشاهده شده میکروپلاستیک‌ها در رسوبات شامل مشکی بود. نوع پلیمر ذرات نیز پلی اتیلن بوده است. بررسی آماری ارتباط بین میکروپلاستیک و ساختارهای مختلف مورفولوژیک نشان داد که تفاوت معناداری بین اندازه و شکل میکروپلاستیک و ساختارهای مورفولوژیک در رودخانه زیارت وجود ندارد. نتیجه‌گیری: نتایج به‌دست‌آمده نشان می‌دهد که میکروپلاستیک‌های کوچک‌تر از 1000 میکرومتر در مقیاس منافذ به طور بالقوه فراوان‌ترین کسر اندازه را در رسوبات رودخانه زیارت نشان می‌دهد. از آنجایی که بسیار بعید است که این مورد فقط برای رودخانه زیارت باشد، می‌توان نتیجه گرفت که اهمیت میکروپلاستیک‌ها با اندازه در مقیاس مختلف و پایین‌تر برای سایر سیستم‌های رودخانه نیز قابل توجه است. با توجه به تاثیر نوع طبقه‌بندی بر تحلیل نتایج، می‌توان انتظار داشت که با تحلیل نتایج در اندازه تفکیک کوچک‌تر طبقات، حضور میکروپلاستیک‌ها در اندازه‌های با تفکیک کوچک‌تر در رسوبات بستر رودخانه به‌طور چشمگیری افزایش می‌یابد. یکی از ویژگی‌های رودخانه زیارت در محل نمونه‌برداری پژوهش حاضر، نزدیکی محل نمونه‌برداری به تصفیه‌خانه می‌باشد. لذا در تجمع میکروپلاستیک‌های این محدوده که هم محل بازدید گردشگران و هم محل حضور تصفیه‌خانه است می‌توان نقش بیشتر را به تصفیه‌خانه نسبت داد. ضمن آن‌که حضور فیبر با فراوانی بالا در منطقه که منشا اصلی آن فاضلاب‌های خانگی است تاییدی بر این مدعا است. واژه‌های کلیدی: منطقه هایپریک، میکروپلاستیک، جزیره، کنده، پله-حوضچه. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| منطقه هایپریک؛ میکروپلاستیک؛ جزیره؛ کنده؛ پله-حوضچه | ||
| مراجع | ||
|
| ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 9 |
||
سامانه مدیریت نشریات علمی. طراحی و پیاده سازی از سیناوب